افغانستان؛ متاثر از تغییر اقلیم و محروم از نشست اقلیمی
۱۴۰۲ آذر ۲۰, دوشنبه
عدم حضور افغانستان در کنفرانس اقلیمی ملل متحد برای سومین سال متوالی نگرانیهای بشری را برانگیخته است، آن هم در زمانی که این کشور شاهد وخامت خشکسالی و سیلابهاست.
اعلانات بازرگانی
افغانستان یکی از آسیبپذیرترین کشورها از تغییرات اقلیمی است و همه ساله دهها تن در این کشور در اثر پیامدهای تغییر اقلیم مانند خشکسالی و سیلابها جان میدهند.
اما افغانستان مانند سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، امسال نیز در کنفرانس اقلیمی ملل متحد (کاپ ۲۸) در دبی حضور ندارد.
اداره طالبان از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است و این اداره در مجمع عمومی ملل متحد نیز نماینده ندارد.
افغانستان در جمع آسیب پذیر ترین کشورها از تغییرات اقلیمی است
01:46
مسئولان برخی سازمانهای امدادی گفته اند که همزمان با گفتگوهای گسترده در میان حکومتهای خارجی و سازمانهای بینالمللی در مورد چگونگی برخورد با طالبان، تلاش کرده اند نمایندگان افغانستان در نشست اقلیمی حضور داشته باشند، اما این تلاشها نتیجه نداده است.
قیامالدین اکرام از موسسه غیرانتفاعی «ریفیوجی اینترنشنل» در حاشیه نشست کاپ ۲۸ به خبرگزاری رویترز گفت: «این امیدواری وجود دارد که سال آینده شما شاهد تعاملی با افغانستان در برخی سطوح باشید.»
دفتر کاپ «کنوانسیون سازمان ملل درباره چارچوب تغییر اقلیم» که مسئول تعیین اشتراککنندگان این نشست سالانه است، در ماه نوامبر ۲۰۲۲ تصمیمگیری در مورد نمایندگی افغانستان در این نشست را به تعویق انداخت.
خشکسالی شدید و برداشت حاصلات بسیار کم در افغانستان
02:00
This browser does not support the video element.
اداره طالبان محرومیت از نشست بینالمللی اقلیم را «تاسفبار» خوانده است.
روحالله امین، رئیس بخش تغییر اقلیم در اداره حفاظت از محیط زیست در افغانستان زیر کنترول طالبان گفته است: «تلاشهایی صورت گرفت تا نمایندگان افغانستان در بیست و هشتمین جلسه نشست اقلیمی ملل متحد شرکت کنند... اما پاسخ مثبت دریافت نشد.»
یک مقام ارشد ملل متحد گفت که این سازمان و دیگر مقامهای بیناملللی در ماههای اخیر تلاش کردند که نمایندگان اداره ملی حفاظت از محیط زیست افغانستان در این نشست حضور داشته باشند. اداره اقلیمی ملل متحد به سوالها در این رابطه پاسخ نگفته است.
مسئولین برخی موسسهها انتقاد کرده اند که سیاست منزوی سازی افغانستان زیر کنترول طالبان به زنان بیشتر آسیب میزند. پیوند سیدعلی، مسئول افغانستان سازمان بینالمللی «زنان برای زنان» گفته است که فعلاَ در وضعیت ایدهآلی قرار نداریم که با مقامات بالفعل در افغانستان تعامل نداشته باشیم.
اما برخی دیگر به این باورند که تا زمان برداشتن محدودیتها در برابر زنان، عدم تعامل راه مناسب است.
هیدر بار از سازمان دیدهبان حقوق بشر گفته است: «هر باری که آنها (زنان) میبینند که از طالبان در پایتختهای خارجی استقبال میشود، این پیام را به آنها میرساند که حقوق شان برای باقی جهان اهمیتی ندارد.»
روایت هایی از آسیب دیدگان فاجعه طبیعی در پروان
06:05
This browser does not support the video element.
پولهای منجمد شده
بعد از تصرف قدرت توسط طالبان، افغانستان به قادر به دسترسی به منابع مالی مهم اقلیمی به شمول «صندوق سبز اقلیم» نبوده است.
