ایالات متحده امریکا در سال ۲۰۱۸ به تنهایی از توافقنامه اتمی با ایران خارج شد و حالا نیز به تنهایی تمام تحریم های سازمان ملل متحد را که بعد از توافقنامه اتمی با ایران در سال ۲۰۱۵ به حالت تعلیق درآمدند، دو باره قابل اعتبار اعلام کرده است.

در واشنگتن گزارش شده است که با سپری شدن مهلت به روز شنبه ساعت۲۰ به وقت محل (روز یکشنبه ساعت ۲ به وقت اروپای مرکزی) همه شرایط در این ارتباط تحقق می یابند.

اما اکثریت بزرگ اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد که مسئول برگشت تحریم های پیشین می باشد، استدلال جانب ایالات متحده امریکا را نمی پذیرد. باوجود آن مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده امریکا، از طریق تویتر از یک «خبر عالی برای صلح و منطقه» سخن گفت و ایران را «حمایت کننده مالی پیشتاز تروریسم دولتی و یهود ستیزی» خواند.

پومپئو افزوده است که تحریم های سلاح علیه ایران نیز حالا بار دیگر به صورت دایمی اجرایی می باشد؛ اگر دولت های عضو سازمان ملل متحد «به تعهدات شان برای عملی کردن تحریم ها» عمل نکنند، در این صورت از جانب ایالات متحده امریکا آن‌ها با «پیامد های آن مواجه خواهند شد».

محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در واکنش به آن از یک «نیرنگ تبلیغاتی» پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا در ماه نوامبر سخن گفت و تصریح کرد که اقدام امریکایی ها فاقد اعتبار است.

ایالات متحده امریکا در این اقدام از «مکانیسم ماشه» استفاده کرده است. هدف از این مکانیسم فراهم کردن این امکان برای دولت های عضو توافقات اتمی است تا تخطی ایران از قاعده ها را در برابر شورای امنیت سازمان ملل متحد محکوم کنند. بر این اساس ممکن است حین ۳۰ روز، وضع دوباره همه تحریم های سازمان ملل متحد علیه ایران از زمان های پیش از توافقات سال ۲۰۱۵ تحمیل شود، بدون آنکه دیگر اعضا بتوانند با یک ویتو از آن جلوگیری کنند.

پومپئو در ماه اگست به شورای امنیت سازمان ملل متحد در این باره معلومات داد که ایران به تعهداتش در مورد رعایت توافقات «به میزان زیادی پابند نمانده» است. هدف از این توافقات جلوگیری از ساختن بمب اتمی توسط ایران بوده است و در عوض باید همکاری‌اقتصادی با تهران توسعه یابد.

کشور های امضا کننده توافقنامه با تهران، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان می‌خواهند بازهم به توافقنامه اتمی با ایران پابند بمانند. به این دلیل حکومت های سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه به روز جمعه در برابر اقدام ایالات متحده امریکا، بر «نه» شان باردیگر تأکید کردند.

نمایندگان هر سه کشور اروپایی در سازمان ملل متحد در یک نامه عنوانی رئیس شورای امنیت سازمان ملل استدلال کرده اند که برگشت تحریم ها که رئیس جمهور دونالد ترامپ خواستار آن می باشد، از «نگاه حقوقی» درست نیست. آن‌ها افزوده اند که بخش بزرگ این قدرتمند ترین نهاد سازمان ملل متحد در نیویارک با این نظر موافق اند.

(ap, dpa, afp) / hm, si