همچنان روز گذشته، ریچارد هالبروک، نمایندهی امریکا در امور افغانستان و پاکستان، در نشستی با شورای علمای افغانستان گفت، پس از انتخابات گفتگو با طالبان را آغاز میکنند. درحالی که طالبان هر باری گفتگو با دولت افغانستان را رد کرده است.

ابرازنظرهای مقامهای امریکایی در رابطه به افغانستان، در حالی که خشونتها روزبهروز افزایش مییابند، باعث سردرگمی و نیز مبهم شدن هدف جنگ در افغانستان شده است.

در حالی که امریکا و دیگر کشورهای عضو ناتو دهها هزار سرباز شان را برای نابودی طالبان و تروریزم به افغانستان فرستاده اند و نیز مبالغ هنگی در این رابطه به مصرف میرسد، این ابراز نظر باراک اوباما و نیز گفتههای هالبروک، به نظر کارشاسان، تلاش برای آوردن امنیت از طریق تفاهم با طالبان است.

قسیم اخگر، روزنامهنگار و تحلیلگر مسایل سیاسی، با بیان این که هدف این گفتهها برای امریکاییها مشخص است، به پیامی که این گفتهها به افغانستان دارد، اشاره میکند: "پیامی که ما از آن میتوانیم بفهمیم این است که امریکا و طبعاً انگلیسها بسیار کوشش میکنند از طریق تفاهم با طالبان و احیاناً باجدهی به طالبان امنیت را در افغانستان و نواحی مرزی بیاورند".

به گفتهی آقای اخگر، این که این امنیت به چه بهایی آورده میشود، تاهنوز روشن نیست.

در همین حال، داکتر جواد صالحی، استاد علم سیاست در دانشگاه کاتب، به این باور است که در این چند ماه اخیر، یک نوع تناقض در گفتههای مقامهای امریکایی مشاهده میشود. به گفتهی وی، باراک اوباما گاهی از مبارزه با تروریزم و طالبان صحبت میکند و گاهی هم از مذاکره و گفتگو با طالبان.

اما به گفتهی این استاد دانشگاه کاتب، ابراز نظرها، تصمیمها و نیز اقدامهای جامعه جهانی و امریکا نشاندهندهی این است که ثبات و امنیت در افغانستان موجب ثبات و امنیت در اروپا و امریکا خواهد شد و هر نوع ناامنی در افغانستان میتواند دیگر نقاط جهان را متاثر سازد.

این درحالی است که تلفات نیروهای خارجی در افغانستان گاهی باعث شده است که کشورهای غربی در این رابطه واکنش نشان دهند. برخیها به این نظر اند که امریکا در صدد ایجاد امنیت از طریق مذاکره با طالبان میباشد و از شعارهای دموکراسی، حقوق بشر و دولت سازی کمتر حرفی بهمیان میآید.

آقای صالحی به این باور است که امریکا میخواهد همان استراتژی را که در عراق پیاده کرد و براساس آن با حلقاتی به مذاکره پرداخت، در افغانستان نیز پیاده کند. به گفتهی داکتر صالحی، این استراتژی با آن بخشی از طالبان که ممکن است به دلیل نارضایتیهای داخلی به طالبان پیوسته باشند، میتواند ثمربخش باشد.

اما آقای صالحی تاکید میکند که این استراتژی با آن بخشی از طالبان که متحد استراتژیک القاعده است، نمیتواند کارآیی داشته باشد. وی میافزاید: "واقعیت این است که بخشهای زیادی از طالبان متحد تاحدودی استراتژیک القاعده است. یعنی ملا عمر و گروه وابسته به ملاعمر کسانی هستند که در وقتی که قدرت را در افغانستان در دست داشتند، به خاطر عدم جدایی از القاعده در مقابل کل جامعهی جهانی قرار گرفتند".

در همین حال، به باور برخی کارشناسان، میان اظهارات مقامهای امریکایی و صدور دستور باراک اوباما مبنی بر تحقیق در مورد کشتار دستهجمعی طالبان در سال 2001 در شمال کشور، ارتباطی وجود دارد.

آقای اخگر دستور تحقیق در مورد کشتار دستهجمعی طالبان در شمال کشور را، نخسین چراغ سبز باراک اوباما به طالبان و دولت پاکستان میداند. وی میگوید: "از میان تمام جنایاتی که در طی سی و چند سال بر مردم افغانستان رفته است، مغرضانه است، سودجویانه است و خلاف تمام موازین بشری و مشخصاً خلاف قانون اساسی افغانستان است".

در همین حال، آقای صالحی به این باور است که دلیل توجه امریکا به امنیت حتا از طریق گفتگو با طالبان، این است که میخواهند ابتدا امنیت تامین شود و بعد روی ایجاد ساختارهای دموکراتیک توجه شود.

داکتر جواد صالحی میگوید: "بعد از به پیروزی رسیدن آقای اوباما، نکتهی مهمی و چرخش مهمی که در استراتژی ایالات متحده در افغانستان صورت گرفته، این است که توجه اساسی پیش از این که به ساختارهای دموکراتیک باشد، به ساختارهای دولتسازی و امنیت است".

این درحالیاست که سال جاری از سوی بسیاری کارشناسان و مقامهای نظامی غربی، سال خشونتبار و نیز سرنوشت ساز برای افغانستان و نیروهای بینالمللی در افغانستان خوانده شده است.

عارف فرهمند، کابل

ویراستار: یاسر