کمیسیون اروپایی با نشر خبرنامه ای عقد این توافقنامه را میان انجلو پانگراتیس، سفیر اتحادیه اروپا و مزمل شینواری معاون وزارت تجارت افغانستان تایید کرده است.

کارل دی گوخت، کمیسار تجارتی اتحادیه اروپا در این خبرنامه گفته است: «عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی به ثبات و توسعه اقتصادی این کشور کمک می کند. کابل به صورت دوامدار به تعهداتش در راستای دستیابی به عضویت سازمان جهانی تجارت عمل کرده و امضای این توافقنامه نقطه عطف آن است. اتحادیه اروپا خوشبین و امیدوار است که افغانستان در خانواده تجارت جهانی به زودی سهم عمده ای در سیستم تجارت چندجانبه داشته باشد».

از سال 2009 به این سو افغانستان در تلاش به دست آوردن عضویت سازمان جهانی تجارت است. عضویت در این سازمان موجب آن خواهد شد که کالاهای تولیدی و صادراتی افغانستان با تعرفه های کم و به آسانی وارد بازار آزاد جهانی شود. هچنان برای صادرات افغانستان نیز سهولت های زیادی ایجاد خواهد شد.

سود عضویت

قربان حقجو، مدیر عامل اتاق تجارت و صنایع افغانستان در مصاحبه ای با دویچه وله گفت که عضویت افغانستان در این سازمان همچنان باعث خواهد شد که مشکلات تجارتی و ترانزیتی افغانستان با کشورهای همسایه اش از جمله ایران، تاجیکستان، ترکمنستان و پاکستان از طریق این سازمان حل شود.

حقجو می افزاید: « با پیوستن افغانستان به این سازمان مشکلات زیاد ما حل می شود، اینها (کشورهای همسایه) مکلف هستند که در چهارچوب یک سازمان بین المللی زمینه راه یابی افغانستان را به آب های آزاد به عنوان یک کشور محاط به خشکه فراهم کنند؛ در غیر آن کشورهای عضو اقدامات تنبیهی در مقابل انجام می دهند».

وی می گوید یک کشور برای گرفتن عضویت سازمان باید تجارت فعال داشته و برای رشد آن تلاش کند، فساد اداری و کاغذپرانی را در ادارات دولتی به حد اقل برساند و زمینه های تجارت را ساده بسازد. او اضافه می کند: «چند سال است که سازمان تجارت جهانی عملکرد افغانستان را تحت نظر دارد. بخش عمده ای از اصلاحاتی که باید در قوانین و ادارات به وجود می آمد عملی شده و همچنان شرایط وضع شده از نظر طررالعملی و عملی طی شده و افغانستان قرار است تا ختم سال روان عضو سازمان تجارت جهانی شود».

حقجو می گوید که فشارهای سازمان تجارت جهانی بالای افغانستان باعث شد که قانون تجارت افغانستان مدرن شود و چهارده قانون جدید تجارتی و اقتصادی طرح گردد.

کشورهای تاجیکستان و قزاقستان در همسایگی با افغانستان سال گذشته عضویت این سازمان را به دست آورده اند و سالانه از سوی کشورهای موسس این سازمان کمک هایی را دریافت می کنند.

در تازه ترین اقدام ایالات متحد امریکا یک کمک 300 میلیون دالری را برای رشد اقتصاد افغانستان و دست یابی به عضویت سازمان جهانی تجارت ارائه کرده است.

این طرح از سوی اداره توسعه بین المللی ایالات متحد امریکا در سه بخش عملی خواهد شد. بخش اول این طرح 77 میلیون دالر برای رشد توانایی مالی و تجارتی افغانستان و عملی کردن شرایط عضویت در سازمان جهانی تجارت است. بخش دوم 92 میلیون دالر برای افزایش نیروی کاری متخصص در افغانستان با همکاری مشترک دانشگاه های دو کشور می باشد و بخش سوم 120 میلیون دالر برای میکانیزه سازی و رشد زراعت و مالداری این کشور در نظر گرفته شده است.

شورای قراردادهای تجاری و سرمایه گذاری امریکا و افغانستان (تیفا) نیز تلاش می کند که روند شمولیت افغانستان را در این سازمان سرعت ببخشد. یکی از اهداف این شورا کمک به احیای مجدد راه ابریشم در افغانستان است.

ضرر عضویت

افغانستان همواره در بازارجهانی به عنوان یک کشور مصرفی مطرح می باشد. بنا بر آمار ارائه شده از سوی اتحادیه اروپا تنها در سال 2012 میلادی کشورهای عضو 935 میلیون دالر به افغانستان صادرات داشته اند؛ در حالی که افغانستان فقط 56 میلیون دالر به اروپا صادرات داشته است.

این اتحادیه 9 درصد صادرات و 12 درصد واردات افغانستان را تامین می کند. صادرات اصلی افغانستان به اروپا را پوست، چرم و میوه خشک تشکیل می دهد. در حالی که وسایط نقلیه روغنیات معدنی، ماشین آلات تخنیکی و امکانات الکترونیکی از اروپا به افغانستان صادر می گردد.

بنا بر آمار اتاق های تجارت افغانستان بیلانس تجارت این کشور در حال حاضر 96 درصد منفی است؛ اما صادرات این کشور رو به رشد می باشد.

استاد مسعود، استاد اقتصاد در دانشگاه کابل بر این باور است که عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی می تواند به رشد تجارت در افغانستان کمک کند، اما از جانبی به صنعت در این کشور ضربه خواهد زد.

وی می گوید: «رفتن به این سازمان های بزرگ مسئولیت های بزرگ ملی و منطقوی را به میان می آورد. یک تیم خوب رهبری آینده افغانستان می تواند این زمینه ها را فراهم کند. در غیر آن اگر افغانستان در وضعیت فعلی بماند، نه تنها که عضویت در سازمان برای افغانستان خوب نیست، بلکه تولیدات داخلی را به شدت صدمه می زند، باعث کاهش ارزش پولی و تورم قیمت ها می شود. بازارها پر از کالاهای خارجی شده و این کشور بیشتر از پیش مصرفی و وابسته می گردد».

اما با این همه وی گشودن دروازه های بازارهای جهانی به سوی افغانستان و عضویت در این سازمان را به نوعی امتیازدهی سیاسی به این کشور می خواند. اوهمچنان اشاره می کند که در چهارچوب این سازمان طرح حمایت از صنایع رو به رکود نیز وجود دارد که افغانستان باید از آن در آینده استفاده کند.

از آنجایی که 97 درصد تجارت منطقه ای توسط 160 کشور عضو سازمان تجارت جهانی انجام می شود، عضویت افغانستان در این سازمان به عنوان احیا کننده راه ابریشم و وصل کننده بلوک شرق و غرب نقش عمده ای در رشد اقتصاد نوپای این کشور و توسعه تجارت در آسیا خواهد داشت.