اعلانات بازرگانی
پیش از تصرف قدرت توسط طالبان، این صندوق نزدیک به ۱۸ میلیون دالر را برای پروژه انرژی پایدار در افغانستان تائید کرده بود. استفانی اسپک، سخنگوی صندوق سبز اقلیمی گفت که این پروژه «به تعلیق درآمده است تا یک بررسی کامل از خطرات فعلی و در حال بروز صورت بگیرد.»
برای پروژههای دیگری که حکومت سابق افغانستان روی آنها کار میکرد ۷۵۰ میلیون دالر درخواست شده بود که شامل پروژهای بهبود آبیاری و نصب صفحات سولری در روی بامها در کابل میشد. براساس اسناد اداره ملی مبارزه با حوادث افغانستان، این پروژهها نیز به تاخیر افتاده است.
تصویر: گوشه ای از ویرانی های سیلاب در هرات
در روزهای اخیر بارش باران های شدید باعث بالا آمدن سطح آب رودخانه ها و شکسته شدن سد کانال هایی شد که از شهر هرات می گذرند. سیلاب خسارت های زیادی به بار آورده و حتی از تلفات جانی نیز گزارش شده است.
عکس: DW/S. Tanha
خانه های زیادی در مناطق کم ارتفاع هرات و حومه این شهر آسیب دیده اند.
عکس: DW/S. Tanha
سیلاب حتی درختان را نیز از ریشه بیرون کشیده است.
عکس: DW/S. Tanha
شمار زیادی خانه ها که از مواد ساختمانی پخته ساخته نشده اند، یا به شدت آسیب دیده اند و یا فرو ریخته اند.
عکس: DW/S. Tanha
زیر زمین اکثر خانه ها در شهر هرات پر از آب شده و خطر فرو ریختن برخی از آنان براثر نم کشیدن پایه ها وجود دارد.
عکس: DW/S. Tanha
شمار زیادی از مردم که خانه های شان خراب شده و یا خانه شان را سیلاب زده است، جایی برای زندگی کردن ندارند.
عکس: DW/S. Tanha
مقامات خبر داده اند که برنامه های امدادرسانی آغاز شده است. مردم مقامات دولتی و مخصوصا شهرداری این ولایت را به سهل انگاری متهم می کنند.
عکس: DW/S. Tanha
یکی از دلایل اصلی جاری شدن سیلاب در هرات معیاری نبودن کناره های رودخانه هریرود و کانال هایی است که از آن جدا شده اند.
عکس: DW/S. Tanha
شکسته شدن کانال آبی "جوی نو" باعث شد که بخش هایی از شهر هرات با سیلابی کم سابقه روبرو شود.
عکس: DW/S. Tanha
نه تنها در شهر، بلکه در برخی ولسوالی های این ولایت نیز خانه های زیادی به خاطر سیلاب غیرقابل سکونت شده اند.
عکس: DW/S. Tanha
برخی مراکز عمومی، مانند این مسجد نیز تا مدتی قابل استفاده نیستند. مردم در شبکه های اجتماعی تصویرهای زیادی از سیلاب شدید نشر کرده و آن از عواقب آن ابراز نگرانی کرده اند. عکاس: شعیب تنها شکران/ نویسنده: شیرمحمدی
عکس: DW/S. Tanha
10 عکس1 | 10
گفتگوی مجدد
برخیها رویکرد منزویسازی در برابر طالبان را زیر سوال برده اند. یک گزارش به سفارت شورای امنیت ملل متحد در مورد چگونگی رفتار با طالبان که در ماه گذشته نشر شد، حاکی از این بود که «وضع موجود کنونی تعامل بینالمللی کارایی ندارد.»
در این گزارش توصیه شده است که در عرصه تطابق و پاسخهای اقلیمی همکاریهای بینالمللی گسترش داده شود.
