افغان‌هایی که برای یک لقمه نان به امید خدا نشسته اند
۱۴۰۰ دی ۱۰, جمعه
با شروع زمستان، کبرا یک بیوه افغان باید برای یگانه اتاقش در ولایت بامیان که همه هشت عضو خانواده در آن زندگی می‌کنند، مواد سوخت پیدا کند. مقداری آردی را که ماه ها پیش خریده بودند، رو به اتمام است و به این ترتیب با کمبود مواد غذایی نیز مواجه اند.
این خانم ۵۷ ساله در اتاقی که برای گرم نگهداشتن آن تکه‌های بوجی برنج و پلاستیک را آویزان کرده، به رویترز گفت: «ما بهار امسال دو بوجی آرد گرفتیم که تاهنوز از آن استفاده می‌کنیم. بعد از آن ما پناه ما به خدا که به ما کمک خواهد کرد.»
این خانواده برای زمستان خود هیزم جمع آوری کرده بود، اما در زمان هرج و مرج سقوط حکومت پیشین و به قدرت رسیدن طالبان، آنها خانه خود را ترک کردند و هیزم شان به سرقت رفت.
این گونه داستان‌ها در کشوری که از یک طرف از خشکسالی و از سوی دیگر از نبود پول و بیکاری به دلیل تحولات سیاسی رنج می‌برد، بسیار عام شده است.
پیش از آن که طالبان حکومت مورد حمایت غرب را در ماه اگست سرنگون کنند، اقتصاد این کشور به شدت به کمک‌های خارجی وابسته بود. حالا به دلیل این که جامعه بین‌المللی نمی‌خواهد کمک‌ها به دست طالبان بیافتد و امریکا نیز تحریم‌هایی بر بعضی از رهبران این گروه وضع کرده است، تمام آن حمایت ها متوقف شده اند.
سازمان ملل متحد براورد می کند که نزدیک به ۲۳ میلیون افغان که حدود ۵۵ درصد جمعیت را تشکیل می دهند با گرسنگی شدید روبرو هستند، در حالی که ۹ میلیون دیگر در خطر قحطی در سرمای زمستان قرار دارند.
زندگی برای فقیران در افغانستان همیشه دشوار بوده است، اما حالا بسیار طاقت فرسا شده است. خانواده کبری در بهار در مزرعه کار می کند و به جای پول، کچالو به دست می آورد.
اما وضعیت دشوارتر می شود. این خانواده دیگر توانایی خریداری سبزیجات مانند گلپی را ندارد و با استفاده از تکه‌های پلاستیک اتاق خود را در برابر سرما محافظت می کند. همین یگانه اتاقی که کبرا و فرزندان اش شبانه در آن می خوابند، مربوط به خانه خواهرش است.
او گفت: «پسرم پارچه های آهن کهنه را جمع می کرد ولی حالا او کار ندارد.»
هیچ چیزی باقی نمانده است
پس از ماه ها خشکسالی شدید و دهه ها جنگ که بسیاری را مجبور کرده از خانه های خود به مناطق نسبتاً آرام تری مانند بامیان فرار کنند، حالا افغان ها با سرنوشت نامعلومی مواجه اند.
معصومه یک مادر ۲۶ ساله از ولایت همجوار میدان وردک گفت: «ما هیچ زمانی غذای متنوع نداشتیم، اما با آن هم در گذشت خوب بود، ما برنج و روغن داشتیم.»
او افزود: «قبلا خوب بود روزانه یک بار آشپزی می کردیم. حالا هفته یک بار آشپزی می کنیم و بعضی وقت ها حتی نان خشک برای خوردن نداریم.»
بامیان در خارج از افغانستان بیشتر به دلیل تندیس‌های بودا مشهور است. بیست سال پیش طالبان این مجسمه‌ها را انفجار دادند و ویران کردند.
بامیان در زمستان با دمای زیر صفر و بادهای تند، سرمای سوزناکی دارد. در فصل سرما کار کمتر می شود، اما امسال پیشتر از فصل سرما زمانی که طالبان به این ولایت رسیدند، گردشگران به این ولایت نرفتند و وضعیت بدتر شد.
مقامات طالبان گفته اند از وضعیتی که فقرا با آن مواجه اند اطلاع دارند. آنها گفته اند که بخشی از این مشکلات به دلیل چهار دهه جنگ و عدم مدیریت حکومت قبلی به وجود آمده است.
این گروه بارها از واشنگتن خواسته است تا حدود ۹ میلیارد دالر دارایی بانک مرکزی را آزاد کند.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان گفته است: «ما تصمیم داریم این مشکلات را حل کنیم. ما می دانیم که مردم چه می کشند.»
بحران بشری
بحرانی که افغانستان در زمستان امسال با آن روبرو است، بسیار بزرگ است و چنین بحرانی حداقل در بیست سال اخیر دیده نشده است.
با بازگشت شورشیان سابق به قدرت، سیستم انتقالات پولی کاملاً بسته است و سبب سقوط ارزش پول افغانی شده است.
جامعه بین المللی برای از سر گیری کمک ها به طالبان فشار می آورد که حکومت فراگیر تشکیل دهد و به حقوق بشر به خصوص حقوق زنان احترام بگذارد. یکی از خواست های کلیدی بازگشایی مکاتب دخترانه است.
مجاهد گفت که حکومت جدید مکاتب دخترانه را به مرور زمان باز می کند و عفو عمومی را برای مقامات حکومت پیشین تعهد کرده است.
او همچنین به تقرر عبدالطیف نظری به عنوان معاون وزارت اقتصاد یا کرد که از قوم هزاره است و بعضاً در دانشگاه کابل تدریس کرده است و گفت که این نشانه ای از حکومت همه شمول است.
در حالی که این کشمکش‌ها ادامه دارد، افرادی مانند سید یاسین موسوی نگرانی فوری دارد. او یک کراچی دار روی بازار است که درامد روزانه اش در روزهای بیکاری زمستان به ۳۰ تا ۵۰ افغانی کاهش یافته است. او گفت: «در زمستان معمولا ما آنچه را که نیاز داریم از دکان ها یا نانوایی ها قرض می گیریم و دو سه ماه بعد که کارها بهتر شد، قرض را می پردازیم.»
او افزود: «تغییرات بسیار زیاد است. از زمانی که طالبان قدرت را به دست گرفته، قیمت ها افزایش یافته و مردم کشور را ترک می کنند. ما دیگر چیزی نداریم.»
Hs/af (Reuters)