امرسون منانگاگوا جانشین موگابه شد- بعدش چه می شود؟
۱۳۹۶ آذر ۳, جمعه
امرسون منانگاگوا رئیس جمهور زیمبابوی شد. اما آیا او در یک دوران تغییر راهگشا خواهد شد و یا به حاکمیت نوع موگابه ادامه خواهد داد که مشخصات آن سرکوب و خشونت است.
امرسون منانگاگوا معاون رئیس جمهور پیشین با جماعت در حال هلهله و موترهای که هارن می زدند به سوی مقر حزب حاکم زانو- پی اف می رفت.
این یک چرخش دراماتیک برای سیاستمداری است که از بیم جانش در اوایل این ماه به افریقای جنوبی فرار کرد. اقدام محاسبه شده قبلی برای آنکه همسر موگابه رئیس جمهور پیشین جانشین او گردد، پای کودتا را به میان آورد و ناگهان به پایان سلطه ۳۷ ساله قدرت موگابه منجر شد.
روز چهارشنبه، یاکوب مودیندار سخنگوی پارلمان زیمبابوی تائید نمود که مراسم ادای سوگند وفاداردای منانگاگوا روز جمعه در استدیوم ورزشی در حومه هراره پایتخت این کشور برگزار می شود که ۶۰ هزار چوکی دارد.
آیا آغاز نوی برای زیمبابوی است؟
مردم زیمبابوی پایان حاکمیت موگابه را با سرور و خوشی تجلیل کردند که این را می توان با سقوط دیوار برلین در آلمان و یا بهار عربی مقایسه نمود. آن ها پس از ده ها سال حاکمیت مشت آهنین، شاهد آن بودند که کشور شان که زمانی مرفه بود، در حال افول و ویرانی اقتصادی است. مردم در مورد آینده تازه ای سخن می گویند.
با اینهم مردی که قرار است به قدرت برسد، برای مدت طولانی آدم قدرتمند موگابه بود و به خاطر دست داشتن اش در سرکوب خشن مخالفان سیاسی در این کشور شهرت دارد. او به دلیل سهمش در نسل کشی مردم "ندیبیلی" در اوایل سال های ۱۹۸۰ و همچنان در سرکوب خشونتبار اخیر مخالفان سیاسی در سال ۲۰۰۸ مشهور است. به دلیل بیرحمی و مکاری اش او را با نام مستعار " تمساح" می خوانند.
اگرچه در روز های اخیر او از حرکت به پیش به مثابه یک کشور متحد سخن به میان آورده است.
در یک اعلامیه که روز سه شنبه از افریقای جنوبی انتشار یافته است، او گفته است: «آرزوی من پیوستن به مردم زیمبابوی در یک دوران جدید است که در آن فساد، بی لیاقتی، سستی در وظیفه، تنبلی، انحطاط اجتماعی و فرهنگی تحمل نمی شود. در زیمبابوی جدید، مهم آنست که همه دست به دست هم دهند تا بتوانیم عظمت کامل این ملت را باز سازی کنیم. این تنها وظیفه حزب زانو- پی اف نه، بلکه وظیفه همه مردم زیمبابوی است.»
معلوم نیست که این اظهارات توسط حزب مخالف "جنبش برای تغییر دموکراتیک" به رهبری مورگان چوانگیرای چه گونه دریافت می گردد.
سابقه دشوار مسیر حزب زانو- پی اف
تندای بیتی وزیر مالیه سابق زیمبابوی و عضو حزب مخالف "جنبش برای تغییر دموکراتیک"، در مورد نگرانی هایش به دویچه وله گفت: «این قساوت ها را موگابه به تنهائی انجام نداده است. هنوز آن ماشینی وجود دارد که وی بر آن اتکا داشت. در اساس این یک دولت نظامی شده بود. چالش آنست که از اینجا به کجا می رویم؟»
اما جیمز هامیل کارشناس زیمبابوی در دانشگاه لیسیتر در مورد یک تغییر واقعی در زیمبابوی ابراز شک و تردید می نماید.
او گفت: «من فکر می کنم بیشتر مردم در مورد امرسون منانگاگوا از روی سوابقش قضاوت می کنند تا آن سخنرانی های که با کودتا همراهی نموده است. سوابق منانگاگوا ترغیب کننده نیست. او در طول 37 سال سوء اداره و حکومتداری بی کفایت، در هر گام با موگابه بوده است.»
هامیل معتقد است که هرگونه تظاهر به واگذاری نقشی برای مخالفین سیاسی صرف یک افاده فروشی خواهد بود که مبتنی طرز العمل قبلی حزب زانو- پی اف است.
او گفت: «این امر بیشتر برای حفظ قدرت است که به قسم توسعه پایه حکومت تظاهر می نماید. ترفندی خواهد بود که احزاب دیگر را نیز مشمول گرداند بدون آنکه کدام قدرت کنترول کننده چشمگیر به آن ها واگذار شود.»
بیتی با این دیدگاه مخالف است. او می گوید: «هرگاه اپوزسیون شامل آن نباشد، در آن صورت حکومت نامشروع و محصول کودتا می باشد و ما علیه آن می جنگیم.»
همچنان گفته شده است در حالیکه اردو از افزایش محبوبیت اش بعد از آزادی کشور از دست یک دیکتاتور برخوردار شده است، هرگونه تغییر واقعی در زیمبابوی، ضرورتاً شامل بازسازی نقش اردو نیز می باشد.»
هامیل گفت: «برای چندین دهه اردو به طور مؤثر به مثابه بازوی حزب زانو- پی اف کار کرده است. اردو یک ارگان بیطرف دولت نیست. او نقش اش را به مثابه حافظ قانون اساسی انجام نمی دهد. اردو با زانو –پی اف در هم تنیده شده اند، و برای حرکت به سوی یک دموکراسی واقعی، به هر صورت مناسب نیست.»
نگرانی از آنست که با مداخله نظامی و در یک شبکه گسترده و فاسد حامی و حامی طلب، غیر محتمل است که ما علاقه مند یک اصلاحات نهادی واقعی باشیم.
آیا این بارقه امیدی است؟
در حالیکه موگابه اقتصاد کشور را ویران کرد و ادعا می شود که صدها میلیون دالر را دزدیده است، اکنون حزب زانو- پی اف وظیفه دارد که این اقتصاد را بازسازی کند. این می تواند یک جنبه مثبت برای کسانی باشد که اصلاحات واقعی با حمایت مالی جامعه بین المللی و تغییرات واقعی دموکراتیک می خواهند.
هامیل به دویچه وله گفت که «منانگاگوا و حکومتی که او در آن ریاست می کند در یک بحران عمیق مالی قرار دارد.»
او معتقد است که هرگاه جامعه بین المللی روی اصلاحات ساختاری گسترده مانند کمیسیون مستقل انتخابات، حق تبلیغات آزاد انتخاباتی، دسترسی برابر احزاب به رسانه ها، دستگاه قضائی و نیروهای امنیتی بیطرف تاکید نماید، می تواند یک تغییر واقعی در زیمبابوی به وجود آید.
از نگاه تندی بیتی این امر باید از سطح منطقوی شروع شود.
rr/si/Chloe Lyneham (with dpa, AP, AFP and Reuters)