تنها سال گذشته ایران در بخش پروژه های مرزی 26 میلیون دالر مصرف کرده است که این شامل ایجاد پشته های بزرگ خاکی، پُسته های جدید مرزی و تمدید سیم های خاردار در برخی قسمت های مرز 1200 کیلومتری اش با افغانستان و پاکستان می باشد.

جنرال علی مویدی، فرمانده پولیس ضد مواد مخدر ایران در جریان سفر اخیرش به مرز گفت: «ترانزیت مواد مخدر یک مسأله بسیار پیچیده است. آن ها تاکتیک های شان را تغییر می دهند و از تجهیزات مدرنی کار می گیرند که کشف را هرچه بیشتر دوشوار می سازد. ما به تجهیزات جدیدی برای مبارزه موثر علیه مواد مخدر ضرورت داریم».

افغانستان که در همسایگی ایران قرار دارد، دارای همه قابلیت های یک دولت مبتنی بر مواد مخدر (نارکو- استیت) است و منبع اصلی مواد مخدری می باشد که به ایران قاچاق می شود و از آن جا به بازارهای اروپا و ایالات متحده امریکا می رود.

سال گذشته در 209 هزار هیکتار زمین ( 806 میل مربع) در افغانستان کوکنار کشت شده بود که به تناسب سال قبلی اش 36 درصد بیشتر بود. به گزارش اداره مواد مخدر ملل متحد، از این کشتزارها حدود 5500 تن متریک (6062 تن) تریاک حاصل شده است. صرف 7000 هیکتار کشتزار کوکنار نابود شده بود.

انتظار می رود که در سال 2014 تولیدات این کشتزارها برابر یا حتا بیشتر از سال گذشته باشد. در سال های آینده تریاک سهم بیشتری از اقتصاد دچار مشکلات افغانستان را به خود اختصاص می دهد. چونکه پول ناشی از قراردادهای نظامی ایالات متحده امریکا و فعالیت های کمکی کاهش می یابد. ملل متحد تخمین می کند که حدود 200 هزار خانوار در افغانستان تا حال در تولید تریاک اشتغال داشته اند و این کشور حدود یک میلیون معتاد به مواد مخدر دارد.

تریاک در اقتصاد افغانستان سهم بزرگی دارد. ملل متحد تخمین می کند که ارزش ناخالص بالقوه مورفین باب در سال گذشته به 3 میلیارد دالر بالغ می شد که 15 در صد تولیدات ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می دهد.

علی رضا جزینی یک مقام ارشد ضد مواد مخدر ایران به دیپلومات های خارجی در هنگام بازدید از مناطق مرزی افغانستان گفت: «در سال 2013، ما 573 تن انواع مختلف مواد مخدر قاچاق شده را مصادره کردیم که این به تناسب سال 2012 میلادی 14 درصد افزایش را نشان می دهد.»

این سفر که مشمول دیپلومات های 14 کشور مقیم تهران بود، برای نشان دادن تلاش های ایران در جهت مبارزه با قاچاق مواد مخدر راه اندازی شده بود.

ایران در مسیر راه عمده بین افغانستان، اروپا و کشورهای خلیج قرار دارد. سالانه این کشور حدود 100 تن مواد مخدر را به مثابه نمادی از قاطعیت در جنگ علیه مواد مخدر می سوزاند.

جنرال محمد کاظم تقوی، فرمانده محلی پولیس مرزی گفت که نیروهایش با قاچاقبران مسلح یک روز پیش از این مسافرت در یک قریه نزدیک این مرز جنگیده اند.

به گفته او در نتیجه این جنگ «حدود 50 کیلوگرام مواد مخدر مصادره شد، یک تن از قاچاقبران کشته شد، اسلحه و تجهیزات آن ها ضبط گردیدند».

در 30 سال گذشته 3734 پاسدار مرزی ایران کشته شده اند و بیش از 12 هزار تن دیگر در زدوخورد با قاچبران زخمی گردیده اند.

ملل متحد تجهیزات ویژه ای برای ایران تهیه کرده است تا به وسیله آن مواد مخدری را کشف کند که در فضاهای بسته مانند موترهای تانکر تیل پنهان نگه داشته می شوند.

تقوی گفت که در کنار تجهیزات بیشتر به کمک های بیشتر بین المللی ضرورت است.

ایران همچنان شکایت دارد که به دلیل اعدام قاچاقبران مواد مخدر متهم به تخطی از حقوق بشر است. در حالی که 73 درصد کسانی که سالانه در ایران اعدام می شوند قاچاقبران مواد مخدر می باشند. برخی از مقام های ایرانی پیشنهاد کرده اند که اگر قرار باشد این کشور به علت اعدام قاچاقبران مورد انتقاد قرار گیرد، جمهور اسلامی باید به انتقال مواد مخدر از طریق قلمروش اجازه بدهد.

جزینی گفت که سیاست مبارزه علیه قاچاق مواد مخدر ایران بدون تغییر باقی می ماند. او گفت: «این مخالف با آموزش های اسلامی است که سیاست ما به انتقال غیرقانونی مواد مخدر از خاک ما اجازه بدهد. ما به مبارزه مان علیه قاچاق مواد مخدر ادامه می دهیم حتا اگر هیچ کمک بین المللی وجود نداشته باشد».

فریدریش شتیفت، سفیر اتریش در تهران اعتراف کرد که کمبود حمایت وجود دارد، اما گفت که پس از روی کار آمدن حسن روحانی رئیس جمهور میانه رو ایران، جو سیاسی تغییر کرده است.

او گفت: «ایران با مبارزه علیه قاچاق مواد مخدر مردم خودش را حفاظت می کند. با آن که به طور غیرمستقیم برای ما کار می کند. ما از این تلاش ها خرسندیم». او علاوه نمود: «با تغییر جو سیاسی، راه برای کمک بیشتر بین المللی در مبارزه ایران علیه مواد مخدر هموار شده است».