براساس یک کار تحقیقاتی که بنیاد جمعیت و توسعه برلین نشر کرده، حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان تمایل این را دارند که وطن شان را ترک کرده و در جای دیگری مسکن گزین شوند. اما نویسندگان این کار تحقیقاتی افزودند، این طور نیست که همه آن ها خانه و زندگی شان را ترک کرده و راه مهاجرت را در پیش بگیرند.  

راینر کلینگ هولتس، مدیر این نهاد طی معرفی این کار تحقیقاتی در روز چهارشنبه گفت: «فقط بخشی از این افراد در حال آمادگی برای مهاجرت و رفتن به جای دیگری هستند». بر بنیاد این کار تحقیقاتی دلیلش این است که بسیاری از آن ها توانایی مالی برای مهاجرت از وطن شان را ندارند و یا این که اطلاعات درستی در اختیار ندارند.

آیا اروپا برای مهاجران جذاب است؟

ادریان هایرمن، یکی از نویسندگان این گزارش به دویچه وله گفت، دلایلی که مردم را به مهاجرت وا می دارد روز به روز متنوع تر می شود.  بر این اساس برخی از آن ها به خاطر تعقیب، جنگ یا دلایل مشابه وطن شان را ترک می کنند. برخی دیگر برای ادامه تحصیل و یا الحاق به خانواده به یک کشور دیگر مهاجرت می کنند. به گفته هایرمن در بسیاری از موارد مردم به دلایل مختلف راه مهاجرت را در پیش می گیرند و به این خاطر نمی توان آن ها را در یک گروه مشخص دسته بندی کرد.

او افزود که اقتصاد جهانی شده نیز باعث شده که مردم بیشتر از گذشته وطن شان را ترک کنند.

براساس این کار تحقیقاتی، نابرابری میان جهان توسعه یافته و در حال توسعه نیز تاثیرات اقتصاد جهانی شده را تشدید می کند. این وضعیت بر گروه سنی ۲۰ تا ۳۹ ساله تاثیر ویژه ای دارد. احتمال این که جوانان کشورهایی که پیدا کردن کار آن جا سخت است، راه مهاجرت را در پیش بگیرند، بیشتر است.

براساس ارقام سازمان ملل در سال ۲۰۱۷ ،  ۲۵۸ میلیون تن بیرون از کشور محل تولدشان زندگی می کردند. حدود  ۶۸ میلیون تن که یا از مناقشات فرار کرده اند و یا در کشورهای دیگر تقاضای پناهندگی داده اند، شامل این ۲۵۸ میلیون تن هستند.

احتمال افزایش این ارقام وجود دارد. براساس برآورد یک شرکت نظرخواهی به نام گالوپ که در امریکا مستقر است، ۷۵۰ میلیون تن یا به عبارت دیگر ۱۵ درصد از جمعیت بزرگسالان جهان راجع به مهاجرت به یک کشور دیگر فکر کرده اند.

بحران اقلیم یک عامل کلیدی

براساس کار تحقیقاتی گالوپ، حدود ۳۳ درصد از مردم در کشورهای صحرای اعظم افریقا می خواهند به جای دیگری مهاجرت کنند در حالی که در امریکای لاتین و کارائیب این رقم به ۲۷ درصد و در خاورمیانه به ۲۴ درصد می رسد. در حال حاضر کشورهای صحرای اعظم افریقا انفجار جمعیتی را تجربه می کنند و از سوی دیگر منابع طبیعی آن ها به خاطر بحران اقلیم رو به کاهش است. 

هایرمن می گوید، این گونه نیست که همه این افراد بخواهند به اتحادیه اروپا مهاجرت کنند، هرچند این احساس در برخی از مناطق اروپا وجود دارد.  برخی از مردم در کشورهای افریقایی اگر در کشورهای همسایه فرصت بهتری پیدا کنند، به آن جا مهاجرت می کنند.

بر بنیاد این کار تحقیقاتی ایالات متحده امریکا هدف اصلی برای مهاجران بالقوه در سراسر جهان است. براساس نتایج نظرخواهی که شرکت نظرخواهی گالوپ انجام داده، حدود ۲۱ درصد یا به عبارتی دیگر ۱۵۸ میلیون تن برای رفتن به امریکا ابراز تمایل کرده اند. در جایگاه های بعدی کشورهای آلمان (با ۴۲ میلیون تن)، فرانسه (با ۳۶ میلیون) و بریتانیای کبیر (با ۳۴ میلیون تن) قرار می گیرند.

کشورهای اتحادیه اروپا از نظر اقتصادی به مهاجرت نیازمند هستند

بنیاد نامبرده در برلین همزمان به این نتیجه رسید که بحران مهاجرت در سال ۲۰۱۵  بر سیاست مهاجرت در اتحادیه اروپا تاثیرگذار بود. بسیاری از حکومت های اروپایی برای محدودیت مهاجرت اقداماتی انجام دادند. به این ترتیب «شمار اشخاصی که به دنبال محافظت بودند، به شدت کاهش یافت».

به نظر می آید که مردم اروپا با این وضعیت موافق هستند. براساس یک کار تحقیقاتی از سال ۲۰۱۸  که به سفارش کمیسیون اروپا انجام شده، حدود ۵۳ درصد از شهروندان اتحادیه اروپا راجع به مهاجرت از کشورهایی که عضو این اتحادیه نیستند «به دیده شک و تردید می نگرند و یا این که به طور کلی  با آن مخالف هستند».

اما از نظر هایرمن، توقف مهاجرت برای ساختار جمعیتی اتحادیه اروپا پیامدهای منفی دارد. به خاطر روند پیری جمعیت که در سراسر این اتحادیه جریان دارد، مهاجرت برای ادامه توسعه اقتصادی به یک ضرورت تبدیل خواهد شد. 

شمار بازنشستگان تقریبا در همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا رو به افزایش است و به این ترتیب شمار اشخاصی که به صندوق های بیمه صحت و باز نشستگی به طور ماهانه مبلغی را پرداخت می کنند، کاهش می یابد. در حالی که شمار اشخاصی که به این مبالغ نیازمند هستند، افزایش پیدا می کند. براساس این کار تحقیقاتی کشورهای چین، جاپان و کوریای شمالی مشکلات مشابهی خواهند داشت.

انتظار می رود که هزینه های مربوط به امور صحی در سراسر اروپا به شدت افزایش یابد. براساس تحقیقات این بنیاد در برلین، شمار اشخاصی که در سن اشتغال (بین ۲۰ تا ۶۴ سال) هستند، احتمالا تا سال ۲۰۳۰ حدود ۷ درصد کاهش خواهد یافت.

نتایج این تغییرات تاثیر زیادی بر سیاست مهاجرت در آلمان ندارد. حکومت این کشور یک قانون جدید مهاجرت را تصویب کرده است که هدف از آن جذب شمار بیشتری از مهاجران مسلکی و آموزش دیده و جلوگیری از ورود پناهجویان بیشتر است.

به نظر هایرمن و نویسندگان دیگر این کار تحقیقاتی، معاهده مهاجرت سازمان ملل که کشورهای عضو در دسمبر سال گذشته بر سر آن به توافق رسیدند، یک قدم نخست برای ایجاد یک چهارچوب جهانی بود تا تنظیم مهاجرت و همکاری در این زمینه ممکن باشد. 

بن نایت/م. ا.

این تصاویر مربوط به سال ۲۰۱۸ است.