وقتی جنگجویان ایرانی در جنگ سوریه کشته شوند، مقامات ایرانی از آنها به عنوان شهید تجلیل می کنند. محمد علی شهیدی، رئیس بنیاد "شهدا و جانبازان" ایران می گوید که این کشور "مدیون بسیاری از این افراد است". روز سه شنبه، این مقام ایرانی رسما اعلام کرد که بیش از یک هزار جنگجو از ایران در جنگ سوریه کشته شده اند. او گفت که این افراد از "شاخه فاطمیون" بودند که وظیفه دفاع از مکان های مقدس شیعیان را در سوریه دارند. ایران آرامگاه سیده زینب، نواسه پیامبر اسلام را یکی از مکان های مقدس شیعیان می داند.

شاخه نظامی "فاطمیون" که منسوب به نام دختر پیامبر اسلام است، متشکل از جنگجویان افغان می باشد. "فاطمیون" متعلق به "سپاه قدس" ایران می باشد؛ یک واحد ویژه "سپاه پاسداران" که برای عملیات های برون مرزی آموزش دیده است.

کمال، یک آواره افغان در ایران به دویچه وله گفت: «بسیاری از آوارگان افغان استخدام شده اند و به سوریه سفر کرده اند چرا که آنها یا به پول نیاز دارند یا به مجوز اقامت؛ و یا هر دو». او در ادامه گفت که "بسیاری از این افراد اما جان خود را در سوریه از دست داده اند". کمال ۳۰ سال پیش از افغانستان گریخت و به ایران رفت. او به همراه همسر و سه فرزندش در  جنوب ایران زندگی می کند، اما هنوز در جامعه ایران ادغام و پذیرفته نشده است. کودکان او که فقط ایران را می شناسند، حتا شهروندی ایران را ندارند. آنها هنوز به عنوان آوارگان ناخواسته دیده می شوند.

انسان درجه دو

بر اساس آمار "کمیساریای عالی پناهندگان" حدود سه میلیون افغان در حال حاضر در ایران زندگی می کنند. تقریبا یک میلیون از این افراد ثبت و راجستر شده اند. حدود ۵۰۰ هزار تن هم مهاجرانی هستند که اجازه اقامت موقت و مجوز کار محدود دارند. یک و نیم میلیون نفر دیگر هیچ مدرک و سندی ندارند و به عنوان مهاجران غیرقانونی شناخته می شوند.آنها به مقامات ایران اعتماد ندارند. آنها می ترسند که مبادا پس به افغانستان دپورت شوند و یا در کمپ های آوارگان نگهداری گردند. این افراد خود را مخفی می کنند و با آنها مانند انسان درجه دو رفتار می شوند و غالبا مورد بهره کشی و بیگاری قرار می گیرند.

فاطمه که در حاشیه شهر تهران زندگی می کند، می گوید: «من طفل خردی بودم وقتی که خانواده ام ۳۶ سال پیش از افغانستان به ایران گریخت. حالا خودم چهار فرزند دارم. ما سه نسل است که در ایران زندگی می کنیم اما هیچ کدام از ما مدرک نداریم». او در ادامه توضیح داد: «ما اجازه نداریم مالک چیزی باشیم حتا یک سیم کارت موبایل». با این همه او نمی خواهد تا پسرش را به جنگ سوریه بفرستد هرچند که ممکن است مزایایی را برای خانواده به بار آورد.

حق شهروندی به بازماندگان داده می شود

مهاجران افغان می گویند که وقتی مردهای افغان واجد شرایط برای جنگ در سوریه نام نویسی می کنند، ماهانه به آنها حدود ۵۰۰ دالر پرداخته می شود. به آنها وعده داده می شود که خانواده هایشان می توانند به مکتب ابتدایی یا دانشگاه بروند و زندگی بهتری داشته باشند.

در ماه می سال روان میلادی، پارلمان ایران قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن به بازماندگان "شاخه فاطمیون" که در جنگ سوریه کشته شوند، تابعیت ایرانی داده می شود. بنابراین، خانواده سرباز کشته شده افغان زیر پوشش "بنیاد شهید" ایران قرار می گیرد. این بنیاد دو سال پس از انقلاب جمهوری اسلامی در این کشور ایجاد شد تا به بازماندگان سربازان جنگ ایران و عراق رسیدگی کند. دو سال پس از انقلاب، عراق به ایران حمله کرد و جنگی را دامن زد که هشت سال به طول انجامید.

"بنیاد شهید" ایران طی ۳۶ سال گذشته منابع مختلفی را به دست آورد و یکی از مهمترین نهادهای جمهوری اسلامی شده است. این بنیاد صاحب شمار زیادی شرکت و کمپنی است و در تمام سکتورهای تجاری بزرگ دخیل می باشد: در تولید، تجارت، نفت، معادن، صنعت اتومبیل و حتا توریسم. هرکس زیر حمایت این بنیاد حاشیه امن اجتماعی می تواند داشته باشد.

بر اساس گزارش رسانه های دولتی ایران، "شاخه فاطمیون" حدود ۲۰ هزار سرباز دارد. این افراد نه تنها از امکان مقدس شیعیان در سوریه دفاع می کنند بلکه جنرال قاسم سلیمانی، فرمانده "سپاه قدس" می گوید: «این نیروها از جمهوری اسلامی ایران و عقاید آن دفاع می کنند. گروه تروریستی "دولت اسلامی" ساخته شد تا نفوذ ایران را در منطقه محدود کند و به ما آسیب بزند». ایران خود را به عنوان حامی شیعیان در خاورمیانه می بیند و از رژیم علوی مذهب بشار اسد در سوریه حمایت می کند. حضور و دیدار جنرال سلیمانی با خانواده سربازان کشته شده افغان در سوریه، بازتاب رسانه ای گسترده ای داشته است.

شبنم فون هاین/ ع. ح.