وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان بازگشت مهاجران در سال گذشته میلادی را بی سابقه خوانده است.

محمد رضا باهر، سخنگوی این وزارت گفته در پی شیوع ویروس کرونا در ایران، هر روز حدود ۱۵ هزار مهاجر افغان به کشورشان بازگشته‌ اند.

به گفته مسئولان بسیاری از کسانی که داوطلبانه به کشورشان آمده اند، می ترسیدند که در ایران به ویروس کرونا مبتلا شوند؛ چراکه شیوع این ویروس در ایران در ابتدا فراگیرتر از افغانستان بود.

مقامات محلی در ولایت های مرزی هرات و نیمروز در پی بازگشت توده ای مهاجران اعلام کردند که این ویروس توسط مهاجران بازگشت کننده افغان از ایران منتقل شده است. اولین مورد ابتلا به ویروس کرونا در افغانستان در هرات ثبت شد که بیشترین شمار مهاجران عودت کننده افغان به آنجا وارد می شوند.

یکی از عوامل اصلی دیگر بازگشت گسترده مهاجران افغان از ایران بیکاری خوانده شده است. بسیاری از کسب و کارها در پی شیوع موج اول ویروس در ایران مسدود شدند و ده ها هزار مهاجر کارگر در ایران بیکار شدند.

مهاجران افغان در ایران اکثرا از خانواده های فقیری هستند که با دستمزد روزانه شان امرار معاش می کنند. علاوه بر بیکاری و فقر، پاندمی کرونا باعث فشارهای اجتماعی بیشتری بر مهاجران شد. اقتصاد ایران به خاطر فشارهای بین المللی و تحریم ها نیز به شدت زیر فشار است و روز به روز وخیم تر می شود.

وزارت امور مهاجران افغانستان گفته بازگشت داوطلبانه مهاجران افغان از ایران در پی شیوع این ویروس در افغانستان کمتر شد. این وزارت ماه سپتمبر گذشته در بیانیه ای گفت طی یک ماه گذشته ۸۱ هزار و ۵۶۶ مهاجر افغان از ایران به کشور بازگشته‌ اند. این وزارت‌ گفته نزدیک به ۴۰ هزار نفرشان اجباری و بقیه داوطلبانه به افغانستان بازگشته‌ اند.

بسیاری از مهاجرانی که از ایران اخراج شده اند، به کمیساریای عالی سازمان ملل متحد گفته اند که مقامات و نیروهای امنیتی ایران با آنان خشونت فیزیکی کرده و آنان را تحقیر و توهین نموده اند. سازمان های ناظر بین المللی در مرز همواره مواردی از اخراج زنان و کودکان مهاجر بدون سرپرست و بیماران را نیز ثبت می کنند.

حتی در مواردی برخی از مهاجرانی که بازداشت شده و با اعمال زور از ایران اخراج شده اند، در مرز افغانستان اسناد معتبری که همراه داشته اند را به مقامات مسئول افغان و سازمان های بین المللی نشان داده اند. ایران همواره این موارد را در حد ادعا خوانده و رد می کند.