آلمان، فرانسه و بریتانیا در یک موضع مشترک، با تصمیم تازه دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا در خصوص توافقات هسته ای با ایران اعلام مخالفت کردند. آنان با انتقاد از این اقدام تاکید کردند که چنین تصمیمی مورد پذیرش آنان نخواهد بود. در اعلامیه مشترک انگلا مرکل صدراعظم آلمان، امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه و ترزا می نخست وزیر بریتانیا آمده است: «منافع امنیت ملی همه ما در نگهداری این توافقنامه است».

مرکل، ماکرون و می همچنان ابراز داشته اند که این توافق در نتیجه تلاش های دپلوماتیک ۱۳ ساله بدست آمده و موافقت شورای امنیت سازمان ملل را نیز با خود دارد. به بیان آنان، ایالات متحده باید بسیار دقیق فکر کرده که آیا نقض این پیمان معنی خواهد داشت؟

"نشانه خطر"

دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده به تازگی در کاخ سفید استراتژی تازه اش در قبال ایران را اعلام کرد. هرچند در این ابلاغیه به گونه صریح از بیرون شدن ایالات متحده از توافقات صورت گرفته با ایران حرف مشخصی زده نشد، اما ترامپ گفت که او می خواهد با متحدانش بر سر بازنگری این توافقنامه کار کند.

ترامپ در لابلای صحبت های خود گفت که ایران در چندین مورد توافقنامه را نقض کرده و به عنوان "حامی جهانی تروریسم" و ترویج خشونت در شرق میانه پنداشته می شود. به گفته ترامپ، توافقنامه ۲۰۱۵ کمبودهای جدی داشته که هنوز برطرف نگردیده اند. رئیس جمهور ترامپ در عین زمان تحریم های تازه ای علیه ایران وضع کرده که باید کنگره ایالات متحده در مورد آنان تصمیم بگیرد.

زیگمار گابریل از خطر جنگ هشدار داد

زیگمار گابریل، وزیر خارجه فدرال آلمان از "هشدار جدی و خطرآفرین" دونالد ترامپ سخن می گوید. به بیان گابریل، توافق صورت گرفته گروه پنج به علاوه یک (پنج کشور دارای حق ویتو در سازمان ملل و آلمان) با ایران یکی از پایه های اساسی به هدف قانع کردن کوریای شمالی برای متوقف ساختن برنامه های هسته ای اش نیز تلقی می شود. وزیر خارجه آلمان هشدار داد که بیرون شدن از این توافقات می تواند در آینده پیامدهای جهانی داشته باشد و باعث شود که دیگران (کوریای شمالی) نیز به چنین فیصله هایی باور نکنند.

ایالات متحده امریکا با انتقاد روسیه نیز به همراه شده است. سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه رئیس جمهور ایالات متحده را به پیش گرفتن "لفاظی تهاجمی و تهدید" متهم کرده است. به گفته لاوروف چنین روشی "غیرقابل پذیرش" بوده و تلاش برای بر طرف نمودن چالش های امنیتی با تکیه به این "روش" با شکست مواجه خواهد شد.

"اتهامات بی اساس"

در همین حال، آژانس بین المللی انرژی اتمی همواره اطمینان داده است که تمام امکانات را برای بررسی دقیق برنامه های هسته ای ایران در اختیار دارد. یوکیو آمانو، رئیس این آژانس در ویانا گفت که "آژانس بین المللی انرژی اتمی تا حال اجازه بازدید به همه محلات ایران که خواستار دیدن از آن بوده را داشته است". آمانو همچنان تائید کرده است که ایران تا حال به همه مواد توافقات صورت گرفته پابند بوده است.

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران نیز اندکی پس از اعلام راهبرد تازه دونالد ترامپ واکنش تند نشان داده است. روحانی در بخشی از سخنرانی اش گفت: «ما نسبت به برجام به عنوان یک معاهده بین المللی تا زمان تامین منافع و حقوقمان در چارچوب مصالح ملی، احترام قائل هستیم. با آژانس بین المللی همکاری کردیم و به این همکاری در چارچوب برجام ادامه می دهیم، اما اگر روزی منافع ما تامین نشود و طرفین ما بخواهند تعهدات شان را زیر پا بگذارند، ایران به آنها پاسخ خواهد داد».

 

تحسین از ترامپ

عربستان سعودی و اسرائیل از این اقدام رئیس جمهور ایالات متحده قدردانی کرده اند. در اظهارات این دو کشور عنوان شده است که رئیس جمهور ترامپ به گونه روشن در برابر "رژیم تروریستی ایران" ایستادگی کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با نشر یک نوار ویدیویی اظهار کرد که شکل فعلی توافقات تنها به مسیری می انجامد که در چند سال معدود ایران به "زرداخانه های سلاح هسته ای" دسترسی یابد، که این خود به عنوان "خطر بزرگ برای آینده مشترک ما" پنداشته می شود.

دولت عربستان سعودی تصریح کرده است که برداشتن تحریم ها علیه ایران منتج به آن خواهد شد که این کشور برنامه های موشکی اش را همچنان پیش برده و گروه های ملیشه مانند حزب الله لبنان را بیشتر تقویت کند.

Aj/rsh/wa/ust (rtr, dpa, afp)