۴۳ نفر در یک مرکز خصوصی ترک اعتیاد در مرکز ولایت دایکندی صبح هر روز ترمین ورزشی می‌کنند و در جریان روز نیز برنامه‌های آموزشی دیگر دارند تا از اعتیاد به مواد مخدر نجات یابند.

این کمپ خصوصی ترک اعتیاد از سوی جواد جمالی تاسیس شده است، شخصی که حدود شش سال از عمرش را در گرداب اعتیاد به مواد مخدر سپری کرده بود.

جمالی کمپ «اعتماد نوین» را سه سال پیش ایجاد کرده بود و می‌گوید که در این مدت نزدیک به ۵۰۰ شخص معتاد به مواد مخدر را از سطح دایکندی در این کمپ بستری و درمان کرده است. او گفت: "نجات یک معتاد نجات یک خانواده و یک جامعه است. هدف من این است که آنان خوب شوند و سر زندگی و نزد خانواده‌های خود بروند."

مرتبط: سازمان جهانی صحت: برای ترک اعتیاد به تنباکو کمک بیشتر صورت بگیرد

برنامه‌های ترک اعتیاد این کمپ بسیار کوتاه است و به دلیل مشکلات مالی نمی‌تواند معتادان به مواد مخدر را برای مدت طولانی نگهداری و مراقبت کند.

جمالی می‌گوید که به این دلیل همه کسانی که به این کمپ مراجعه می‌کنند موفق به ترک دایمی اعتیاد نمی‌شوند، اما خوشبین است که حدود ۷۰ درصد مراجعه‌کنندگان از اعتیاد نجات می‌یابند. 

«درد معتاد را یک معتاد می‌تواند درک کند»

جمالی خودش قصه غم‌انگیزی از شش سال اعتیاد به مواد مخدر دارد: "خودم سینه سوخته مواد مخدر هستم. تمام بدبختی‌ها را کشیدم. از جامعه و زندگی دور و گوشه‌گیر شده بودم. خانواده از دستم رفته بود. زن و بچه از دستم رفته بودند. همه چیز از دستم رفته بود. فکر می‌کردم بدون مواد مخدر یک لحظه زندگی نمی‌توانم."

او روزهای اعتیاد به مواد مخدر را به یاد می‌آورد و می‌گوید: "شب و روز در میان زباله و کثافات بودم. قیافه، دندان‌ها و عزتم را از دست داده بودم."

جواد جمالی چندین بار خودش تصمیم گرفت از اعتیاد نجات یابد و حتی خودش را با زنجیر و قفل در اتاقی زندانی کرد، اما موفق نشد. حتی چند بار به کمپ‌های ترک اعتیاد رفت، اما بازهم به مواد مخدر روی آورد. 

مرتبط: عامل اعتیاد به سگرت ممکن است ژن جهشی باشد

جمالی علاوه می‌کند که بالاخره در ولایت هرات در کمپ ترک اعتیاد "انجمن معتادان گمنام" بستری شد و تحت درمان قرار گرفت. او حالا از زندگی‌اش لذت می‌برد و تلاش دارد به دیگر معتادان کمک کند.

او در مورد شرایط زندگی امروزی خود می‌گوید: "خدا را شکر، حالا در میان فامیل و مردم خود قدر و عزت دارم. فکر می‌کنم دوباره زنده شدم. پهلوی زن و بچه خود می‌نشینم و از زندگی لذت می‌برم. قبلاَ وقتی بین مردم می‌رفتم، می‌گفتند متوجه باشید که پودری دزدی نکند."

او با این شعار که "درد یک معتاد را معتاد درک می‌کند"، تلاش دارد کسانی که را تجربه مشابه با او دارند کمک کند تا از اعتیاد نجات یابند.

مرکزی با کم‌ترین امکانات

جمالی این مرکز را با کم‌ترین امکانات تاسیس کرده و به پیش می‌برد. او خودش یک تانک تیل و دو موتر باربری دارد و از درآمد آن هزینه کمپ را تامین می‌کند.

جمالی می‌گوید از آنجایی که منبع تمویلی ندارد، خانواده‌های معتادان نیز باید هزینه آن‌ها را بپردازند. معتادان حداقل ۲۱ روز در این مرکز بستری می‌شوند و خانواده‌های شان باید برای این مدت ۸۵۰۰ افغانی بپردازند. آن معتادانی که خانواده‌های شان توانایی پرداخت هزینه بیشتری دارند، می‌توانند تا شش ماه در این مرکز بمانند.

