چیزی نمانده بود که زن و بچه های وحیدالله ناصری کارهای اداری شان تمام شود و به وی در آلمان بپیوندند. او در اوایل سال ۲۰۱۶ با یک پسر هشت ساله اش به آلمان آمد و در اواخر این سال قبول شد. پس از آن وحید الله درخواست الحاق خانم و چهار طفلش را به مقامات آلمانی سپرد.

هماهنگی لازم صورت گرفت و خانمش به سفارت آلمان مراجعه کرد. همه کارها خوب پیش می رفت، تا اینکه حمله انتحاری مرگبار بر سفارت آلمان در چهارراهی زنبق کابل باعث شد این سفارت به شدت خسارت ببیند، دیپلومات هایش بیرون کشیده شوند و کارهای قونسلی تا مدت زمان نامعلومی معطل بماند.

سفارت آلمان در کابل در وبسایتش نوشته است: «شعبه قونسلی و دفتر ویزه سفارت آلمان در کابل به علت بمبگذاری مورخ ۳۱ ماه می سال ۲۰۱۷ برای مدت نامعلوم مسدود است». مقامات وزارت خارجه آلمان پس از نشر گزارش تازه شان در مورد وضعیت امنیتی افغانستان، اعلام نکردند که سفارت شان در کابل چه زمانی بازگشایی می شود.

گزارش معلوماتی:  الحاق خانواده پناهجویان در آلمان چگونه است؟

تاثیر بر کودکان

وحید الله از دوری زن و فرزندانش خسته شده و می گوید نمی تواند برای پسرش در آلمان هم پدر باشد و هم مادری کند. او و پسرش با چهار مرد مجرد دیگر در یک اتاق کمپ مهاجران زندگی می کنند. وحید نمی داند که چه وقت بالاخره خانواده اش دوباره یکجا خواهد شد: «یا خانواده ام را بیاورند، یا ما را دوباره پیش خانواده ام بفرستند. دیگر نمی توانم تحمل کنم». او می افزاید پسرش به خاطر دوری از مادرش از مشکلات روحی و روانی رنج می برد و نمی تواند  درست درس بخواند: «اولادهایم از افغانستان زنگ می زنند و گریه می کنند که پدر ما تو را می خواهیم. این پسرم هم شب ها در خواب فریاد می کشد مادر مادر و گریه می کند».

ماه هاست که خانواده ناصری از هم جدا افتاده اند و شاید چندین ماه دیگر نیز یکجا شدن شان طول بکشد. وحید الله می گوید خانم و اولادهایش قبل از حمله بر سفارت آلمان مصاحبه شده اند و به آنان گفته شده که منتظر پاسخ باشند، اما پنج ماه است که کسی نه در افغانستان و نه در آلمان با آنان تماسی نگرفته است.

دشواری سفر

سفارت آلمان در وب سایتش نوشته که خانواده های مهاجرانی که در آلمان قبول شده اند و می خواهند به تازگی درخواست الحاق اعضای خانواده شان را بدهند، باید به سفارت این کشور در اسلام آباد پایتخت پاکستان مراجعه کنند و "به زودی در دهلی نو در هندوستان نیز این روند آغاز خواهد شد". قنسولگری های آلمان در شهر استانبول ترکیه و دبی نیز برای درخواست ویزای شینگن عنوان شده اند.

مرتبط:  گزارش: افزایش صدور ویزه برای الحاق خانواده های پناهجویان

اما شهروندان افغانستان برای سفر به این کشورها نیاز به ویزا دارند که برای هر کسی به آسانی در دسترس نیست. از سویی وزارت خارجه آلمان گفته درخواست آن افغان هایی را در این کشورها تحت کار می گذارد که در کشوری که سفارتش موقعیت دارد، اقامت قانونی داشته باشند.

حالا طاهر پوپلزی برادر زن وحیدالله، پیگیر قضیه شده است. وی می گوید خواهر و خواهرزاده هایش بسیار افسرده و نگران هستند. طاهر سردرگم است و نمی داند چه کند. وحید تقریبا هر روز با او تماس می گیرد.

طاهر می گوید در افغانستان زنان نمی توانند بدون سرپرست و اجازه شوهرشان سفر خارجی داشته باشند. از جانبی نیز این سفرها بسیار پر هزینه هستند: «هر قدر ایمیل می دهم، می گویند منتظر باشید. هیچ کارشان معلوم نیست. از وقتی انفجار شده، پنج ماه می شود که سفارت بسته است. هر روز مشکلات امنیتی هم بیشتر شده می شود».

