ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر برای افغانستان به مناسبت سوم می که مصادف است با روز جهانی آزادی مطبوعات، از طالبان خواست تا خبرنگارانی که نزد این گروه زندانی اند را از بند رها کنند.

بنت با نشر یک پیام ویدیویی در شبکه اجتماعی ایکس گفت: «من تاکید می‌کنم که طالبان فوراً تمامی خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای، فلم سازان و سایر افرادی که به دلیل حمایت از حقوق بشر زندانی شده اند را آزاد کنند.»

به صفحه اینستاگرام دویچه وله بپیوندید

او افزود، خبرنگاران زنان حتا بیشتر از همکاران مرد شان «به دلیل جنسیت شان» با محدودیت روبرو هستند.

گزارشگر ویژه ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان تاکید کرد، خبرنگاران تلاش می‌کنند تا از طریق پلتفرم‌های مختلف سانسور وضع شده توسط طالبان را دور بزنند و معلومات را برای کسانی که در داخل افغانستان مجبور به سکوت شده اند، برسانند.

بنت در این پیام خود نگفته است که چه تعداد خبرنگار در افغانستان زندانی اند، اما یوناما به تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۲۴ گزارش داده بود که بیش از ۲۵۰ خبرنگار در زندان‌های طالبان بسر می‌برند.

ریچارد بنت علاوه کرد از زمان تصرف دوباره قدرت توسط طالبان در سال ۲۰۲۱ خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای شاهد سانسور شدید بوده و خبرنگاران در افغانستان با آزار و اذیت، خشونت و بازداشت‌های خودسرانه روبرو اند.

نگرانی یوناما در باره تضعیف رسانه‌های آزاد

هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان «یوناما» نیز در بیانیه‌ای «همبستگی» خود با رسانه‌ها را اعلام کرده و گفت که «اعمال محدودیت مقامات حاکم» و معضلات اقتصادی و مالی، دسترسی شهروندان به اطلاعات حیاتی را به صورت جدی با خطر مواجه کرده است.

براساس این بیانیه، روزا اوتونبایوا نماینده ویژه سرمنشی ملل متحد برای افغانستان گفته است: «روز جهانی آزادی مطبوعات یادآور نقش مهم خبرنگاران و رسانه‌ها در افغانستان می‌باشد. رسانه‌ها یک جامعه آگاه و پویا را تشکیل می‌دهند و از نقش شان باید حفاظت جدی صورت گیرد.»

اوتونبایوا گفته است که در افغانستان «شاهد روال ثابت و مداوم فرسایش رسانه‌های آزاد و مستقل می‌باشد.»

صفحه یوتیوب دویچه وله دری را تماشا کنید

در بیانیه یوناما آمده است: «محدودیت‌های گسترده از سوی مقامات حاکم باعث شده تا دست اندرکاران حرفه‌ای در عرصه رسانه‌ها با تهدید، بازداشت، شکنجه و بدرفتاری مواجه شوند، در حالی که خبرنگاران زن به گونه خاص از خطرات و موانع بیشتر متاثر گردیده اند.»

نگرانی در مورد خطرات هوش مصنوعی در افغانستان

در همین حال ملل متحد در افغانستان نگران سوء استفاده از هوش مصنوعی است.

در این بیانیه به نقل از پاتریشیا مک فیلیپس، نماینده یونسکو در افغانستان آمده است: «هوش مصنوعی خطرهای قابل ملاحظه‌ای در پی دارد، زیرا می‌تواند مورد سوء استفاده قرار گیرد و از این فناوری در ایجاد و پخش اطلاعات نادرست، نفرت پراکنی و ایجاد روش‌های نوین برای سانسور و نظارت از خبرنگاران و مردم استفاده به عمل آید.»

با برگشت دوباره طالبان به قدرت، فعالیت ده‌ها رسانه در افغانستان متوقف شده و این گروه مانع نشر تصاویر زنده‌جان‌ها در چندین ولایت شده اند.