کای الکساندر شولتس از دویچه وله در این تبصره مینویسد که نامزدی دوباره انگلا مرکل برای مقام صدارت عظمای آلمان شانسهای زیادی را فراهم میکند. به گفته او، انگلا مرکل سیاستمدار مناسبی برای یافتن پاسخی به عوامگرایی است.
اعلانات بازرگانی
انگلا مرکل ۱۱ سال است که صدراعظم و ۱۶ سال است که رئیس حزب دموکرات مسیحی آلمان (سی دی یو) است. او در این مدت چیزهای زیادی را تحرک بخشیده است. مثلاَ او به قرضه گیری دولت نقطه پایان گذاشت، میزان بیکاری را به نصف کاهش داد و هزینههای تحقیقات و همچنین مدرنسازی حزب خود را دوچند افزایش داد. در سیاست خارجی در همه این سالها، حتی در زمانی که صدای دیگران آهسته بوده، صدای آلمان در جهان بلندتر شده است. به این ترتیب، صدراعظم آلمان در تلاشها برای حل قضایای مانند بحران مالی، بحران یورو و منازعه شبه جزیره کریمیا نقش رهبری داشته است.
با آنهم این تحرکهای ایجاد شده توسط مرکل برای برخیها بسیار زیاد است. محافظه کاران کهنسال در حزب مرکل، او را سرزنش میکنند که حزب دموکرات مسیحی را به سمت اصول سوسیال دموکرات سوق داده است. نصف آلمانیها به این باور اند که یک میلیون مهاجری که در پی سیاست درهای باز مرکل وارد آلمان شدند، بسیار زیاد اند.
از ناراحتی مردم در این باره و انتقادهای عمومی از نخبگان سیاسی، حزب دست راستی «بدیل برای آلمان» نفع برد و رابطه خود را با گروههای مشابه در سطح جهان قایم کرد. برخی دیگر از مرکل انتقاد میکنند که برای جلوگیری از مخاطرات طولانی مدت سیاست خود کار بسیار کمی انجام داده است.
هرچند که فعلاَ مرکل در خارج از کشور بسیار زیاد و در برخی موارد مبالغه آمیز تحسین میشود و او خودش طبق معمول محتاطانه با این ستایشها برخورد میکند، در داخل اما دیدگاهها نسبت به او متناقض است. در این شرایط، انصراف او از نامزدی دوباره نمیتوانست یک تصمیم خوب باشد.
یک ضرب المثل آلمانی میگوید: «آدم سوپی را که خراب کرده است، باید بخورد.» (یعنی پیامدهای اعمال خود را به عهده بگیرد.) در این قضیه نمیتوان از لذت بردن از اشتباه دیگران، بلکه فرصتی برای فراهم ساختن قناعت و رضایت صحبت کرد. به این ترتیب، مرکل برای چهار سال دیگر این فرصت را دارد که همه آنچه را که روی دست گرفته است ادامه بدهد و یا تعدیل و اصلاح کند. پیش از همه باید روی پیامدهای بحران مهاجرت کار کند. او با عهده دار شدن این چالشها همدردی مردم را نیز به دست میآورد.
مرکل این فرصت را دارد که نشان بدهد بعد از این همه سالها که در عرصه اروپایی و بینالمللی فعالیت کرده، نگرانی آلمانیها را فراموش نکرده است. او میتواند نشان بدهد که پاسخهای خوبی به منازعه میان غنی و فقیر و شهر و روستا وجود دارند. او میتواند تفرقه اجتماعی و قطبی شدن سیاسی را که زمینه تغذیه عوامگرایی دستراستی را فراهم ساخته است، دست کم متوقف کند و در بهترین صورت تضعیف سازد.
بر ضد تمایل به عوامگرایی
صدراعظم کنونی و احتمالاَ آینده آلمان فرصت ایستادگی در برابر تمایل به عوامگرایی را دارد، زیرا او تا اندازهای از قدرت، شهرت و تجربه این کار برخوردار است. چونکه او به عنوان یک سیاستمدار عملگرا این زمینه را دارد که راهحلهای غیرایدیولوژیک را جستجو کند؛ همچنین به این دلیل که او دانسته و قصداَ آماده است علیه این تمایل وارد عمل شود. چنانچه خودش هنگام اعلام نامزدی مجدد خود برای مقام صدارت عظمای آلمان، واضح ساخت که اتحاد و همبستگی در جامعه نسخهای برای مبارزه علیه قطبیسازی است. او میخواهد این مبارزه را به عهده بگیرد و این درست است!
هرگاه مرکل این مسایل را جامه عمل بپوشاند، میتواند از ریزش آرای حزباش به نفع حزب عوامگرای «بدیل برای آلمان» نیز جلوگیری کند. او میتواند به این ترتیب به جامعه غربی نشان بدهد که به جز آنچه که امروزه مطابق به روحیه زمان از سوی عوامگرایان پیشنهاد میشود، راه حل دیگری نیز برای مشکلات وجود دارد.