آلبوم عکس: طبیعت نیز از مردم افغانستان قربانی می گیرد
سیلاب در شمال افغانستان دست کم 130 نفر قربانی گرفت و صدها خانواده را آواره ساخت. عملیات نجات هنوز ادامه دارد. کمک رسانی به مردم آغاز شده، اما کمک ها بسنده نیست. در این آلبوم گوشه ای از مشکلات مردم نشان داده شده است.
عکس: DW/Safi
بهار که می آید مردم افغانستان آمدن این فصل و آغاز سال نو را جشن می گیرند. اما آنان می دانند که مشکلاتی نیز در راه هست. همه ساله سیلاب های موسمی از مردم این کشور قربانی می گیرد. در هفته ای که گذشت سیلاب های موسمی در شمال و شمالغرب افغانستان تلفات و خسارت های سنگینی برجای گذاشت.
عکس: DW/Safi
شب جمعه 4 ثور، در پی بارندگی شدید سیلاب مردم را در ولایت های جوزجان، سرپل، فاریاب و بادغیس غافلگیر کرد و از آنان ده ها قربانی گرفت. شمار زیادی از مردم آواره و بی خانمان شده اند و نمی دانند در روزهای پیش رو چه بر سرشان خواهد آمد.
عکس: DW/Safi
مقامات می گویند تا کنون بیش از 130 تن در این سیلاب ها جان باخته اند و ده ها تن دیگر زخم برداشته اند. هزاران رأس مواشی هلاک گردیده اند و صدها خانه مسکونی نیز تخریب شده اند. حالا مردم روستاهای آسیب دیده آواره شده اند و جایی برای سپری کردن شب ندارند.
عکس: DW/Safi
مقامات می گویند که هنوز هم نزدیک به 50 تن در پی این سیلاب ها تنها در ولایت های شمال افغانستان مفقودالاثر هستند؛ اگر چه دیگر امیدی به زنده ماندن آنان نیست، اما باز هم عملیات جستجو جریان دارد. خیلی از خانواده ها هنوز هم جسدهای اقارب شان را پیدا نکرده اند.
عکس: DW/Safi
در نتیجه این سیلاب ها در ولایت های آسیب دیده، ده ها هزار جریب زمین زراعتی تخریب شده اند و حاصلات شان از بین رفته است؛ موضوعی که می تواند بر اقتصاد خانواده های ده ها قریه آسیب دیده در آینده نیز تاثیر منفی عمیقی بگذارد. حتی قیمت مواد خوراکی نیز در پی این رویداد طبیعی ممکن است در کشور بیشتر شود.
عکس: DW/Safi
پس از جاری شدن این سیلاب ها اردوی افغانستان عملیات نجات و امدادرسانی را از طریق فرماندهی 209 شاهین در شمال و فرماندهی 209 ظفر در غرب افغانستان از زمین و هوا آغاز کرد. تاکنون بیش از 2500 تن توسط چرخبال های اردو از میان سیلاب نجات داده شده اند.
عکس: picture-alliance/dpa
پولیس ملی و ارگان های دیگر امنیتی با حمایت از عملیات امدادرسانی و نجات ریاست مبارزه با حوادث طبیعی نیز عملیات شان را آغاز کرده اند. کمیته اضطرار کشور نیز در این زمینه تشکیل جلسه داد تا با کمک سازمان های مددرسان بین المللی به آسیب دیدگان مواد مورد نیاز اولیه برای زندگی و خیمه رسانده شود.
عکس: DW/Safi
محمد کریم خلیلی، معاون دوم رئیس جمهور و رئیس کمیته اضطرار به ولایت های آسیب دیده از سیلاب در شمال افغانستان سفر کرده و به مردم آسیب دیده وعده کمک های عاجل بیشتر را نموده است. مقامات می گویند چرخبال های کافی برای امدادرسانی در دسترس نیست و کمک ها نیز بسنده نمی باشند.
عکس: DW/Safi
سازمان های امدادرسانی بین المللی از جمله سازمان خوراکه جهان کمک های شان را به مناطق آسیب دیده گسیل کرده اند؛ اما آنها نیز تاکید می کنند که برای جلوگیری از یک بحران و شیوع بیماری میان آسیب دیدگان این رویداد، نیازمندی به خیمه ها، مواد غذایی، البسه و داروی بیشتر به شدت وجود دارد.
