بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت چینایی "ام. سی. سی" و دولت افغانستان قرار دادی را به ارزش سه میلیارد دالر به خاطر استخراج این معدن عقد کرده بودند که اکنون به خاطر اندکی عقب نشینی از سوی این شرکت با خطر مواجه است.

این گزارش می گوید که سرمایه گزاران بزرگ چینایی برای دولت افغانستان شرایط جدیدی را پیش کش کرده اند که خلاف توافق قبلی می باشند.

این کنسرسیوم چینی می گوید برای معدن پایگاه تولید برق نمی سازد و کار ساختن خط آهن معدن را هم متوقف می کند که در ابتدا با دولت افغانستان برای ساختنش توافق کرده بود.

اما حالا انجینرسمیع الله، معاون دفتر رسانه های وزارت معادن و پترولیم افغانستان می گوید که این وزارت به زودی در مورد شرایط مطرح شده "ناعادلانه"،در پیکنگ، پایتخت چین با رئیس شرکت چینایی و مقامات این کشور صحبت خواهند کرد.

وی نگرانی ها در مورد از دست دادن قرارداد این معدن بزرگ را بی جا خوانده و می گوید که شرکت "ام. سی. سی" می تواند در زمان معین استخراج مس را از این معدن آغاز کند. او می افزاید: «این موضوع بزرگی نیست که ما نگران شویم و یا در مورد سقوط این پروژه بزرگ اقتصادی صحبت کنیم. وزیر معادن یک هیات تخنیکی را به چین فرستاده است که در مورد حل این مسئله تحقیق کنند. ما امیدواریم که مطابق با پلان مطرح شده کار استخراج معدن مس عینک آغاز شود. دولت افغانستان متعهد است که از کار معدن مس عینک حمایت و نظارت می کند. البته ما در این زمینه قرار داد واضحی با چین داریم.»

تاخیر در آغاز کار

در همین حال یک سازمان غیر دولتی تحقیق در مورد شفافیت در کابل می گوید که شرکت چینایی "ام.سی.سی" می خواهد کار استخراج مس عینک را برای پنج سال، یعنی تا سال 2019 به تاخیر اندازد.

حالا حکومت افغانستان دو راه دارد؛ یا باید شرایط جدید شرکت چینایی را بپذیرد و یا اینکه این قرارداد اقتصادی بزرگ را فسخ کند.

مقامات افغانستان امیدوارند که نظام اقتصادی افغانستان را با کم شدن کمک های بین المللی، با درآمدی که این کشور از معدن مس عینک و دیگر معادن و منابع طبیعی اش به دست می آورد پابرجا نگه دارد.

آیا عقبگرد چینایی ها از استخراج معدن مس عینک و سرمایه گزاری بر دیگر معادن افغانستان تاثیری بر اقتصاد این کشور خواهد گذاشت؟

عصمت الله غلجی، عضو دفتر مطالعات منطقوی افغانستان در کابل در این زمینه می گوید: « این لازم است که دولت افغانستان تا حد ممکن با چینایی ها گفتگو کند و از این پروژه منصرف نشود. چرا که مردم افغانستان بسیار منتظر هستند که کار عملی بالای این معدن آغاز شود و راه برای مبارزه با بحران اقتصادی بعد از کم شدن کمک های جامعه جهانی در این کشور هموار شود.»

معدن مس عینک، در ردیف معادنی در جهان قرار دارد که بیشترین میزان مس خالص را دارند. این معدن در یک منطقه ناامن افغانستان موقعیت دارد. جایی که شورشیان بارها بر کارگران و کارمندان این معدن یورش برده اند و آنها را مجبور ساخته اند که کارشان را متوقف کنند.

قرارداد مس عینک در سال 2007 میلادی به امضا رسید. اگر کار استخراج این معدن آغاز شود، افغانستان سالانه 250 میلیون دالر امریکایی به دست می آورد و زمینه کار برای دست کم 7 هزار و 500 تن در این کشور فراهم می شود.