آیا مرکل برای چهارمین بار هم صدراعظم آلمان خواهد بود؟
انگلا مرکل، که زمانی یک نامزد موقت از جانب حزب دموکرات مسیحی پس از هلموت کوهل شناخته می شد، از ۱۶ سال به این طرف ریاست این حزب را به عهده دارد و از ۱۱ سال به اینسو صدراعظم آلمان است. عصر مرکل احتمالاً ادامه خواهد یافت.
عکس: Reuters/M. Rehle
اولین حلف وفاداری
انگلا مرکل هنگام احراز مقام صدارت وعده داد: "می خواهم به آلمان خدمت کنم". پس از یک پیروزی با تفاوت اندک در انتخابات پارلمانی، به تاریخ ۲۲ نوامبر ۲۰۰۵ انگلا مرکل، به عنوان اولین زن و اولین شهروند آلمان دموکراتیک پیشین، در پارلمان حلف وفاداری یاد کرد. او به این ترتیب رئیس یک حکومت ائتلافی متشکل از احزاب متحد دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی و حزب سوسیال دموکرات شد.
عکس: picture-alliance/dpa/G. Bergmann
از سگ پوتین چه کسی ترس دارد؟
مرکل در سیاست خارجی خود با یک حریف قدرتمند سر و کار دارد. مرکل به داشتن اعصاب قوی شهرت دارد، ولی با آنهم از سگ می ترسد. ولادیمیر پوتین هنگام پذیرایی از مرکل در سال ۲۰۰۷ ظاهراً می خواست این نقطۀ ضعف مرکل را نشانه بگیرد. او گذاشت که سگ اش را به داخل اتاق پذیرایی بیاورند.
عکس: picture-alliance/dpa/D. Astakhov
نجات با چتر مالی
مرکل در حالت های بحرانی خونسردی خود را از دست نمی دهد. در سال ۲۰۰۸، هنگامی که بازار های مالی سقوط کردند و این مسأله اقتصاد آلمان را باخود به پایین می کشاند، مرکل دست به کار شد. او قاطعانه در ساختن یک چتر نجات یورو سهم گرفت. مرکل از موقف خود به عنوان مدیر بحران استفاده کرد و آلمان را تا حد زیادی از آسیب محفوظ نگه داشت. اقدامات مرکل را کشور های دیگری، به خصوص یونان و اسپانیا احساس کردند.
عکس: picture-alliance/epa/H. Villalobos
دور دوم صدارت با یک شریک مطلوب
هرچند مرکل دومین نتیجه خراب در انتخابات را بدست آورد، که در تاریخ احزاب متحد دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی سابقه نداشته است، با آنهم انتخابات پارلمانی به تاریخ ۲۷ سپتمبر سال ۲۰۰۹ برای وی پیروزی آور بود. دیگر لزومی به یک ائتلاف بزرگ حاکم با شرکت حزب "غیرمحبوب"، یعنی حزب سوسیال دموکرات دیده نمی شد و حکومت ائتلافی این بار با حزب "مطلوب"، یعنی حزب دموکرات های آزاد تشکیل گردید.
عکس: Getty Images/A. Rentz
واکنش سریع برای متوقف ساختن نیروگاه های اتمی
مرکل، که به عنوان یک تحصیل یافته در رشتۀ فیزیک گویا پایان هر پدیده را می اندیشد، نتوانست یک فاجعه هسته یی در جاپان را پیش بینی کند. او، که در اصل از طرفداران استفاده از نیروگاه های هسته یی بود، در پی حادثۀ فوکوشیما در سال ۲۰۱۱ فوراً به کاستن استفاده از این نیروگاه ها در آلمان تصمیم گرفت، با آنکه مدت استفاده بسیاری از این نیروگاه ها تازه تمدید شده بود.
عکس: Getty Images/G. Bergmann
همسر مرکل
چه کسی او را خواهد شناخت، و چه کسی با صدای او آشناست؟ در ده سال مأموریت انگل مرکل به عنوان صدراعظم آلمان، یوآخیم زاور همسر وی تقریباً ناشناخته ماند. این استاد کیمیای نظری و فیزیکی در دانشگاه هومبولت در شهر برلین در سال ۱۹۹۸ با انگلا مرکل ازدواج کرده است. او در امور دولتی مرکل مداخله نمی کند، اما در امور خانه هردو شریک اند.
عکس: picture alliance/Infophoto
آژانس امنیت ملی امریکا و بحران دوستی
مقامات آلمانی انتظار نداشتند که مورد شنود آنهم از سوی استخبارات ایالات متحدۀ امریکا قرار بگیرند. آژانس امنیت ملی امریکا حتی از شنود تلفون موبایل صدراعظم آلمان نیز دریغ نکرد. مرکل مدت طولانی در مورد افشای این قضیۀ رسوا چیزی نگفت. اما این جملۀ او همیشه در ذهن باقی می ماند که گفت: «شنود مخفی بین دوستان، اصلاً کار درستی نیست.»