عکس: DW/Safi
صدها تن از باشندگان ولایت جوزجان به دشت لیلی پناه برده اند و همراه با خانواده های شان شب را زیر سقف آسمان سپری می کنند. البته مردم روستاها، ولسوالی ها و ولایت های همجوار کمک هایی را جمع آوری نموده و به آسیب دیدگان می رسانند. در برخی از ولایت های دیگر حوزه های کشور نیز خیمه هایی برای جمع آوری کمک به آسیب دیدگان این رویداد برپا شده اند.
عکس: DW/Safi
سیلاب همه سیستم ها را ویران کرده است. مردم به شدت نیاز به آب آشامیدنی دارند. آنها باید فاصله های طولانی را برای پیدا کردن آب آشامیدنی بپیمایند. سیلاب آب چاه ها را نیز غیر قابل استفاده کرده است.
عکس: DW/Safi
راه های مواصلاتی به برخی از ولسوالی ها و روستاها بر اثر سیلاب مسدود شده و عملیات نجات و روند امدادرسانی را با کندی مواجه ساخته است. مردم روستاهای دیگری نیز که از سیلاب در امان مانده اند، از تبعات دیگر آن، مانند بندش جاده ها خساره مند شده اند.
عکس: DW/Safi
از برخی از روستاهای آسیب دیده از سیلاب پایه های برق عبور کرده است. علاوه بر این که برق برخی از شهرها با قطعی و مشکلات روبرو شده است، خطر فرونشینی دکل های بزرگتر برق وجود دارد.
عکس: DW/Safi
در بسیاری از کلان شهرهای افغانستان هنوز هم خانه سازی به صورت معیاری و مطابق با نقشه انجام نمی شود، چه رسد به روستاها. در روستاها مردم به علت اطلاعات کمی که از مسیر عبور سیلاب و مناطق مواجه با خطر رویدادهای طبیعی دارند، خانه های شان را در جاهایی می سازند که تحت خطر هستند.
عکس: DW/Safi
البته این اولین سالی نیست که مردم در افغانستان در نتیجه سیلاب های موسمی، مخصوصا در بهار تلفات داده و به شدت خسارت می بینند. همه ساله این رویدادها اتفاق می افتد. اگر چه مقامات همواره از آمادگی ها سخن گفته اند، اما وقتی رویدادی رخ می دهد از کمبود امکانات سخن می گویند.
عکس: DW/Safi
گفته می شود که در شمال افغانستان تنها دو چرخبال ارتش افغانستان برای امدادرسانی فعالیت می کنند و در چند روز اخیر 14 پرواز انجام داده اند. این موضوع می تواند جان امدادرسانان را نیز به خطر اندازد. مردم در ولایت های آسیب دیده خواهان اقدامات عاجل تر از سوی حکومت مرکزی اند.
عکس: Pierre Andrieu/AFP/Getty Images
اگر چه بهار برای مردم افغانستان پر از جشن و شادی است، اما از سویی هم علاوه بر افزایش عملیات های بهاری طالبان در بهار که بیشترین قربانیان اش مردم ملکی هستند، طبیعت بهاری نیز از آنان قربانی می گیرد و آنان را خساره مند می سازد. برف کوچ در زمستان، سیلاب در بهار و خشکسالی در تابستان مردم این کشور را می رنجاند.
عکس: DW/Safi
17 عکس1 | 17
پاول کلاومن بیکن، شارژدافر ناروی برای افغانستان که به صورت مرتب با مقامهای طالبان در کابل دیدار میکند گفته است: «گفتگوها با طالبان در مورد تطابق با تغییرات اقلیمی به صورت بالقوه میتواند یک اقدام برای اعتمادسازی باشد.»
روزا اوتنبایووا، رئیس هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان، وضعیت کنونی را «ناپایدار» توصیف کرده و گفته است: «حالا وقت آن است که مبتکرانه فکر کنیم و اطمینان یابیم که با اعلامیه دیگری در غیبت افغانستان به کنفرانس کاپ ۲۹ نرویم.»