در یکی از این ویدیوها، طالبان مردی را تحت عنوان عضو جبهه مقاومت بازداشت کرده اند، اما کاربران شبکه‌های اجتماعی گفته اند که او یک معلم است. در این ویدیو دیده می‌شود که جنگجویان طالبان این مرد و سایر بازداشت‌شدگان را توهین می‌کنند و به آن‌ها ناسزا می‌گویند. در بسیاری این ویدیوها بازداشت شده‌ها ظاهر نظامی ندارند.

برخی از این ویدیوها ظاهراً توسط جنگجویان طالبان ضبط و نشر شده اند. در حال حاضر خبرنگاران در پنجشیر حضور ندارند و دریافت اطلاعات بی‌طرفانه از وضعیت پنجشیر دشوار است. اما باشندگان محل که به سختی و به شرط فاش نشدن هویت شان حاضر به گفتگوی تلفونی می‌شوند، وضعیت را وخیم توصیف می‌کنند.

یکی از باشنده‌های پنجشیر به دویچه وله گفت که در یک هفته اخیر ۷۵ غیرنظامی از مناطق دره، انابه، رخه و عبدالله خیل از سوی طالبان بازداشت و شکنجه شده اند.

او که به دلیل ترس از طالبان نخواست نامش نشر شود، افزود:«سه روز پیش من دیدم که طالبان یک معلم و چند نفر دیگر را در انابه پنجشیر بازداشت کردند، مورد تحقیر و توهین قرار دادند و به آله تناسلی شان دست می‌انداختند و ریشخند می‌نمودند.»

باشنده های محل می‌گویند که طالبان هر باری که در جنگ با جبهه مقاومت تلفات می‌دهند یا مورد حمله این جبهه قرار می‌گیرند، به آزار مردم ملکی روی می‌آورند.

یکی دیگر از باشنده‌های محل این برخورد طالبان را تائید کرد: «وقتی که جنگ بین جبهه مقاومت و طالبان صورت می‌گیرد، نیروهای طالبان باشنده‌های محل را بازداشت و شکنجه می‌کنند و گروگان می‌گیرند و بعد از شکنجه از آنان سلاح می‌خواهند.»

این باشنده‌های محل گفتند که روز گذشته طالبان ۱۴ فامیل از باشنده‌های ولسوالی دره ولایت پنجشیر را به اتهام عضویت در جبهه مقاومت کوچ اجباری داده اند.

اما مسئولان محلی طالبان ادعای لت و کوب و تحقیر و توهین باشنده‌های محل را رد می‌کنند. ابوبکر صدیقی، سخنگوی والی طالبان در پنجشیر به دویچه وله گفت: «ویدیوهای که نشر شده است، حقیقت ندارد. یک چند نفر که مورد سوء ظن بودند، آمار شان کمتر از ۱۵ و ۱۶ نفر بود. آنان از سوی نیروهای امارت اسلامی در مرکز خواسته شده بودند. بعد از بررسی آزاد شدند. کسی مورد تحقیر و توهین قرار نگرفته است.»

با وجود انکار پیوسته طالبان، ظاهراً مقاومت در پنجشیر برای این گروه به یک درد سر بزرگ تبدیل شده است. اخیراً رهبر طالبان یک فرمانده ارشد این گروه به نام ملا عبدالقیوم ذاکر را مسئول عمومی نظامی پنجشیر و اندراب تعیین کرد.

اسدالله ندیم کارشناس مسایل سیاسی می‌گوید با باشندگان پنجشیر در ارتباط است و ساکنان این ولایت همواره از بازداشت‌های خودسرانه غیرنظامیان شکایت دارند.

ندیم گفت به دویچه وله گفت: «طالبان در هنگام بازداشت‌ها بین اعضای جبهه مقاومت و غیرنظامیان تفکیک قایل نیستند. این گروه حتی پنجشیری‌های ساکن شهر کابل را که هیچ نقشی در جنگ ندارند، مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد.»

مرتبط: دیده‌بان حقوق بشر طالبان را به «شکنجه» غیرنظامیان در پنجشیر متهم کرد

پیامد بازداشت و توهین غیرنظامیان

طارق فرهادی، تحلیلگر مسایل سیاسی به دویچه وله گفت که این گونه برخوردها نشان می‌دهد که طالبان از گذشته «درس» نگرفته و به بلوغ سیاسی نرسیده اند.

فرهادی در رابطه به ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی در مورد بازداشت‌ها و اذیت آن‌ها نشر شده است، می‌گوید: «نشر این ویدیوها سبب می‌شود تا خارجی‌ها نیز آن را ببینند و کشورهایی که می‌خواهند طالبان را به رسمیت بشناسند، متوجه می‌شوند که طالبان یک سیستم تحمیلی را در افغانستان پیاده می‌کنند و این به ضرر طالبان است.»

به گفته فرهادی اکثر مردم افغانستان در حال حاضر بی‌طرف هستند و تلاش دارند تا دست به خشونت نزنند، ولی زمانی که به گفته او این گروه بر مردم ظلم می‌کند، این سبب افزایش انزجار از طالبان خواهد شد: «فشارهای طالبان با تفنگ و با تمسخر مردم و با توقیف مردم سبب می‌شود که در دل مردم بر ضد طالبان انزجار پیدا شود و این خود سبب سقوط طالبان خواهد شد.»

نقض حقوق بشر

فعالان حقوق بشر می‌گویند بازداشت و توهین غیرنظامیان تخطی از حقوق بشر است و هیچ طرف درگیر نباید مرتکب چنین رفتارهایی شوند.

عبدالاحد فرزام، معین وزارت دولت در امور حقوق بشر در دولت پیشین به دویچه وله گفت: «حق رهایی از بازداشت خودسرانه و برخورداری از کرامت انسانی و رهایی از توهین و تحقیر، یکی از حقوق بنیادین بشری است.»

فرزام گفت که بازداشت غیرنظامیان مصداق روشن نقض حقوق بشر و تخطی واضح از مقررات حقوق بشردوستانه بین‌المللی است.