نگرانی اصلی این است که در بیشتر ولسوالی‌ها پولیس و اردو تنها در مرکز ولسوالی ها یا در قرارگاه‌های نظامی حضور دارند در حالی که طالبان به صورت آزادانه در روستاها فعالیت می‌کنند، از جوانان سرباز می‌گیرند و دست به آزار و اذیت مردم می‌زنند.

روستاها مکان امن طالبان

شماری از نمایندگان تاکید کردند که یک طرح امنیتی برای مبارزه با شورشیان در روستاها نیاز است تا طالبان نتوانند با استفاده از خلای نیروهای امنیتی، مراکز تروریستی ایجاد نمایند. آن‌ها تاکید کردند که با این طرح، نخستین هسته‌های شکل‌گیری طالبان در روستاها باید از بین برده شوند تا این گروه نتواند گروه‌های هزار نفری برای حمله بر نیروهای امنیتی فراهم کند.

پیشنهادها این است که یا باید پولیس و اردو توانایی سرکوب طالبان در روستاها را داشته باشد و یا خیزش‌های مردمی حمایت شوند تا در برابر طالبان بجنگند.

شریفی بلخابی نماینده ولایت سرپل گفت که این ولایت در آستانه سقوط قرار دارد و باید یک طرح جامع برای ایستادگی در برابر حملات طالبان ساخته شود: «من جدا تقاضا می‌کنم که باید با حکومت صحبت شود. یا بحث بومی‌سازی امنیت و خیزش‌های مردمی را حمایت کند یا نیروهای امنیتی به قوای هوایی دسترسی داشته باشند و امنیت را تامین کنند. بازی دادن مردم راه حل نیست.»

در تازه ترین مورد جنگجویان طالب حملات شان بر بغلان، سرپل و ارزگان شدت بخشیده‌اند. وزارت داخله روز شنبه با نشر اعلامیه‌ای گفته است که عملیات‌ها در ولایات ننگرهار، کندز، بدخشان، سرپل، غزنی، پکتیکا و هرات ادامه دارد.

نیروهای امنیتی افغانستان در حال حاضر در بیشتر ولایات مصروف جنگ با طالبان هستند. مقام‌های امنیتی می‌گویند طالبان به شدت تلاش دارند تا با تصرف ولسوالی‌ها، دارای جغرافیا شوند ولی هنوز هیچ ولسوالی سقوط نکرده است.

وزارت‌های داخله و دفاع بارها تاکید کرده‌اند که پولیس و اردو توانایی رویارویی با طالبان را دارند. با این هم عبدالرووف ابراهیمی رئیس ولسی جرگه تاکید کرد که باید چنین طرحی ساخته شود و حکومت به اجرای آن ملزم گردد: «سه کمیسیون ولسی جرگه با همکاری وزارت‌های امنیتی باید یک طرح امنیتی را بسازند بعد در جلسه عمومی بالای آن رای گیری کنیم تا الزام‌آور باشد و حکومت آن را اجرا کند.»

اما برخی از نمایندگان گفتند که ساختن یک طرح امنیت کار تخنیکی است و تنها جنرالان اردو و پولیس می‌توانند آن را تهیه کنند. حفیظ منصور یکی از نمایندگان گفت: «این بسیار نکته مهم است. امروز ما بجای جنرالان از وکلا که تعدادی محدودی تجربه و دانش نظامی دارند،ا طرح نظامی مطالبه داریم. این طرح بسیار دشوار و ناممکن است.»

تقویت نیروهای قانونی

در همین حال آگاهان مسایل نظامی می‌گویند تقویت افراد مسلح خودسر راه‌حل اساسی برای پایان ناامنی‌ها در افغانستان نیست. عتیق الله امرخیل آگاه مسایل نظامی به این باور است که بهترین گزینه برای مبارزه با ناامنی، تقویت نیروهای امنیتی قانونی است.

امرخیل گفت: یک راه این است که از قوت و زور کار گرفته شود و در عین حال دروازه‌های مذاکره و صلح نیز باز باشد.» به باور این آگاه مسایل نظامی گشت و گذار افراد مسلح در روستاها بجای تامین به امنیت، ناامنی خلق می‌کند و خود سبب پیچیدگی‌های امنیتی می‌شود.

آقای امرخیل با استناد به سوابق منفی مسلح سازی افراد غیرمسئول می‌گوید این نیروها به هیچ قانونی پابند نیستند بنابر این دست به آزار و اذیت مردم می‌زنند و باعث فاصله گرفتن مردم از حکومت و نظام می‌شوند.

این آگاه مسایل نظامی تاکید می‌کند که نیروهای قانونمند امنیتی باید تقویت شود و بودجه‌ای که برای مسلح سازی افراد غیرمسئول به مصرف می‌رسد برای پولیس و اردو به مصرف برسد.