پاپ فرانسیکوس قرار است روز دوشنبه به دو کشور آسیایی میانمار و بنگله دیش سفر کند؛ این در حالی است که این منطقه با تنش های مختلف از جمله بحران روهینگیا روبرو است. خشونت و مهاجرت اجباری مسلمانان روهینگیا از ایالت راخین واقع در غرب میانمار زیر نظارت دقیق رسانه های جهان قرار گرفته است.

بحران در این ایالت هنگامی آغاز شد که در ماه آگست، شورشیان مسلمان موسوم به "ارتش نجات روهینگیا" (ARSA) به چندین پسته امنیتی حکومت حمله کردند و ۱۲ نفر را به قتل رساندند. شورشیان می گویند این اقدامشان به خاطر احقاق حقوق مسلمانان روهینگیا در کشور عمدتا بودایی نشین میانمار بوده است.

در پاسخ به این حملات، اردوی میانمار حملات خشونتبار و سریعی را راه انداخت که در نتیجه آن تاکنون بیش از ۶۰۰ هزار تن به کشور بنگله دیش آواره شدند. سازمان ملل متحد و گروه های حقوق بشر مانند "سازمان عفو بین الملل" سربازان اردوی میانمار را به "جنایت علیه بشریت" و "پاک سازی قومی" متهم کرده اند.

پاپ فرانسیسکوس که همانند یک شخصیت قوی مدافع حقوق بشر عمل می کند، همواره خواهان همبستگی با مردم روهینگیا، یکی از تحت تعقیب ترین اجتماعات بشری در جهان، شده است. در ماه آگست او خواهان پایان خشونت علیه روهینگیاها شد و گفت که "تمام حقوق" این مردم باید به آنها داده شود. پاپ گفت: «خود را کاملا نزدیک به برادران و خواهران تحت تعقیب قرار گرفته روهینگیا می پندارم».

"روهینگیا" یا "مسلمانان ایالت راخین"؟

پیش از سفر پاپ، کارلس بو، اسقف یانگون به دیدار پاپ در رم آمد. گزارش شده است که او از پاپ خواسته است تا از کلمه "روهینگیا" استفاده نکند و برای جلوگیری از تنش، کلمه "مسلمانان ایالت راخین" بگوید. بسیاری از نفوس عمدتا بودایی میانمار از استفاده از کلمه "روهینگیا" خودداری می کنند و این اقلیت را به عنوان شهروند کشور خود به رسمیت نمی شناسند.

حتا کوفی عنان، دبیر کل پیشین سازمان ملل و نویسنده یک گزارش مشورتی درباره ایالت راخین نیز گفته است که پاپ نباید از واژه "روهینگیا" استفاده کند.

اما گروه های مدافع حقوق بشر می گویند که پاپ باید این کلمه را به زبان بیاورد. فیل روبرتسون، معاون "دیده بان حقوق بشر" در آسیا به خبرگزاری رویترز گفته است: «برای روهینگیاها در کنار این نامشان، چیز اندکی باقی مانده است چون آنها سالها بی وطن بوده اند؛ به طور تبعیض آمیزی با محدودیت در نقل مکان قرار داشته اند؛ به طور تبعیض آمیزی به خدمات و امکانات زندگی دسترسی داشته اند و هدف حمله اردو، تا سر حد پاکسازی قومی، قرار داشته اند».

او در ادامه گفته است: «پاپ یقینا باید با استفاده از نام "روهینگیا" در کنار مردم روهینگیا بایستد».

دویچه وله / ع. ح.