دوره ۲۱ روزه برای ترک اعتیاد بسیار ناچیز است، اما جمالی می‌گوید طرحی ریخته اند که بعد از ۲۱ روز افراد ترخیص شده زیر نظارت خانگی قرار می‌گیرند و این مرکز با خانواده‌های آن‌ها در تماس مکرر قرار دارند.

او می‌گوید که روش‌های ترک اعتیاد در این مرکز شامل ورزش، روان‌درمانی، «قدم درمانی» و معلومات‌دهی در مورد راه اندازی کسب و کار است.

او از جامعه تقاضا می‌کند که با افراد دچار اعتیاد رویه مثبت داشته باشند و به چشم یک بیمار ببینند، نه یک خلاف‌کار. به گفته او، مهم‌ترین نکته در تداوی در این مرکز این است که با افراد دچار اعتیاد با محبت و شفقت برخورد شود.

او به جامعه توصیه می‌کند که افراد دچار اعتیاد زودرنج اند و حتی اگر بعد از ترک اعتیاد در مورد گذشته شان به آن‌ها طعنه زده شود، در پروسه ترک اعتیاد آن‌ها صدمه می‌زند.

امان یکی از جوانانی که به کمک این مرکز اعتیاد را ترک کرده است‌، می‌گوید که هرگز تصور نمی‌کرد روزی بتواند از اعتیاد نجات یابد: "امروز خیلی از اینجا راضی هستم. همین کمپ بود که مرا با برنامه آشنا کرد. قبلاَ هم کمپ زیاد می‌رفتم، اما برای مدت کوتاه ترک می‌کردم. در این کمپ توانستم از اعتیاد پاک شوم."

خداداد قربانی حدود ۱۲ سال آغشته به مواد مخدر بود و بعد از این که در این کمپ از اعتیاد نجات یافت، حالا به حیث مربی در این کمپ فعالیت می‌کند.

او می‌گوید: "اعتیاد یک مرض ذهنی است. با همان روش‌های که خودم تداوی شدم، حالا هفته یک بار به کمپ می‌آیم و روش‌های گفتار درمانی و روان درمانی را برای معتادان آموزش می‌دهم و تجربه خود را با آن‌ها شریک می‌کنم."

مرتبط: طالبان معتادان را به زور مجبور به ترک اعتیاد می‌کنند

او ادامه می‌دهد: "من خودم که از این مریضی نجات پیدا کردم، حالا می‌خواهم که دیگران هم نجات پیدا کنند و به آغوش خانواده خود برگردند و در میان جامعه خود زندگی کنند. واقعاَ زندگی بدون مواد مخدر لذت دیگری دارد."

در ولایت دایکندی یک شفاخانه ۴۰ بستر ترک اعتیاد نیز وجود دارد که تا حالا تنها ۲۰ بستر آن فعال است. رحمت‌الله رحمتی، روان‌شناس در شفاخانه ۴۰ بستر تداوی معتادین می‌گوید که افراد دچار مواد مخدر باید برای مدت‌های طولانی تحت تداوی قرار بگیرند.

رحمتی می‌گوید: "تجربه‌ای که ما در این مرکز داریم، معتادینی را می‌شناسیم که دو سال، سه و یا چهار سال بعد از ترک مصرف، دوباره به این مرض عود کرده و مجدداَ مبتلا گردیده اند."

مقام‌های طالبان می‌گویند که در امر مبارزه با مواد مخدر و تداوی معتادان جدی اند. ملا نصرالله برادر، آمر جمع‌آوری اطلاعات و سرپرست مدیریت مبارزه با مواد مخدر در قوماندانی امنیه طالبان در دایکندی تخمین می‌زند که این ولایت بیش از ۴۵ هزار معتاد به مواد مخدر دارد.

ا‌و گفت: "برای تداوی معتادین شفاخانه ۴۰ بستر و ۱۰۰ بستر باید فعال شود. تصمیم داریم انشاالله که تداوی شوند، همه بزرگان این تشویش را دارند که آنان تداوی شوند."

دایکندی یک ولایت دورافتاده در مرکز افغانستان با جغرافیای خشن است و اکثر مردم آن در فقر به سر می‌برند. آگاهان به این باورند که بیکاری، فقر و مهاجرت از عمده‌ترین دلایل روی آوردن جوانان به مواد مخدر می‌باشد.