نخست وزیران هند و پاکستان دو تلاش اخیر را برای رفع تنش های مذهبی در منطقه شان به عنوان نشانه هایی از صلح و سازش می بینند. نارندرا مودی این وقایع را با فروپاشی دیوار برلین مقایسه کرد.
اعلانات بازرگانی
روز شنبه هند و پاکستان یک گذرگاه مرزی را برای دسترسی زائران سیک به یکی از اماکن مقدس شان در پاکستان باز کردند و محکمه عالی هند نیز قضیه جنجالی یک مکان عبادت بین مسلمانان و هندوها را فیصله کرد.
براساس تصمیم نخست وزیران دو کشور، از این به بعد زائران سیک در هندوستان می توانند همه روزه و بدون ویزا به معبد "گوردوارا دربار صاحب" مشهور به "بابه نانک" در شهر مرزی "کرتارپور" بروند و عبادت کنند. این معبد از داخل خاک هندوستان دیده می شود؛ چراکه فقط چهار و نیم کیلومتر دورتر در خاک پاکستان واقع شده است.
نارندرا مودی نخست وزیر هندوستان باز شدن این گذرگاه مرزی را در نهم نوامبر ۲۰۱۹ با فروپاشی دیوار برلین در نهم نوامبر سال ۱۹۸۹ مقایسه کرد که یک سال بعدش به اتحاد مجدد آلمان انجامید.
اولین گروه ۵۰۰ نفری سیک ها روز شنبه برای عبادت در این معبد از مرز عبور کردند. مودی ناوقت روز به مردم گفت: «نهم نوامبر روزی بود که دیوار برلین سقوط کرد و دو جانب مخالف باهم متحد شدند. امروز هم ما شاهد افتتاح گذرگاه "کارتارپور صاحب" در نتیجه همکاری هند و پاکستان بودیم».
سیک های هند از زمان تشکیل کشوری به نام پاکستان اجازه نداشتند به این معبد بروند. نخست وزیران این دو کشور قدرت اتومی و متخاصم در دو سوی مرز این گذرگاه را افتتاح کردند. عمران خان نخست وزیر پاکستان گشایش این گذرگان مرزی را اقدامی "تاریخی" عنوان نمود. وی افزود: «این گذرگاه آغاز است و همه چیز به سمت پیشرفت روابط بین پاکستان و هند حرکت می کند ... پس از حل مسئله کشمیر، صلح به این شبه قاره می رسد».
نارندرا مودی نیز در مراسمی که در کشورش برگزار کرده بود، اضافه کرد: «فیصله محکمه در مورد اختلاف مکان مذهبی در "آیودیا" نیز که به تاریخ نهم نوامبر اعلام شد، پیام مشترک بودن و اتحاد، هماهنگی و دوست داشتن را می فرستد».
ملکیت این مکان مقدس از ۵۰۰ سال به این سو بین مسلمانان و هندوها مورد منازعه بوده و اخیرا در نتیجه درگیری ها، شورش بخش هایی از مسجد "بابری" ویران شده است. حالا قرار است براساس حکم محکمه، در محوطه مسجد یک معبد هندوها نیز ساخته شود.
مودی با اشاره به اختلافات دینی و مذهبی و درگیری هایی که به این دلیل رخ داده اند، اضافه کرد: «هرکسی ناراحت است، من خواهش می کنم که گذشت کند. در هند جدید جایی برای ترس، تلخ کامی و منفی گرایی وجود ندارد». حدود ۱۴ درصد از جمعیت ۱،۳ میلیاردی هندوستان را مسلمانان تشکیل می دهند.
این اظهارات نخست وزیران هند و پاکستان در حالی صورت می گیرد که آلمان ۳۰ سالگی فروپاشی دیوار برلین را برای یک هفته جشن گرفته است.
Rsh/Nka (dpa, reuters)
کشمیر: زندگی زیر قیود رفت و آمد و نبود اینترنت و تیلفون
از یک و نیم هفته بدین سو در آن بخش کشمیر که تحت کنترول هندوستان است، محدودیت های شدیدی بر ارتباطات و تحرک مردم وضع شده است. حکومت هند به خاطر لغو حقوق ویژه این منطقه از اعتراضات مردمی هراس دارد.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
حبس خانگی
سر از تاریخ ۵ اگست برای همه انسان ها در ولایت جامو و کشمیر محدودیت های زیادی بر مردم شده است. حکومت مرکزی هند که از شورش علیه این تصمیم هراس دارد، حکم قیود رفت و آمد را صادر کرده است. حکومت ملی گرای هندوستان حالت نیمه خودمختاری این منطقه عمدتا مسلمان نشین را سلب کرده و به این ترتیب کنترولش را براین ایالت گسترش داده است.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
قطع ارتباطات
افزون براین نشر هرگونه اطلاعات نیز ممنوع شده است: اینترنت و تیلفون قطع شده است. اگر کسی شانس داشته باشد، شاید بتواند به برخی از ادارات تیلفون کند. بسیاری از ساکنان جامو و کشمیر از زمان وضع محدودیت های خبری از اقوام و خویشانشان ندارند. به هرحال تحت شرایط دشوار چند روزنامه محلی نشر می شود که مردم به سرعت آن ها را می خرند.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
پشت میله ها
همه کشمیری ها مانند این خانواده در سرینگر در خانه نمی مانند. پولیس هفته گذشته از ۳۰۰ مورد بازداشت خبر داد و گفت که این اقدام تا اندازه ای « پیشگیرانه» بوده است. آنگونه که رویترز گزارش می دهد، براساس شایعات ۵۰۰ تن بازداشت شده اند. فعالان ویدیوی یک پسر ۱۱ را نشان می دهند که ادعا می کند پولیس او را درقید نگه داشته و در برخورد با او از خشونت استفاده کرده است.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
اشک هایی از سر درماندگی
جمیله، مادر یک جوان ۲۸ ساله به نام عرفان احمد حورا که معلم قرآن است، در حالی که اشک هایش جاری است از بازداشت پسرش به تاریخ ۵ اگست خبر می دهد: «من نمی دانم چه اتهامی به او زده شده است. ما نمی دانیم او کجا است». او گفت که پسرش بیمار است و به دارو نیاز دارد. در گذشته نیز به گفته خانواده اش حورا به اتهام اغتشاش و تخریب اموال عمومی زندانی شده است.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
استقرار هزاران سرباز
در حالی که سربازان هندی آزادانه به هرجا که خواستند رفت و آمد می کنند، باشندگان دره کشمیر که شمار آن ها به چهار میلیون تن می رسد براساس حکم رسمی حتی اجازه ندارند برای خرید به شهر بروند. اردوی هندوستان خیلی وقت است که در این منطقه حضور پررنگ دارد، در روزهای پیش از اعلام سلب حالت نیمه خودمختاری، یک بار دیگر دست کم ۱۰ هزار سرباز به کشمیر انتقال داده شدند.
