بنت: رفتار طالبان با زنان ممکن «جنایت علیه بشریت» باشد
۱۴۰۱ اسفند ۱۵, دوشنبه
گزارشگر ویژه ملل متحد برای وضعیت حقوق بشر در افغانستان به تازگی گفته است که رفتار طالبان با زنان و دختران ممکن است «جنایت علیه بشریت» شمرده شود. در این گزارش گفته شد که وضع محدودیت بر زنان «سیاست حسابشده» طالبان است.
اعلانات بازرگانی
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان، روز دوشنبه گزارش تازه خود را به شورای حقوق بشر این سازمان در ژنو ارائه کرد.
او با معرفی این گزارش که دوره زمانی جولای تا دسمبر ۲۰۲۲ را پوشش میدهد، گفت که رفتار طالبان با زنان و دختران «ممکن است پیگرد و آزار جنسیتی باشد، جنایتی علیه بشریت.»
بنت در شورای حقوق بشر ملل متحد گفت: «سیاست عمدی و حسابشده طالبان این است که حقوق بشری زنان و دختران را رد کرده و آنها را از زندگی عامه حذف کنند.»
او افزود: «این ممکن است جنایت بینالمللی تعقیب جنسیتی قملداد شود که میتوان مقامات را به خاطر آن بازخواست کرد.»
او گفت که شورای حقوق بشر باید یک پیام قوی به طالبان بفرستد که رفتار وحشتناک با زنان و دختران به هر دلیلی که باشد غیرقابل تحمل و غیرموجه است.
ممنوعیت تحصیل؛ زنان افغان از حقوق شهروندی محروم شده اند
طالبان از زمان تصرف قدرت در ماه آگست ۲۰۲۱ به صورت پیوسته و فزاینده حقوق زنان و دختران را محدود کرده اند. در تازهترین مورد، این گروه تندرو اسلامگرا دروازههای دانشگاهها را به روی زنان و دختران بسته اند.
عکس: AFP
ترک دانشگاه
این زن حتی حاضر شده بود که پوشیدن برقع را قبول کند و به دانشگاه برود. اما او دیگر نمیتواند به دانشگاه برگردد. اداره اسلامگرای طالبان روز سه شنبه اعلام کرد که دختران و زنان نمیتوانند تا اطلاع ثانی به دانشگاهها حضور یابند و درس بخوانند. به این ترتیب، تحصیل دختران و زنان در دانشگاهها متوقف شد.
عکس: AFP
زنان تجرید شده اند
افراد مسلح طالبان یک روز بعد از اعلام این ممنوعیت، در دروازههای دانشگاهها حضور یافتند و نگذاشتند دختران وارد دانشگاهها شوند. شماری از زنان و همچنین دانشجویان پسر به این تصمیم طالبان اعتراض کردند. در ننگرهار، دانشجویان رشته طب به عنوان یک اقدام اعتراضی امتحان را ترک کردند.
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
تحصیلات عالی تنها برای مردان
پیش از این محدودیتهای شدیدی در دانشگاهها وضع شده بود. در ماههای نخست تصرف قدرت توسط طالبان، دانشگاهها مجبور شدند که صنفهای درسی دخترانه و پسرانه را جدا کنند. دانشجویان دختر باید توسط استادان زن و دانشجویان پسر توسط استادان مرد تدریس میشدند. این عکس نشاندهنده جدایی جنسیتی در صنف درسی در دانشگاه قندهار است.
عکس: AFP/Getty Images
آخرین فارغالتحصیلی در نوع خود
این زنان خوشبخت بودند که توانستند در ماه مارچ از دانشگاه بینوا در قندهار فارغ شوند. محدودیتهای جدید وضع شده بر زنان و دختران موجی از انتقادهای بینالمللی را در پی داشته است. سازمان دیدهبان حقوق بشر ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها را «شرمآور» خوانده است. ملل متحد گفته است که این تصمیم نقضکننده حقوق زنان است.