از هم گسستگی خانوداه ها

عبالقیوم عزیزی دیگر مهاجر افغان است که سال گذشته به آلمان آمده است. او در شمال افغانستان برای یک رادیوی نیروهای آلمانی ناتو به عنوان خبرنگار کار می کرد و قبول شده آمده است. خانمش که در افغانستان مانده نیز از مسدود شدن سفارت آلمان در کابل متاثر شده است.

او نیز تازه درخواست الحاق همسرش را داده بود که بر سفارت آلمان حمله شد و کارهایش ماند. خانم عزیزی حالا باید به گفته خودش به سفارت آلمان در اسلام آباد مراجعه کند. وی می افزاید: «آدرس و تاریخ مشخص تعیین نشده که سفارت کابل چه وقت باز می شود. باید پاکستان برویم. دوستانی که رفته اند، می گویند کارمندان پاکستانی سفارت با مراجعین افغان رفتار خوبی ندارند. بسیار نگرانم. ببینیم چه می شود. امیدم به خداست». وی می گوید خانمش چهارماهه حامله بود و به خاطر فشار روحی ناشی از توقف کارهای الحاق خانوادگی و بی سرنوشتی، طفلش سقط شد.

مرتبط:  موارد الحاق خانواده مهاجران افغان در ‌آلمان بسیار اندک است

بسیاری از زنان افغان و کودکان بدون سرپرست نیز در آلمان منتظر هستند که سفارت آلمان در کابل باز شود تا اعضای خانواده شان بتوانند برای گرفتن ویزا و پیوستن به آنان اقدام کنند. شمار زیادی از آنان که از ولایت ها هستند، حتی رفتن به کابل برای شان سخت بود، چه برسد به رفتن به اسلام آباد یا دهلی نو.

الحاق خانواده های مهاجران در آلمان نیز بحث های بسیاری را در محافل سیاسی و اجتماعی دامن زده است. اخیرا دولت گفته که بسیار بیشتر از آن چیزی که انتظار می رفت، در سال ۲۰۱۷ خانواده های مهاجران قبول شده به آلمان خواهند آمد.

دولت فدرال آلمان به تازگی اعلام کرد که الحاق خانوادگی برای مهاجرانی که "اقامت محدود" یک ساله دریافت کرده اند، برای دو سال به حالت تعلیق باقی خواهد ماند. مسئله ای که برخی احزاب و نهادهای حامی پناهجویان با آن به شدت مخالفند. آنها می گویند باید الحاق خانواده های مهاجران آسان تر گردد تا زمینه ادغام اجتماعی شان سهل گردد.

مرتبط: حزب سبزهای آلمان خواهان حفاظت از خانواده های افغان از قاعده دوبلین شد

به تازگی مشخص شده که با وجود اینکه میزان قبولی مهاجران افغان بالاست، اما الحاق خانوادگی شان بسیار کمتر از مهاجران دیگر کشورهاست. آمار می رساند که از سال ۲۰۱۵ تا میانه سال ۲۰۱۷ حدود ۳۰ هزار مهاجر افغان براساس کنوانسیون ژنو قبول شده و حق داشته اند که خانواده شان را نزد خودشان به آلمان بیاورند. اما در این مدت زمان فقط برای سه هزار افغان ویزای الحاق به خانواده در آلمان صادر شده است. شمار الحاق خانوادگی برای مهاجران سوریایی و عراقی در همین محدوده زمانی ۷۰ هزار نفر  بوده است.

مشکل نبود سفارت افغانستان

به هر حال مهاجرت خانواده های افغان زیادی را از هم جدا ساخته است. در این میان رنج زنان و کودکان بیشتر از مردان است. در کشور یونان شمار زیادی از زنان بی سرپرست زندگی می کنند که مردان شان در یکی از کشورهای اروپایی در تلاش اند که خانواده شان را نیز نزد خودشان بطلبند.

رخسار سیدخیلی یکی از این زنان افغان است که با چهار کودکش در آتن مانده است. او از نبودن سفارت افغانستان در یونان شکایت می کند؛ مسئله ای که کارهایش را با دشواری روبرو کرده است. 

مرتبط:  پناهجویان در برابر سفارت آلمان در آتن تظاهرات کردند

در جریان بحران مهاجرت به اروپا در سال ۲۰۱۵ بیش از یک میلیون مهاجر به اروپا و عمدتا به آلمان آمدند، پس از سوریایی ها مهاجران افغان دومین گروه بزرگ آوارگان را تشکیل می دهند. میزان قبولی مهاجران افغان در آلمان کمتر از ۵۰ درصد است و به همین دلیل دسترسی به همه امکانات ادغام اجتماعی برای شان ممکن نیست. الحاق خانواده ها نیز یکی از مشکلاتی است که خیلی مهاجران افغان در سراسر اروپا با آن دست و پنجه نرم می کنند. 

رضا شیرمحمدی

ویدیوی مرتبط از آرشیف دویچه وله دری: