حسن روحانی رئیس جمهور ایران در تماسی تیلفونی با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر گفت که "تحریم های فعلی بر قطر غیرقابل پذیرش است. با این حال ما دولت و مردم قطر را تنها نخواهیم گذاشت".

روحانی گفته است که حریم هوایی، دریایی و خاک ایران برای شهروندان قطر "هر زمانی باز" است و این کشور امیرنشین در حوزه خلیج همیشه برای ایران "دولتی برادر" بوده است.

روحانی در عین زمان تلاش کرد که نقش میانجیگر را بازی کند. وی با نگاهی به محاصره قطر گفت که رفع تفاوت ها در عصر حاضر با تحریم و تهدید ممکن نیست. روحانی گفت که بحران میان قطر و سه کشور دیگر حوزه خلیج و مصر باید از طریق مذاکرات منطقی حل و فصل شود و ایران آماده است که در این زمینه کمک کند.

عربستان سعودی، بحرین و امارات متحده عربی در پنجم ماه جون میلادی سال جاری روابط دیپلوماتیک شان را با قطر قطع کرده و حمل و نقل و تجارت را نیز با این کشور غنی از گاز در خلیج فارس متوقف ساختند. پس از آن نیز شمار بیشری از کشورهای عربی به این رویکرد علیه قطر پیوستند. 

پشتیبانی از جانب ترکیه

ترکیه نیز همانند ایران یکی از متحدان قطر است و به وضاحت اعلام کرد که به حمایت از این کشور امیرنشین ادامه خواهد داد. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به خبرگزاری دولتی آنادولو گفت که فهرستی ۱۳ ماده ای که کشورهای تحریم کننده برای رفع محاصره قطر به این کشور ارائه کرده اند، خلاف قوانین بین المللی می باشد.

اتهام حمایت از تروریستان

عربستان سعودی و حامیانش دلیل این اقدامات تعزیری شان علیه قطر را با این اتهام توجیه می کنند که به گفته آنان قطر از "گروه های تروریستی" مثل اخوان المثلمین مصر، حماس در فلسطین، ملیشه های جهادگرای "دولت اسلامی" و گروه تروریستی القاعده حمایت می کند. علاوه بر این کشورهای تحریم کننده عصبانی هستند که چرا قطر از روش سختگیرانه آنان در برابر ایران حمایت نمی کند. 

بیشتر: بحران خلیج؛ تعطیلی "الجزیره" در فهرست خواست های همسایگان قطر

براساس فهرست درخواست های کشورهای تحریم کننده، قطر باید روابط دیپلوماتیک اش را با ایران قطع کرده و شبکه خبری الجزیره را مسدود کند. برعلاوه این کشور امیرنشین باید حمایت از گروه های تندرو اسلامگرا را متوقف کرده و پایگاه نظامی ترکیه را نیز در خاکش بسته کند. کشورهای تحریم کننده قطر به این کشور برای برآورده کردن خواست های شان ده روز ضرب العجل تعیین کرده اند. قطر این خواست ها را روز شنبه گذشته رد کرد.

تلاش امریکا برای کاهش تنش

رکس تیلرسون وزیر خارجه امریکا در تماس های تیلفونی دیپلوماتیک مکرر از همه کشورهای دخیل در این بحران خواهان گفتگو شد. تیلرسون در واشنگتن گفت: «ما باور داریم که متحدان و شرکای ما زمانی قوی تر هستند که با هم بالای یک هدف کار کنند که همه مان به آن اعتقاد داریم. اینکه تروریسم را متوقف کنیم و افراط گرایی را خنثی سازیم». یک پایگاه بزرگ نظامی ایالات متحده امریکا در قطر موقعیت دارد. همزمان با این امریکا روابط بسیار نزدیک با عربستان سعودی دارد.

کمک های غذایی اضطراری از سوی متحدان 

ایران در این میان اعلام کرد که روزانه ۱۱۰۰ تُن میوه و سبزی تازه را از طریق خلیج فارس به قطر ارسال می کند. اولین کشتی های انتقالاتی قبلا به دوحه رسیده اند. علاوه براین ایران هواپیماهای زیادی را نیز با مواد غذایی به قطر فرستاده است.

همچنین نهات زیبیکچی وزیر مالیه ترکیه اعلام کرد که کشورش تاکنون بیش از صد طیاره با مواد کمکی به قطر ارسال کرده است. این کشور امیرنشین در کویر برای تامین مخارج ۲.۶ میلیون شهروندش به واردات مواد غذایی از خارج متکی است. پس از بسته شدن مرز زمینی عربستان سعودی با این کشور، فقط مسیر دریایی و هوایی باز مانده است.

Rsh/Af/qu/se (afp, dpa, rtr)