عکس: Reuters/F. Bensch
بیمار یونانی
جماعت هواداران مرکل در سطح جهانی، بزرگ است اما در یونان قدری کوچک تر است. در هیچ نقطه جهان وی به اندازه سال 2014 یونان مورد دشمنی قرار نگرفته بود. این مصادف با بحران مالی و قروض یونان بود. در این راستا تصویر قدیمی دشمن دوباره فعال شد، با اینهم صدراعظم آلمان در موضع خود محکم ایستاد و این به معنای آنست که صرفه جویی، اصلاحات، کاهش بودجه دولتی تقاضاهایی بود که از حکومت در آتن به عمل می آمد.
عکس: picture-alliance/epa/S. Pantzartzi
وقتی که احساساتی می شود
بر افاده های صورت مرکل صرفه جویی حاکم است، اما در مسابقات قهرمانی در ریودو ژنیرو او همه اجبارات تشریفاتی و پروتوکولی را کنار گذاشت. در این مسابقات او با گاوک رئیس جمهور آلمان تیم آلمان را تشویق می کنند. او در اوج محبوبیت اش است و تیم ملی فوتبال نیز در اوج محبوبیتش قرار دارد. هر دوی آن ها در جهان نمایندگی از آلمان می کنند.
عکس: imago/Action Pictures
ما از عهده این کار می براییم و یا نه می براییم؟
مرکل اکنون مضمونش را پیدا کرده است؟ هنگامی که صدها هزار پناهجو از راه بالقان به آلمان آمدند، صدراعظم گفت که قانون مهاجرت یک حد نهائی نمی پذیرد. شعار مرکل در بحران مهاجرت این بود که «ما از عهده آن می براییم». اما بسیاری از آلمانی ها در عین زمان سوال می کردند که «آیا می توانیم از عهده آن براییم؟» تا هنوز پاسخی به آن داده نشده است.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Hoppe
حال چه باید کرد خانم مرکل؟
با قتل عام سیزدهم نوامبر در فرانسه حالت اضطراری اعلام شد. انگلا مرکل به کشور همسایه وعده «هرگونه همکاری» داد. ترس از ترور گسترش یافت. صدراعظم آلمان فدرال در دهمین سال حکومتداری اش با بزرگترین چالش این دوران مواجه می باشد.
عکس: picture-alliance/dpa/B. von Jutrczenka
دود زیر سقف
این نهایت مجازات صدراعظم آلمان فدرال بود. هورست زیهوفر رئیس "سی اس یو" یا حزب اتحاد سوسیال مسیحی در کنگره ماه نوامبر ۲۰۱۵ آن حزب مرکل را تحت انتقاد قرار داد که سیاست پناهندگی اش موجب آن گردیده است که کشور کنترولش را بر مرزهایش از دست بدهد. این تحقیری بود که مرکل باید تحمل می کرد و مجال پاسخ دادن نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/S. Hoppe
او نمی تواند دیگر در مقامش بماند؟
آرامتر خواهد شد. در آغاز در قبال اوباما شک و تردیدهایی داشت. قضیه جاسوسی سازمان استخباراتی اداره امنیت ملی ایالات متحد امریکا از تیلفون همرای مرکل شاهد خویشتنداری وی بود. اما اکنون این شریک قدرتمند از صحنه قدرت می رود و جایش را دونالد ترامپ می گیرد. اکنون نیویارک تایمز از مرکل تقاضا می کند که «از غرب لیبرال دفاع کند».
عکس: Reuters/F. Bensch
13 عکس1 | 13
مرکلِ سرمشق
گذشته از اینها، فرصتهای مرکل در این نیز نهفته است که او از نقش خود به عنوان یک الگو و یک زن در راس حکومت استفاده کند. و به ویژه برای هزاران زنی که حالا در آلمان زندگی میکنند و از فرهنگهایی به این کشور آمده اند که به زنان حقوق چندانی نمیدهند. مرکل میتواند برای این زنان دلگرمی و انگیزهای باشد که خود را از قید برهانند. تحقیقات علمی نشان داده است که وقتی مساله ادغام در یک جامعه جدید مطرح باشد، زنان نقش تعیین کننده دارند. مرکل میتواند بانی آغازی باشد که برای کل جامعه آلمان ثمربخش خواهد بود.
با توجه به موارد ذکره شده، تصمیم مرکل به نامزدی مجدد برای مقام صدارت عظما مملو از فرصتها و شانسها بوده و به این ترتیب یک تصمیم خوب است.
شما هم میتوانید نظر تان را در زیر این تبصره با ما و خوانندگان ما شریک کنید.