عکس: Reuters/D. Ismail
زندگی در وضعیت استثنایی
بیشتر ساکنان این منطقه چنین وضعیتی را در گذشته هم چندین بار تجربه کرده اند، به طور مثال در سال ۲۰۰۸، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳. در آن زمان مردم علیه حکومت هندوستان به طور گسترده تظاهرات می کردند و حکومت نیز با وضع قیود رفت و آمد واکنش نشان می داد. اما این محدودیت ها تا به حال هیچگاه اینقدر گسترده نبوده است. شبکه تیلفون ثابت برای نخستین بار خاموش شده است.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
در انتظار مشتری
سرینگر، مرکز این ایالت که یک میلیون جمعیت دارد معمولا یک منطقه پرازدحام است. اما به خاطر قیود رفت و آمد فقط بازار نانواها نیست که کساد شده است. به ساکنان این منطقه فقط به خاطر عید قربان اجازه داده شد که اندکی بیشتر خرید کنند. به خاطر محدودیت ها در زمینه تامین نیازهای ضروری از جمله تهیه دارو محدودیت هایی ایجاد شده است.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
«زندان در فضای آزاد»
ساکنان این منطقه وضعیت شان را به زندگی در «زندانی» تشبیه می کنند «که در فضای آزاد» ساخته شده است. گفته می شود که در برخی از این مناطق مردم تظاهرات کرده اند و پولیس معترضان را با گاز اشک آور متفرق کرده است. اما این گزارش ها به طور رسمی تایید نشده است. بسیاری از مردم کشمیر به طور فزاینده ای به خاطر این «حالت» عصبانی و ناراحت هستند.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
افزایش ناراحتی و نارضایتی پشت درهای بسته
خبرنگارانی که اجازه دارند با مردم محلی گفتگو کنند، از ناراحتی و نارضایتی رو به افزایش می گویند. جملاتی مانند «ما در برابر هندوستان خواهیم جنگید» شنیده می شود. بسیاری از افراد اطلاعاتی امکانات برگزاری اعتراضات در مکان های مناسب را رد و بدل می کنند. شورشیان مسلح مدت ها است که دراین منطقه برای یک کشمیر آزاد می جنگند. در سال ۲۰۱۸، ۲۵۶ تن از آن ها کشته شدند.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
ایالتی با امتیازات ویژه
جامو و کشمیر تنها ایالت عمدتا مسلمان نشین هندوستان است. هندوستان از سال ۱۹۴۷ خود را به عنوان کشوری می دید که اقوام و ملیت های مختلف در کنار یکدیگر زندگی می کردند. اما حالا تصویر یک کشور هندو مذهب و ملی گرا به تدریج در ذهن همگان جا می افتد. نارندرا مودی، از حزب هندو و ملی گرای «بی جی پی» بر صحنه سیاسی حاکم است و این حزب در ماه می مجددا به عنوان قوی ترین قدرت سیاسی انتخاب شد.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
اختیارات گسترده دهلی نو
در حالی که مردم در خانه انتظار می کشند، احتمال وجود دارد که ساختار جمعیتی این منطقه تغییر کند و آن ها به یک اقلیت تبدیل شوند. حالت نیمه خودمختاری که حالا سلب شده است، جلو مهاجرت سرمایه گذاران از مناطق دیگر کشور را به این جا می گرفت. گرچه چند روز پیش از اعلام این خبر باشندگان هندو مذهب به جای دیگری انتقال داده شدند، اما این احتمال وجود دارد که آن ها در آینده ساختار جمعیتی این منطقه را تغییر دهند.
عکس: Reuters/D. Siddiqui
آیا کشمیر در موج جدیدی از خشونت فرو می رود؟
سلاح های این کودکانی که در کنار سربازان ایستاده اند، بازیچه است. اما دراین منطقه ترس بزرگی از سلاح های واقعی وجود دارد. پاکستان هم که ادعای مالکیت کل منطقه کشمیر را دارد، از «خطر برای صلح جهانی» سخن می گوید. به این خاطر چین در پی خواهش پاکستان این مساله را در شورای امنیت سازمان ملل مطرح کرده است.