مهاجرین افغان مقیم ایران می‌گویند برعلاوه صادر نشدن کارت‌های جدید بانکی، عدم تمدید کارت بانکی کسانی که از قبل داشتند، مشکلات زیادی در زندگی روزمره آن‌ها ایجاد کرده است.

فرشته رضایی، یک تن از مهاجرین افغان که شش ماه قبل به ایران مهاجرت کرد و در شهر مشهد زندگی می‌کند، می‌گوید: «از سه ماه به این سو بانک‌های ایرانی برای مهاجرین افغان کارت صادر نمی‌کنند. از آنجایی که تمام پروسه خرید و فروش در ایران توسط کارت بانکی یا ای تی ام صورت می‌گیرد، نداشتن این کارت مشکلات زیادی را برای ما افغان‌ها ایجاد کرده است.»

این مهاجر افغان به مشکلات در تامین اساسی‌ترین نیازهای روزمره اشاره می‌کند و می‌گوید: «از آن جمله به خرید نان خشک می‌توان اشاره کرد، زیرا در تمامی نانوایی‌های ایران، نان خشک ذریعه کارت بانکی برای مشتریان به فروش می‌رسد.»

حکومت ایران به نانوایی‌ها یارانه یا سبسایدی می‌دهد. در گذشته این کمک اقتصادی براساس سهمیه به نانوایی‌ها داده می‌شد، اما مدتی است که حکومت تصمیم گرفته است این کمک اقتصادی را برای تامین شفافیت براساس میزان نان‌های فروخته شده به نانوایی‌ها بدهد و به این منظور خرید نان باید با کارت بانکی صورت بگیرد.

هرچند مهاجران قانونی که اقامت ایران و یا کارت مهاجرت دارند، از برخی حقوق شهروندی برخوردار اند، اما برخی دارندگان جواز اقامت نیز از این محدودیت‌ها شکایت دارند.

کامبیز یک تن دیگر از مهاجرین افغان در شهر مشهد تائید می‌کند که صدور و تمدید کارت بانک برای افغان‌ها طی سه ماه اخیر متوقف شده است.

کامبیز که خود دارای اسناد و مدارک قانونی اقامت در ایران است، به دویچه وله می‌گوید: «وقتی کارت بانکی نداشته باشید، به این معنی است که در زنده‌گی فلج هستید، چون در ایران تمام موارد خرید و فروش با کارت بانکی صورت می‌گیرد، از خرید نان گرفته تا کریدت برای سیم‌کارت مبایل. اکثریت دکانداران پول نقد نمی‌گیرند. من که اسناد قانونی دارم، چند بار به بانک مراجعه کردم اما مسئولین بانک گفتند که تا هنوز برای ما هدایت داده نشده و سرانجام برایم پاسخ منفی دادند.»

رسانه‌های ایران گزارش داده اند که پروسه توقف صدور کارت بانکی برای مهاجرین افغان و اتباع خارجی به منظور مبارزه با پول‌شویی صورت گرفته است.

افغان‌هایی که کارت بانکی ندارند تلاش می‌کنند نانوایی‌های محل را به فروش نان به پول نقد قناعت بدهند و یا از افراد دارنده کارت بانکی بخواهند که در خرید نان کمک کنند.

کامبیز می‌گوید: «من تا حالا چند بار برای خرید نان نزد یک تبعه ایرانی رفتم تا با استفاده از کارتش برایم نان بگیرد و سپس پول نان را نقد برایش دادم، اما بیشتر وقت‌ها دارنده‌گان کارت نیز این همکاری را با ما نمی‌کنند.»

مسئولان سرقونسلگری افغانستان در شهر مشهد تائید می‌کنند که مشکلاتی وجود دارد، اما می‌گویند به منظور حل مشکلات به وجود آمده با مسئولان اداره اتباع خارجی در ایران در حال رایزنی می‌باشند.

محمد جابر انصار، سرقونسل افغانستان در شهر مشهد به دویچه وله گفت: «کشور ایران به منظور نظم بخشیدن به حضور اتباع افغان در ایران چندی قبل پروسه سرشماری را انجام داد و حالا در حال ایجاد یک دیتابیس عمومی از مهاجرین افغان می‌باشد. به همین منظور روند خدمات به افغان‌ها تا حدودی محدود شده است، اما سفارت افغانستان و قونسلگری ما در مشهد به منظور رفع این مشکل با مسئولان اداره‌های اتباع خارجی و گذرنامه در ایران در حال رایزنی هستند.»

از سوی دیگر کارشناسان امور اقتصادی در افغانستان به این باورند در صورتی که مشکل صدور کارت بانکی برای افغان‌های مقم ایران برطرف نگردد، کار و بار تاجران نیز با مشکل مواجه خواهد شد.

محمد سردار کوهستانی، کارشناس امور اقتصادی در افغانستان به دویچه وله گفت: «شمار زیادی از مهاجرین افغان در ایران مشغول تجارت هستند و در صادر کردن اقلام و کالاهای ایرانی به افغانستان نقش دارند. از آنجایی که افغانستان بهترین کشور برای صادرات اقلام تجارتی ایران شناخته می‌شود و سالانه دو میلیارد دالر ایران از مجرای مبادلات این کالاها به دست می‌آورد، ضعیف بودن ارایه خدمات بانکی در ایران باعث خواهد شد تا معاملات تجارتی میان دو کشور با چالش روبرو شود.»

البته مشخص نیست که این محدودیت در خدمات بانکی تا چه اندازه شامل حال تاجران افغان نیز می‌شود.

پس از حاکم شدن طالبان بر افغانستان، ده‌ها هزار تن از مردم این کشور به علت فقر و بیکاری و ترس از طالبان به کشورهای همسایه به ویژه ایران و پاکستان مهاجر شدند. اما گزارش‌های متعدد می‌رسانند که افغان‌ها با مشکلات زیادی در این دو کشور هسمایه مواجه هستند. هزاران افغان در هر هفته از ایران اخراج می‌شوند.