بعد از سال ها انتظار، کار ساخت بزرگترین طرح زیربنایی کشور در هرات رو به اتمام است. بند سلما واقع در ولسوالی چشت ولایت هرات به عنوان بزرگترین پروژه زیر بنایی افغانستان در دوره داوود خان طرح ریزی شد و 25 درصد کارش پیش رفته بود که پس از آغاز جنگ ها متوقف شد.

بعد از سقوط رژیم طالبان حکومت جدید افغانستان اعمار بند سلما را نخستین برنامه بزرگ سازندگی اش عنوان کرد و در 25 ماه حوت سال 1386 سنگ تهدابی را برای آغاز مجدد کار آن گذاشت.

شرکت "آبکاس" هندی برای ساخت این بند دست به کار شد؛ اما مشکلات اقتصادی، ناامنی و از همه مهمتر آنچه مداخلات کشورهای همسایه عنوان می شود سبب شد تا کار آن به کندی پیش رود.

آخرین وعده

اما این بار مسئولان هندی پروژه سلما که ساخت بند سلما را یک موضوع حیثیتی برای کشورشان می دانند وعده داده اند که کار ساخت این بند را تا ختم سال 2014 به پایان برسانند.

انجینر صاحب خان پکتیاوال، رئیس عمومی حوزه دریای هریرود-مرغاب می گوید: «بند سلما یکی از بزرگترین پروژه های زیر بنایی کشورمان است که کار آن تا 90 درصد پیش رفته و هم اکنون هم کار بالای آن به شدت جریان دارد. انجینران هندی به ما وعده داده اند که تا پایان سال جاری عیسوی کار این بند به پایان می رسد و به بهره برداری سپرده خواهد شد».

بند سلما برای مردم افغانستان و به خصوص شهروندان هرات اهمیت زیادی دارد و افتتاح آن یکی از آرزوهای شان می باشد.

بند آبگردان سلما به طول 550 متر و ارتفاع 107 متر، ظرفیت ذخیره سازی 6645 میلیون مترمکعب آب و قابلیت تولید 42 میگاوات برق را در مرحله ابتدایی دارد.

به گفته آقای پکتیاوال آب کافی از این بند به سوی کشور همسایه ایران خواهد رفت و از این نظر نگرانی وجود ندارد: «براساس ریفراندوم ها آب مازاد پس از تولید انرژی برق به سوی ایران خواهد رفت و هم مردم ایران و مردم افغانستان از این آب استفاده خواهند کرد».

بندهای دیگر

به گفته آقای پکتیاوال کار اعمار بند پاشدان در ولسوالی کرخ ولایت هرات هم به شدت در حال پیش روی است. این بند ظرفیت ذخیره 45 میلیون مترمکعب آب را دارد و بر علاوه تامین آب زراعتی و تشکیل پرورشگاه های ماهی، این منطقه هرات را به یکی از بهترین مکان های تفریحی در حوزه غرب کشور تبدیل خواهد کرد.

آقای پکتیاوال در این باره می گوید: «بر علاوه اینکه از آب بند پاشدان برای کشاورزی استفاده خواهد شد ساحه تفریحی بسیار خوبی برای مردم در کرخ خواهد بود. این بند قابلیت تولید 2 میگاوات برق را هم برای مردم این منطقه خواهد داشت».

به گفته رئیس عمومی حوزه دریای هریرود-مرغاب کار ساخت چندین بند کوچک دیگر نیز در ولسوالی های کهسان، غوریان و زنده جان هرات ادامه دارد و در آینده نزدیک از این بندها بهره برداری خواهد شد.

انتقادها

کارشناسان منابع بر این باورند که حکومت افغانستان به ساخت و ساز بندها بی توجه بوده و در دهه ای که گذشت نتوانسته در این زمینه کارهای موثری را انجام دهد.

عدم توجه مقامات مرکزی به بهره برداری از آب رودخانه های خروشان که یکی از سرمایه های طبیعی افغانستان می باشند، همواره انتقاد مردم و آگاهان امور را در پی داشته است.

به خاطر مدیریت نادرست و عدم بهره گیری از منابع آبی، افغانستان سالانه از این جهت نخسان بزرگی را متحمل می شود. این کشور همچنان هر سال میلیون ها دالر پول برق وارداتی را به کشورهای همسایه اش می پردازد که از آب رودخانه های خروشان اش استفاده می کنند.

این در حالیست که برخی از سازمان های بین المللی پیش بینی کرده اند در سالهای آینده به دلایل تغییرات جوی خشکسالی بیشتری در افغانستان رونما خواهد شد.