استفاده از تنباکو بزرگ‌ترین خطر قابل جلوگیری سرطان مرگبار در سطح جهان است که عامل 22 درصد مرگ‌های سرطانی در سال است. در کنار سگرت کشیدن، جویدن و کشیدن تنباکو به بینی (انفیه) نیز خطر سرطان را در پی دارد. حتی دودی که از سگرت در فضا آزاد می‌شود نیز می‌تواند برای کلان‌سالان خطر سرطان داشته باشد.

سرطان پوست یکی از انواع عام این مرض است و در عین زمان خیلی هم قابل وقایه. وقتی که اشعه ماورای بنفش آفتاب شدید است خود را آفتاب ندهید. در مناطقی که آفتاب شدید دارند این اشعه میان ساعت‌های 10 قبل از ظهر و 4 بعد از ظهر خیلی قوی است. پس از یاد نبرید که زیر آفتاب سوزان بدن تان را بپوشانید و از عینک آفتابی استفاده کنید.

برخی انواع سرطان پیش از این که علایم آن دیده شود قابل تشخیص اند. بنابراین آمازیش‌های شخصی به گونه مثال در پوست و سینه و همچنان آزمایش طبی می‌تواند در تشخیص زودهنگام و معالجه آن کمک کند. البته آزمایش طبی برای همه انواع سرطان وجود ندارد. در این رابطه از داکتر تان مشوره بگیرید.

بسیاری انواع سرطان ارتباطی با چاقی دارند. فعالیت منظم جسمی، وزن مناسب از نظر صحی و همچنین رژیم غذایی صحی می‌توانند به صورت قابل ملاحظه خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند. خوردن میوه و سبزیجات توصیه می‌شود، اما برعکس مصرف زیاد گوشت سرخ و کنسرو شده خطر سرطان را افزایش می‌دهد.

عفونت عامل حدود 22 درصد مرگ‌های ناشی از سرطان در کشورهای رو به توسعه و 6 درصد در کشورهای صنعتی است. هیپاتیت‌های ویروسی بی و سی منجر به سرطان کبد و ویروس پاپیلوم انسانی منجر به سرطان گردن می‌شوند. از داکتر تان راجع به واکسین‌های این امراض بپرسید. باکتری هلیکوباکتر پیلوری که در این تصویر دیده می‌شود، خطر ابتلا به سرطان معده را بالا می‌برد.

به گفته سازمان صحی جهان، استفاده مقدار زیاد الکهول خطر ابتلا به سرطان را بیشتر می‌کند. استفاده از الکهول عامل بسیاری انواع سرطان مانند جوف دهن، گلو و حنجره، مری، کبد، روده بزرگ و سینه می‌شود.

به گزارش سازمان صحی جهان، آلودگی محیط زیست و آب با مواد سرطان زا عامل یک تا چهار درصد سرطان‌هاست. آلودگی ناشی از سوخت زغال سنگ خطر ابتلا به سرطان را دو برابر می‌کند، به ویژه برای زنانی که سگرت نمی‌کشند.

دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که می‌توان از حدود نیمی از سرطان‌ها جلوگیری کرد. عامل تقریباَ یک پنجم سرطان‌ها سگرت کشیدن است. دود زهرآگین سگرت نه تنها باعث سرطان شش، بلکه انواع دیگر سرطان نیز می‌شود. اما سگرت تنها عامل سرطان نیست.

دومین عامل سرطان اضافه وزنی است. چرا چاقی عامل سرطان است؟ به این دلیل که افزایش میزان انسولین در بدن خطر همه انواع سرطان به ویژه سرطان کلیه یا گرده، کسه صفرا و مری را بلند می‌برد. زنان دچار اضافه وزنی، به مراتب بیشتر هورمون‌های جنسی زنانه در بافت چربی بدن شان تولید می‌کنند و این خود خطر سرطان سینه و رحم را افزایش می‌دهد.

کسانی که غذای ناسالم صرف می‌کنند و تحرک ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان قرار دارند. تحقیقات نشان داده است که تحرک از سرطان جلوگیری می‌کند، چون تحرک و فعالیت بدنی میزان انسولین بدن را کاهش می‌دهد و از چاقی نیز جلوگیری می‌کند. قرار نیست ورزش‌های سنگین انجام بدهیم، بلکه فعالیت‌هایی مانند پیاده روی و بایسکل‌رانی نیز کمک می‌کند.

الکول تومورها را در جوف دهن، گلو و مری تقویت می‌کند. به خصوص ترکیبی از الکول و سگرت بسیار خطرناک است و خطر ابتلا به سرطان را صد برابر می‌کند. داکتران می‌گویند هرچند نوشیدن مثلاَ یک گیلاس واین در روز صحی است و به سیستم قلبی-عروقی کمک می‌کند، در عین زمان در مورد زیاده‌روی در نوشیدن الکول هشدار می‌دهند.

خوردن بیش از حد گوشت سرخ می‌تواند منجر به سرطان روده شود. دلیل اصلی آن مشخص نیست، اما تحقیقات طولانی‌مدت نشان داده است که ارتباط قابل ملاحظه‌ای میان مصرف گوشت سرخ و سرطان روده وجود دارد. گوشت گاو به صورت خاص خطرناک عنوان شده است. اما تحقیقات نشان داده که ماهی از سرطان جلوگیری می‌کند.

هرچند تحقیقات روی حیوانات نشان داده است که با کباب کردن گوشت، مواد کیمیایی سرطان‌زا تولید می‌شود، اما تحقیقات روی انسان‌ها چنین چیزی را تاهنوز ثابت نتوانسته است. شاید قضیه روی خود گوشت باشد، نه در مورد چگونگی پختن و آماده کردن آن.

دانشمندان خوردن غذاهای آماده «فاست فوود» را توصیه نمی‌کنند. رژیم غذایی مرکب از سبزیجات، میوه‌جات و «فیبرهای غذایی» در جلوگیری از ابتلا به سرطان کمک می‌کند. تحقیقات بلندمدت اما نشان داده است که تاثیر غذای سالم در جلوگیری از سرطان ناچیز است و در نهایت احتمال ابتلا به این بیماری را تا ۱۰ درصد کاهش می‌دهد.

اشعه ماورای بنفش آفتاب می‌تواند به ژنوم (ماده ژنتیکی یک زنده‌جان) رخنه کرده و آن را تغییر دهد. کریم ضد آفتاب از سوختگی جلد جلوگیری می‌کند. به هر اندازه‌ای که پوست بدن در زیر آفتاب رنگ خود را به سرعت تغییر بدهد، به همان اندازه میزان بیشتر اشعه را جذب می‌کند.

معاینه «ایکسری» نیز برای ژنوم‌ها مضر است. البته اشعه‌ای که در یک معاینه عادی رادیوگرافی بر بدن می‌تابد، ناچیز است، اما قضیه در توموگرافی فرق می‌کند و این معاینه تنها در صورت ضرورت باید انجام شود. گرفتن عکس موسوم به «تشدید مقناطیسی» از بدن بی‌ضرر است.

اما هرگاه همه موارد توصیه شده را مراعات کنیم، نمی‌توانیم کاملاَ در برابر سرطان مصون باشیم. حدود نیمی از موارد ابتلا به سرطان به دلیل ژن‌های غلط یا صرفاَ کهولت سنی است. به خصوص احتمال این که کسی سرطان مغزی را به ارث ببرد، بیشتر است.