حکومت انقره بی‌میلی قبلی خود در حملات علیه جنگجویان "دولت اسلامی" را کنار گذاشته و در نظر دارد که از ایتلاف تحت رهبری ایالات متحده امریکا حمایت کند. البته انقره نمی‌خواهد از منافع خود در سوریه دست بردارد. اوکای گونینسین، مقاله نویس روزنامه "وطن" می‌گوید: «از نظر ترکیه بزرگترین مشکل در سوریه رژیم بشار اسد است». به گفته او، ممکن است واشنگتن تعهدات بیشتری علیه بشار اسد کرده باشد و به این دلیل، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه وعده داده که به این ایتلاف می‌پیوندد.

با وجود خطر وقوع جنگ میان جنگجویان "دولت اسلامی" و کردهای سوریه در مرز ترکیه در نزدیکی شهر کوبانی و تهدید این جنگجویان به حمله در ترکیه، انقره در چند هفته گذشته از پیوستن به ایتلاف بین‌المللی در مبارزه با این جهادگرایان ابا ورزیده بود.

رئیس جمهور ترکیه بعد از سفر به نیویارک برای اشتراک در مجمع عمومی ملل متحد تغییر موضع‌اش را اعلام کرد. او گفت: «وضعیت تغییر کرده است». آزادی حدود 50 ترکی که سه ماه در گروگان جنگجویان "دولت اسلامی" بودند باعث شد که ترکیه بتواند وارد عمل شود.

اردوغان خواستار منطقه حایل است

حالا اردوغان تقاضا می‌کند که حملات علیه "دولت اسلامی" در سوریه گسترش یابد. ایجاد منطقه پرواز ممنوع در بخش‌هایی از سوریه و منطقه حایل در داخل خاک این کشور از دیگر خواست‌های ترکیه است. رئیس جمهور ترکیه در سفر به نیویارک با همتای امریکایی‌اش بارک اوباما دیدار کرد. او در نیویارک همچنان از تغییر موضع کشورش خبر داد. گونینسین و دیگر ناظران به این گمان اند که اردوغان با مقام‌های امریکایی در رابطه به مبارزه علیه بشار اسد صحبت کرده است.

پارلمان ترکیه روز پنج شنبه بعد از بازگشت از رخصتی تابستانی در مورد قانونی بحث می‌کند که به توظیف سربازان ترکی در سوریه اجازه می‌دهد. جزییات دقیق این قانون هنوز فاش نشده است، اما انتظار می‌رود که زمینه قانونی استقرار احتمالی نیرو در عراق را نیز فراهم سازد.

اویتون اروحان، کارشناس در "مرکز مطالعات شرق میانه" می‌گوید که اردوغان به ایالات متحده امریکا اصرار می‌کند که تنها به حملات هوایی علیه مواضع "دولت اسلامی" بسنده نکند. او به دویچه وله گفت: «قضیه در مورد علل اجتماعی و سیاسی درازمدت ظهور "دولت اسلامی" است».

سیاست‌مداران ترکیه به بی‌رحمی رژیم بشار اسد در سوریه تاکید می‌کنند و می‌گویند که تبعیض علیه سنی‌ها در حکومت تحت رهبری شیعیان در عراق به این افراط‌گرایی کمک کرده است.

در این رابطه، به عنوان یکی از گام‌های مهم به تقویت نیروهای اپوزیسیون غیرجهادی در داخل سوریه اشاره می‌شود. به نوشته روزنامه "ایورنسیل" چاپ ترکیه، می‌توان به واحدهای "اردوی آزاد سوریه" که برای نخستین بار در خاک ترکیه ایجاد شدند، سلاح فراهم کرد و آن‌ها را در منطقه حایل آموزش داد. به نوشته این روزنامه، همچنان می‌شود افراد آسیب پذیر از سوریه را در این زون حایل نگهداری کرد بدون این که آن‌ها به ترکیه فرار کنند.

کردها مظنون اند

کردها در هر دو طرف مرز به تفاضاها برای ایجاد منطقه حایل با شک و تردید می‌نگرند. آن‌ها مظنون اند که حکومت ترکیه می‌خواهد علیه تلاش کردهای سوریه برای خودمختاری مبارزه کند. حسیپ کاپلان از حزب کردهای ترکیه (اچ دی پی) حکومت این کشور را متهم می‌کند که می‌خواهد از طریق منطقه حایل بر علیه خومختاری کردها در منطقه روجاوه یا کردستان سوریه مبارزه کند. انور مٌسلوم، رئیس حکومت خودخوانده کردها در شهر عین العرب یا کوبانی گفته است که انقره قصداً شمار آوارگان را افزایش داده است تا ایجاد منطقه حایل را توجیه کند.

هنوز واضح نیست که منطقه حایل اصلا ایجاد می‌شود یا نه. در صورت ایجاد زون حایل، معلوم نیست که برعلاوه ترکیه کدام کشورهای دیگر در تامین امنیت آن سهم می‌گیرند. رجب طیب اردوغان از برنامه‌اش کوتاه نمی‌آید و گفته است که "دولت اسلامی" تنها با حملات هوایی شکست نمی‌خورد: «بدون یک عملیات زمینی هیچ جایی به طور همیشگی امن نمی‌شود».

توماس زایبرت/ عارف فرهمند

نبیله کریمی الکوزی