خانه های چوبی، بوت های سرهم انباشته، صندوق ها و موی های تراشیده شده زندانیان در یک نمایشگاه، یادآور  فابریکه های مرگ آلمانی در محوطه های پیشین اردوگاه های نازی های آلمان در پولند است که در مدت نیم دهه ۱۹۴۰، بیش از یک میلیون انسان در آنجا کشته شدند.

بینندگان در این نمایشگاه معلومات حاصل می کنند که اردوگاه نازی های آلمان "آوشویتس" که بعدتر به صورت نمادی از هولوکاست درآمد، در آغاز برای زندانیان پولندی در نظر گرفته شده بود. در زمان اشغال پولند میان سال های ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵، ممکن بود یک پولندی به خاطر ارتکاب کوچک ترین جرم، در این اردوگاه نازی های آلمان زندانی شود.

یادبود کمتر از قربانیان پولندی

در مکان های یادبود قربانیان آوشویتس، قبل از همه از یک میلیون کشته یهودی یادآوری می شود که ۹۰ درصد قربانیان جنایات نازی ها را در این اردوگاه تشکیل می دادند.

پیوتر سوینسکی رئیس بنای یادبود از سال ها به این سو از جانب حلقات ملی گرا مورد انتقاد قرار می گیرد که چرا او بسیار کم به یادبود قربانیان و قهرمانان پولندی آوشویتس توجه می کند. مثلا "اتحادیه خانواده های قربانیان پولندی اردوگاه نازی ها" (SRPOOK)  سوینسکی را متهم می کنند که او نقش افسر پولندی ویتولد پیلسکی را کمتر جلوه می دهد؛ کسی که با میل خود به اردوگاه آوشویتس رفت تا درباره جنایات نازی ها برای قوای متحدین معلومات جمع کند.

حزب حکومتی پولند "قانون و عدالت" (پی. آی. اس) در سال ۲۰۱۵ خواستار کناره گیری رئیس بنای یادبود شد، زیرا او در هفتادومین سالروز آزادی زندانیان اردوگاه نازی ها، هیچ دعوتنامه شخصی به بازمانده های افسر پولندی ویتولد پیلسکی نفرستاده بود. بئاتا شدلو، سیاستمدار حزب "قانون و عدالت" و بعدتر نخست وزیر پولند با خشم گفته بود: «این رسوایی است که کسی از قهرمانان پولندی یاد نکند».

انتقاد از بنای یادبود

حمله ها در رسانه های ملی گرایان محافظه کار در پولند زمانی افزایش یافت که یک سال پیش در مراسم یادبود از روز هولوکاست، سفیر اسرائیل از قانون منازعه برانگیز هولوکاست در پولند انتقاد کرد. براساس این قانون، در شکل تعدیل شده آن، جزای زندان به کسی در نظر گرفته شده که پولند را به جنایات نابودی یهودی ها مسئول قلمداد کند.

باربارا نوواک مسئول امور آموزش منطقه کراکوف در تویتر نوشت: «امروز در آشویتس یک روایت خارجی، نه پولندی حاکم است. زمان آن است که باید به آن پایان داد».

یک اتحادیه از سربازان قدیمی به موراویسکی نخست وزیر پولند در این ماه نوشت: «ریاست موزیم قربانیان پولندی جنایت  آلمانی ها را مورد تبعیض قرار می دهد و به این وسیله تاریخ را جعل می کند. جهت گیری رسوا و ضد پولندی ریاست موزیم درخور بالاترین محکومیت است».

پیوتر سوینسکی رئیس بنای یادبود در واکنش به این اتهامات، از "ابتذال و دشنام ها" سخن می گوید که به آن وسیله او را از ماه ها به این سو در رسانه های اجتماعی هدف قرار داده  اند. این مورخ ۴۶ ساله می گوید: «یک خواست قوی برای دور کردن من از کشور وجود دارد. من انتظار یک چنین نفرتی را نداشته ام». او در ارتباط با راه اندازی کارزارهای تحریک کننده علیه خودش، به سارنوال کل شکایت کرده است.

منازعه تاریخی

منازعه تاریخی درباره یادبود از قربانیان نازی های آلمان، در واقع مبارزه کنونی را در مورد حاکمیت بر تفسیر تاریخی را انعکاس می دهد که از جانب حزب حکومتی پولند "قانون و عدالت" با جدیت جریان دارد.

پولند در جنگ جهانی دوم، شش میلیون انسان را از دست داد که در آن زمان یک ششم از جمعیت آن را تشکیل می داد. نیمی از آنها یهودی های پولندی بودند. از نگاه درصدی، این کشور در مقایسه با همه کشورهای دیگر، بزرگترین قربانی بشری را در جنگ جهانی دوم متحمل شد.

حالا حکومت محافظه کار پولند می خواهد تا جهان را از میزان رنج های پولندی ها آگاه سازد. این کشور همچنان خواستار غرامت های جنگی از آلمان است؛ این مطالبه از حمایت وسیع در جامعه پولندی برخودار شده است.

Sieradzka, Monika / Warschau