پایپ لاین تاپی از بندر تورغندی هرات وارد افغانستان گردیده، از ولایت های فراه و قندهار عبور می کند و به پاکستان می رود. پس از عبور از پاکستان این پایپ لاین به هندوستان وصل می گردد. از 1800 کیلومتر طول این پایپ لاین 735 کیلومتر آن از خاک افغانستان می گذرد.

اما در کشوری که امنیت شاهراه هایش تامین نیست، حفاظت از چنین پایپ لاین طولانی کار ساده ای نیست. حتا بسیاری مردم عادی افغانستان باور ندارند که اگر وضعیت به همین منوال باشد، امنیت این پروژه تامین گردد. 

فضل احمد، یکی از باشندگان ولایت هرات می گوید: «من فکر نکنم که بتوانند این پروژه را به خوبی عملی کنند. امنیت شکننده است و من نگران تامین امنیت این پروژه می باشم. اما باز هم امیدوارم که بتوانند آن را عملی کنند».

اما جلیل جمرانی، رئیس انکشاف برنامه های وزارت صنایع و معادن افغانستان که کارهای رایزنی این پروژه را به پیش می برد، می گوید که در مورد امنیت این پروژه نگرانی ندارد: «وزارت معادن و صنایع با همکاری نهادهای امنیتی برای این پروژه یک طرح امنیتی منظم دارد. قرار است بیش از 7000 نیروی امنیتی تازه نفس برای تامین امنیت این پروژه استخدام شوند. برای امنیت این پروژه 50 تا 60 میلیون دالر در نظر گرفته شده است».

به گفته وی فرماندهان این نیروها از افسران با تجربه اردو و پولیس استخدام می گردند و سربازان از افرادی که به تازگی برای شمولیت در پولیس این کشور ثبت نام می کنند استخدام خواهند شد.

نقش مردم

پایپ لاین تاپی از محلات می گذرد و باشندگان این محلات می توانند در تامین امنیت آن نقش مهمی بازی کنند. آقای جمرانی می گوید: «بدون همکاری مردم هیچ پروژه ای عملی شدنی نیست. مردم از تطبیق این پروژه بهره مند می شوند. آنها باید نفع خود را سنجیده و در تامین امنیت این پروژه کمک کنند».

این در حالی است که پروژه تاپی یک مساله سیاسی منطقه یی نیز است. ایران به عنوان دومین ذخیره بزرگ گاز طبیعی، قرار بود با اعمار پایپ لاین "صلح" گاز خود را به پاکستان و هندوستان انتقال دهد. تکمیل پروژه تاپی در واقع این پروژه مشترک با ایران را با چالش مواجه می سازد.

با وجود این نگرانی ها، مقام های وزارت صنایع و معادن افغانستان می گویند که ایران گاز کافی برای فروش در این پایپ لاین ندارد و مداخله ای هم در این پروژه نمی کند. همچنان آنان به این باور اند که پاکستان خود در این پروژه نفع دارد و برای عملی شدن آن تلاش می کند، از این رو نگرانی امنیتی از این ناحیه احساس نمی شود.

قرار است این پایپ لاین از زیر زمین بگذرد که این خود به مصئون بودن آن از خطرات امنیتی کمک می کند. وزارت صنایع و معادن افغانستان به همکاری وزارت داخله قرار است در مسیر این پایپ لاین پوسته های امنیتی ایجاد کند. اما تامین امنیت تاسیساتی که برای این پروژه اعمار می شوند به عهده شرکت تطبیق کننده پروژه خواهد بود.

افغانستان گاز کمتر می خرد

مقامات ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند  در آخرین نشست شان در عشق آباد  به توافق رسیدند که کار عملی این پروژه در سال 2015 آغاز و تا 2017 به بهره برداری برسد. قرار بود افغانستان سالانه 5 میلیارد متر مکعب گاز از این پایپ لاین خریداری کند. اما آقای جمرانی می گوید افغانستان تصمیم گرفته است که گاز کمتری بخرد و پول آن را ذخیره کرده و برای استخراج معادن نفت و گاز در داخل کشور به مصرف برساند.

وی علاوه می کند که مقداری از گاز این پایپ لاین برای توزیع به مردم افغانستان خریداری خواهد شد: «هزینه خریداری گاز سالانه دو میلیارد دالر بود. ما این طرفیت و توانایی را نداریم. تصمیم گرفته ایم که سالانه میزان خرید گاز را از این پایپ لاین کم کرده و پول ذخیره شده از آن را برای استخراج گاز افغانستان سرمایه گذاری کنیم. ما همچنان باید شبکه توزیع گاز را بسازیم که آن هم هزینه زیادی می خواهد».

چهار کشور ذینفع در این پروژه شرکتی را به نام "تاپی لمتید" ایجاد کرده اند که قرار است سرمایه گذاران هر کشور سهم شان را به این شرکت بفروشند تا کار عملی پروژه به وسیله این شرکت مشترک آغاز شود.

با آغاز کار این پروژه تنها در افغانستان بیش از 50 هزار نفر مشغول کار خواهند شد. گفته می شود که این کشور با سهمی که در این پروژه دارد، در سال های اول بین 2 تا 3 میلیارد دالر عاید خواهد داشت که این عاید سالانه رو به افزایش خواهد بود.