بنا به گزارش بنیاد تحقیقی "سامول هال"، در کابل بیش از پنجاه محلی وجود دارد که در آنجا بیجا شدگان داخلی و یا مهاجران عودت نموده از پاکستان و سایر مناطق زندگی می کنند.

در سال ۲۰۱۶ میلادی بیش از ۶۰۰ هزار مهاجر از پاکستان به افغانستان برگشتند. گفته می شود که انگیزه عمده آن اقدامات ضد مهاجران در پاکستان و برگشت داوطلبانه مهاجران به دلیل افزایش کمک ها به عودت کنندگان بوده است.

به اساس گزارش "سامویل هال" در کمپ هایی که در شهر کابل و اطراف آن ساخته شده است، بیجا شدگان داخلی و یا آن عده خانواده هایی که از کشورهای همسایه عودت کرده اند در شرایط نامناسب زندگانی می کنند. گفته می شود که عایدات متوسط هر خانواده ماهانه ۶۸۵۵ افغانی است.

در این کمپ های موقتی خانواده های افغان برای مقابله با سرما از چنین مواد سوخت استفاده می کنند. برخی مهاجرین عودت کننده با کمبود مواد خوراکی، لباس های گرم و محل رهایش مناسب مواجه اند.

شالی خان ۷۰ ساله در سال های ۱۹۸۰ از افغانستان به پاکستان مهاجر شد. او سه ماه پیش همراه با نواسه هایش دست خالی از پاکستان به افغانستان عودت کرد. شورای مهاجران ناروی برای خانواده شالی خان یک خانه ساخت. اکنون که در کابل سرمای سختی وجود دارد، شالی خان و خانواده اش سقفی بالای سرشان دارند.

یک پسر جوان با بمبه ای که توسط شورای مهاجران ناروی تهیه شده است، از چاه آب می کشد. شمار زیاد بیجا شدگان داخلی و مهاجران عودت نموده در اطراف این منطقه زندگی می کنند.

یک زن بیجا شده از جلریز ولایت میدان و وردک از آب برف برای شست و شوی لباس ها در حومه کابل استفاده می کند.

در هفته جاری در کابل برف بارید. برف و سرمای شدید برای آن افغان هائی که امکانات گرم کردن ندارند، مشکلات زیادی ایجاد می نماید.

اطفالی که به وطن شان برگشته اند، از بازی با برف خوش اند. شورای مهاجرین ناروی برای این اطفال کمپل، لباس های گرم و بوت کمک کرده است. این سازمان امدادی می گوید که هنوز هم در کابل بسیاری خانواده ها در فصل سرما به کمک نیاز دارند.

بی بی حوا ۷ ساله و شکریه ۱ ساله با وجود آسیب پذیر بودن شرایط زندگی شان در برابر کمره می خندند. بی بی حوا برای مقابله با سرمای زمستان به غذا و وسایل گرم کننده نیاز دارد.

شماری از مهاجرانی که از پاکستان به کشور شان عودت کرده اند، می گویند که به کمبود مواد غذایی مواجه اند. همچنان برای حفاظت اطفال شان در برابر سرما نه زغال دارند و نه چوپ.

شیمای ۱ ساله و بی بی عایشه ۸ ساله در بیرون خانه شان ایستاده اند که به کمک شورای مهاجرین ناروی ساخته شده است. خانواده آن ها بعد از ده ها سال زندگی در پاکستان، چهار ماه پیش به افغانستان برگشته است.

شماری از بانوان بی سرپرست که مردان خانواده شان را در جنگ های اخیر در کندز از دست داده اند، به ولایت هرات آمده و در مرکز شهر یک رستورانت زنانه باز کرده اند.

این زنان بیجاشده داخلی نام رستورانت شان را "هریوا" گذاشته اند. هریوا یکی از نام های کهن ولایت هرات و نامی زنانه است.

در این رستورانت ۱۰ تن از خانم های ولایت کندز مصروف شیرینی پزی و تهیه غذاهای محلی ولایت های شمالی افغانستان هستند.

زنان در این رستورانت از ساعت هشت صبح الی ۱۲ شب کار می کنند. برخی کودکان شان نیز با آنها کار می کنند.

دخترکی که در تصویر می بینید به خاطر جنگ های اخیر در کندز از رفتن به مکتب باز مانده بود. او حالا در هرات شامل مکتب شده و در کنار مکتب با مادرش در رستورانت نیز کمک می کند.

این زنان که اکثریت شان بیوه هستند می گویند که از طریق این رستورانت فقط بخشی از مخارج زندگی معمولی را به دست می آورند. همانقدر که بتوانند با فرزندان شان زنده بمانند.

خانم صفیه محیطی مسئول این رستورانت می گوید که تا به حال هیچ نوع کمکی از سوی دولت به آنها نشده است.

او می گوید در صورتی که کارشان رونق یابد، بخش فزیوتراپی و صنایع دستی زنان را نیز ایجاد خواهند کرد.

مسئولان این رستورانت می گویند که این مکان را با فروش جواهرات شان و گرفتن قرضه ایجاد نمودند.

مشتریان این رستورانت را بیشتر سفارش خانواده ها تشکیل می دهد. آنها مشتریان کمی دارند که به رستورانت شان مراجعه می نمایند.

آنها می خواهند تا در زمینه بازاریابی با آنها همکاری شود. مسئول این رستورانت می گوید در صورتی که این رستورانت رونق گیرد، آنها می توانند زنان بیجاشده بیشتری را به کار بگمارند.