تنش لفظی میان ایران و طالبان شدت گرفته است. وزارت خارجه ایران اعلامیه طالبان درباره حقآبه ایران را به شدت رد کرده و گفته است که اگر طالبان معاهده آب را عملی نکنند، ایران «حق خود را به اتخاذ تدابیر لازم» محفوظ میدارد.
اعلانات بازرگانی
وزارت خارجه ایران در واکنش به اعلامیه اخیر طالبان در رابطه به حقآبه ایران از رودخانه هلمند واکنش تندی نشان داده است. این وزارت در یک اعلامیه گفته است، که عدم تامین حقآبه ایران از سوی افغانستان براساس معاهدهای که میان دو کشور وجود دارد، و صدور بیانیههای سیاسی بدون اقدام عملی به هیچ وجه قابل قبول نیست.
این وزارت در هشداری به طالبان نوشته است: «جمهوری اسلامی ایران حقوق خود را برای اتخاذ تدابیر لازم محفوظ دانسته و بر مسئولیت کامل افغانستان در این خصوص تاکید دارد.»
وزارت خارجه ایران مشخص نکرده است که چه تدابیری را میخواهد روی دست بگیرد.
وزارت خارجه ایران با اشاره به معاهده سال ۱۳۵۱ میان افغانستان و ایران در باره آب رودخانه هلمند گفته است که این معاهده به گونه صریح و بدون ابهام حقآبه ایران را تعیین کرده است.
این اعلامیه وزارت خارجه ایران در پاسخ به اعلامیه طالبان نشر شده است. شام گذشته اداره طالبان در واکنش به اخطار ابراهیم رئیسی رئيس جمهور ایران در مورد حقآبه ایران از رودخانه هلمند گفت که به دلیل خشکسالی آنقدر آب در بندهای افغانستان وجود ندارد که در صورت جاری ساختن به ایران برسد.
در این اعلامیه طالبان آمده است: «در چنین وضعیتی خواست مکرر ایران برای آب و اظهارات نامناسب در رسانهها را زیانآور میدانیم.»
طالبان در این اعلامیه گفته اند که به معاهده سال ۱۳۵۱ در مورد حقآبه ایران متعهد اند، اما به شرط این که به حدی آب وجود داشته باشد که در صورت جاری ساختن به ایران برسد.
اما وزارت خارجه ایران در پاسخ به اداره طالبان گفته است تا زمانی که اظهارات متعدد برای عدم تحویل حقآبه ایران از جمله طرح موضوع خشکسالی و کم شدن آب در رودخانه هلمند از سوی کارشناسان ایران راستی آزمایی نشود، «چنین موضعیگیری غیرحقوقی و غیر قابل قبول است.»
افغانستان و ایران در سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهدهای را در باره حقآبه رودخانه هلمند امضا کرده بودند. بر اساس این معاهده، حقآبه ایران از رودخانه هلمند معادل ۸۲۰ میلیون متر مکعب در سال است که با درنظر داشت وضعیت بارندگی در ماهها و فصول مختلف سال میتواند متفاوت باشد.
غنی در افتتاح بند کمال خان: آب را به هیچ کسی رایگان نمیدهیم
رئیس جمهور غنی در مراسم افتتاح بند کمال خان گفت که افغانستان آب را به هیچ کسی رایگان نمیدهد. بنا بر معلومات ارگ ریاست جمهوری بند کمال خان از جمله قابلیت آبیاری زمینهای زراعتی به مساحت ۱۷۴ هزار هکتار را دارد.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
بند کمال خان بر روی دریای هلمند
این بند در ولسوالی چهار برجک ولایت نیمروز و بر روی دریای هلمند احداث شده است.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
قابلیت تولید ۹ میگاوات برق
بنا بر معلومات ارگ ریاست جمهوری این بند قابلیت تولید ۹ میگاوات برق و آبیاری حدود ۱۷۴ هزار هکتار زمین زراعتی را دارد.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
ظرفیت ذخیره سازی ۵۲ میلیون متر مکعب آب
اعمار مرحله پایانی بند کمال خان که ۱۶ متر ارتفاع و ظرفیت ذخیره ۵۲ میلیون متر مکعب آب را دارد، در سال ۲۰۱۷ آغاز شده بود. این بند امروز چهارشنبه ۴ حمل رسما افتتاح شد.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
تحقق آرزوی دیرینه افغان ها
رئیس اداره ملی تنظیم آب افغانستان در این مراسم گفت که آرزوی دیرینه افغان ها با افتتاح بند کمال خان تحقق یافت. او از تطبیق ۴۴ پروژه آبی دیگر در شماری از ولایات در سال روان خبر داد.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
«اقتصاد افغانستان و ایران متمم یکدیگرند»
رئیس جمهور غنی که در مراسم افتتاح بند کمال خان در ولسوالی چهار برجک صحبت می کرد، گفت که آب های افغانستان باید به گونه جدی مدیریت شود. او همچنان گفته است که اقتصاد ایران و افغانستان متمم یکدیگرند نه مخالف یکدیگر. او تاکید کرده که آب را به هیچ کسی رایگان نمی دهیم.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
حملات تروریستی
وزارت امور داخله افغانستان اعلام کرده است که در دو سال گذشته ۳۵ حمله تروریستی بالای بند کمال صورت گرفته که در نتیجه ۳۹ تن کشته و زخمی و ۲۸ تن نیز اسیر شده اند. برای کشته شدگان یک بنای یادبود ساخته شده است. از جمله سال گذشته شش محافظ بند کمال در حمله طالبان به پُسته های نیروهای محافظت عامه در نیمروز کشته شدند.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
بنیای یادبود
رئیس جمهور غنی در سفرش به نیمروز به خاطر ارج گذاری به کسانی که در جریان ساخت بند کمال خان کشته شده اند، در پای «منار شهدای بند کمال خان» اکلیل گل گذاشت.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
آبگیری بند کمال خان
مقامات گفته اند که در مجموع ساخت بند کمال خان میلیون ها دالر هزینه داشته است. آبگیری این بند در ماه دلو سال گذشته خورشیدی آغاز شده بود.
عکس: Presidential Press Office of Afghanistan
اعمار بند کمال خان بعد از چند دهه توقف
کار ساخت بند کمال خان در ابتدا در سال ۱۳۴۵ خورشیدی در زمان ریاست جمهوری داوود خان آغاز شده بود، اما بعداً به دلیل تحولات سیاسی متوقف گردید.