تحریمهای امریکا بر بندر چابهار ایران اجرایی شد
۱۴۰۴ مهر ۸, سهشنبه
یک روز پس از وضع دوباره تحریمهای گسترده ملل متحد بر ایران، تحریمهای امریکا بر بندر چابهار ایران نیز اجرایی گردید. ایران به دلیل برنامه هستهایاش تحت فشارهای دونالد ترامپ، متحدان اروپایی و اسرائیل قرار گرفته است.
در دور نخست ریاست جمهوری ترامپ در سال ۲۰۱۸، ایالات متحده تحریمهای یکجانبه بر ایران وضع کرد، اما در یک اقدام نادر شرکتهای هندی را در توسعه بندر چابهار ایران از این تحریمها معاف کرد.
مرتبط:ایران واردات محصولات کشاورزی افغانستان را ممنوع کرد
اما از سال ۲۰۱۸ تاکنون بسیاری از مسایل تغییر کردهاند. کابل در آن زمان از سوی حکومتی اداره میشد که زیر حمایت واشنگتن، اتحادیه اروپا و هند قرار داشت. این کشورها بر نقش پاکستان در افغانستان به دیده شک مینگریستند و آن را به داشتن ارتباط با طالبان متهم میکردند.
چابهار به عنوان مسیری جایگزین برای دسترسی به افغانستان پنداشته میشد که هند میتواند با استفاده از آن پاکستان را دور بزند.
همزمان با خروج نیروهای امریکایی از افغانستان بر اساس توافقنامه صلح که حکومت دونالد ترامپ آن را امضاء کرده بود، گروه طالبان در سال ۲۰۲۱ کنترول افغانستان را به دست گرفت.
رؤسای جمهور قبلی ایالات متحده امریکا معمولاً در مواردی که اختلاف نظر وجود داشت بر هند فشار وارد نمیکردند، زیرا آن را به عنوان قدرت در حال رشد و وزنه متعادلکننده در برابر چین میدیدند. اما ترامپ این سنت چندین دههای را شکست.
مرتبط:مخالفت هند با طرح گسترش دهلیز اقتصادی چین-پاکستان به افغانستان
ترامپ ظاهرا از رفتار نارندرا مودی، نخست وزیر هند آزرده است، زیرا او از ترامپ برای تامین آتشبس در درگیری چهار روزه با پاکستان تمجید نکرد. ترامپ تعرفههای سنگینی را بر هند به دلیل خرید نفت از روسیه اعمال کرده است.
تامی پیگوت، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در یک بیانیهای که پیشتر منتشر شده بود، پایان معافیت بندر چابهار از تحریمها را ۲۹ سپتمبر گفته بود.
به گفته او این تصمیم مطابق با سیاست «فشار حداکثری رئیس جمهور ترامپ برای منزوی سازی ایران» است و این معافیت «برای کمک به بازسازی و توسعه اقتصادی» افغانستان در نظر گرفته شده بود.
هند اقدامات بعدی را بررسی میکند
بنا بر قانون ایالات متحده، شرکتها به شمول شرکت دولتی «اندیا پورتس گلوبل» ۴۵ روز فرصت دارند تا از چابهار خارج شوند، در غیر آن، داراییهای آن در ایالات متحده مسدود شده و معاملات شان ممنوع میشوند.
جاشوا کریتمن، مشاور شرکت حقوقی دنتونتس که پیش از این در وزارت خارجه روی تحریمها کار میکرد، گفت که هر نوع شمولیت یک شرکت هندی در لیست تحریمها، «توانایی ایجاد تاثیرات زنجیرهای دارد که در آن بانکها و سایر شرکتها نتوانند با شرکت مورد نظر معامله کنند.»
به گفته او، «اگر شرکت تحریم شده در سطح جهانی فعالیت کند، نیاز به دسترسی به بانکهای بزرگ یا تسویه حسابها به دالر دارد.» به باوری وی این یک دلیل «موجه» برای نگرانی است.
صفحه اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید
رندهیر جیسوال، سخنگوی وزارت امور خارجه هند در واکنش به اعمال این تحریمها گفت: «ما در حال بررسی پیامدهای لغو این معافیت برای هند هستیم.»
هند سال گذشته یک قرارداد ۱۰ ساله را امضاء کرد که در آن شرکت دولتی «اندیا پورتس گلوبل لمتد» به سرمایهگذاری ۳۷۰ میلیون دالری در چابهار متعهد شده است.
این بندر برای هند یک نقطه استراتژیک است زیرا در نزدیکی مرز دشمن دیرینهاش، پاکستان در منطقه آشفته بلوچستان موقعیت دارد.
چین در فاصله کمتر از ۲۰۰ کیلومتر آن در سمت پاکستان، روی ساخت یک بندر بزرگ در گوادر تمرکز کرده است که به پکینگ دسترسی جدید و مهم به دریای عرب و اقیانوس هند را فراهم میکند.
اپرنا پانده، پژوهشگر موسسه هادسون گفت که چابهار برای هند به این خاطر ارزش استراتژیک دارد که راه ارتباطی با ایران، افغانستان و خاورمیانه را بدون اتکا به پاکستان فراهم میکند.
به باور او هند همیشه مراقب است که تحریمها را نقض نکند. او تخمین میزند که «هند در زمانی که دولت امریکا تحریمها و تعرفهها را به عنوان اقدامات تنبیهی وضع میکند، احتمالاً رویکرد صبر انتظار و تماشا را در پیش خواهد گرفت.»
برای مطالب ویدیویی به صفحه یوتیوب دویچه وله دری سر بزنید
پس از اعمال تحریمها بر ایران از سوی اداره ایالات متحده در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ، هند با ناراحتی خرید نفت از ایران را متوقف کرده بود.
با این حال، کادیرا پتیاگودا، کارشناس مسایل جیوپولیتیک که در مورد سیاست خارجی هند مینویسد، میگوید که هند میتواند از ارتباطش با ایران به عنوان «اهرمی در تعاملات با ایالات متحده، کشورهای خلیج فارس و اسرائیل» استفاده کند.
او میگوید که هند ممکن است پذیرش این تحریمها را به عنوان «بخشی از تلاش گسترده قدرتهای بزرگ غیرغربی، از جمله چین و روسیه، برای کاهش وابستگی به اقتصاد امریکا و جدایی از شبکه مالی تحت کنترول غرب انتخاب کند.»