عکس: JAVED TANVEER/AFP
«پیامد ویرانگر برای آینده کشور»
در همین ماه اکتوبر بود که هزاران دختر و زن به امید راه یابی به دانشگاه در امتحان کانکور شرکت کردند. بسیاری از آنها میخواستند داکتر یا معلم شوند و به جامعه شان خدمت کنند. انتونیو گوترش، دبیرکل ملل متحد گفته است که تصمیم اخیر طالبان «نه تنها حقوق مساوی برای زنان و دختران را نقض میکند، بلکه تاثیر ویرانگر برای آینده کشور دارد.»
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
فرصتی برای تعلیم و تحصیل زنان وجود ندارد
پیش از ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها، محدودیتهای تحصیلی دیگری نیز وضع شده بود. به گونه مثال، دختران نمیتوانند بالاتر از صنف ششم در مکتبها درس بخوانند. تنها مکتبهای محدودی در برخی نقاط افغانستان به روی دختران بالاتر از صنف ششم باز بوده است.
عکس: AFP
کشوری که زنان آن نامرئی اند
دختران و زنان از بسیاری عرصههای زندگی عمومی محروم شده اند. آنها حتی اجازه ندارند به پارکهای تفریحی و کلبهای ورزشی بروند. حمامهای عمومی زنانه نیز مسدود شده اند. زنان نمیتوانند به تنهایی و بدون داشتن محرم شرعی مسافرت کنند و مجبورند سراپای خود را در بیرون از خانه بپوشانند.
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
واقعیت تلخ
این زنان در ولایت هرات مصروف زعفران کاری اند. برخلاف بسیاری عرصههای دیگر، این کار برای زنان منع نشده است. بسیاری دختران محروم از مکتب یا به ازدواج پیش از وقت داده میشوند و یا به این گونه کارها روی میآورند.
عکس: MOHSEN KARIMI/AFP
«مایه شرمساری برای جهان»
بسیاری زنان افغان به محو حقوق شان توسط طالبان تن نمیدهند. این زنان در اعتراضی در ماه نوامبر در شهر کابل بنری را با خود حمل میکردند که روی آن نوشته شده بود: «وضعیت وحشتناک زنان افغان مایه شرم برای وجدان جهان است.» آنهایی که اعتراض میکنند، شجاعت بینظیری به خرج میدهند. آنها با این کار شان خطر لت و کوب، بازداشت و شکنجه را به جان میخرند.
او افزود: «تاثیر مضاعف محدودیتها بر زنان و دختران پیامد ویرانگر و طولانیمدت بر کل جمعیت دارد و این به منزله آپارتاید جنسیتی است.»
ریچارد بنت در این گزارش موارد بدتر شدن وضعیت حقوق بشر را مستند کرده و گفته است: «اقلیتهای قومی و دینی، به خصوص هزارهها، شیعهها، سیکها و صوفیها در برابر تعبیض گسترده و سیستماتیک آسیبپذیر باقی مانده اند. برای حفاظت از این اجتماعات باید کارهای بیشتری صورت بگیرد.»
طالبان در ادامه محدودیتها بر زنان، در ماه دسمبر تحصیل زنان در دانشگاهها و کار زنان در سازمانهای امدادی را منع کردند.
شکایت از بسته شدن آخرین روزنه امید برای تحصیل دختران و زنان
گزارشگر ویژه ملل متحد نقش زنان در کمکرسانی را حیاتی دانسته و از مقامهای طالبان خواستار لغو فوری ممنوعیت کار زنان در سازمانهای غیردولتی شده است. او افزوده است: «هیچ کشوری که نیمی از جمعیت بزرگسالاش در عمل در خانه زندانی باشند، نمیتواند کارآیی داشته باشد.»
ریچارد بنت گفته است که بسیاری از افغانان از او خواسته اند که اجازه ندهد محدودیتهای غیرقابل قبول به یک امر عادی مبدل گردد.
گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد همچنان گفته است که در افغانستان امروز هیچ کسی نمیتواند در برابر طالبان مخالفت کند. به باور او بازداشت فعالان باعث ایجاد ترس در جامعه شده و تاثیر وحشتناکی بر آزادیهای اساسی مردم به جا گذاشته است.
هزارههای بیجا شده در شمال افغانستان چه وضعیتی دارند؟