کمیته نوبل روز سه شنبه اعلام کرد که جایزه نوبل فیزیک امسال به طور مشترک به سه محقق عرصه فیزیک کوانتوم اهدا میشود.
جان کلارک از بریتانیا، میشیل دووره از فرانسه و جان ام مارتینیس از ایالات متحده امریکا برندگان جایزه نوبل فیزیکعکس: Christine Olsson/TT News Agency/AP Photo/picture alliance
اعلانات بازرگانی
اکادمی سلطنتی علوم سویدن اعلام کرد که به خاطر کشف تونلزنی کوانتومی ماکروسکوپی و کوانتیشن انرژی در یک مدار الکترونیکی مورد تقدیر قرار میگیرند. هر سه دانشمند در ایالات متحده زندگی میکنند.
اوله اریکسون، رئيس کمیته نوبل گفت که این سه دانشمند با اکتشافات خود «فرصتهایی را برای توسعه نسل بعدی تکنالوژی کوانتومی از جمله رمزنگاری کوانتومی، محاسبات کوانتومی و حسگرهای کوانتومی» فراهم کرده اند.
اکادمی سلطنتی علوم سویدن در بیانیه اعلام این جایزه در روز سه شنبه گفت: «میخانیک کوانتوم به یک ذره اجازه میدهد تا با استفاده از فرایندی به نام تونلزنی، مستقیماً از یک مانع عبور کند.»
کلارک ۸۲ ساله بریتانیایی است. دووره ۷۲ ساله فرانسوی و مارتینیس ۶۷ ساله از ایالات متحده امریکا است. جایزه ۱۱ میلیون کرون سویدنی مشترکاً به این سه دانشمند تعلق میگیرد.
آزمایشهای این فیزیکدانان نشان داد که «خواص مخانیک کوانتومی را میتوان در مقایس ماکروسکوپی به عینیت تبدیل کرد.»
چه زمانی جوایز به برندگان اهدا میشود؟
از زمان اعطای اولینجایزه نوبل در سال ۱۹۰۱ تا کنون ۲۲۶ تن به شمول ۵ زن جایزه فیزیک را دریافت کرده اند. جان باردین، دانشمند امریکایی دو بار این جایزه را دریافت کرده است.
قرار است روز چهارشنبه برنده یا برندگان جایزه نوبل کیمیا و در روزهای پنج شنبه و جمعه نیز برندگان جوایز نوبل ادبیات و صلح و دوشنبه هفته آینده نیز جایزه نوبل اقتصاد اعلام شود.
مراسم اهدای همه جوایز هم قرار است در ۱۰ دسمبر در سالروز درگذشت آلفرد نوبل، بنیانگذار این جایزه برگزار شود.
سال گذشته جان هاپفیلد و جفری هینتون برنده جایزه نوبل در عرصه فیزیک شدند. آنها به خاطر کشفیات و اختراعات اساسی شان در زمینه یادگیری ماشینی با شبکههای مصنوعی عصبی، به عنوان زیربنای هوش مصنوعی، مستحق دریافت این جایزه شناخته شدند.
از آرشیف دویچه وله دری
برندگان جایزه صلح نوبل در ده سال اخیر به روایت تصویر
برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد (WFP) که برای مقابله با گرسنگی در جهان تلاش میکند، در سال ۲۰۲۰ مستحق دریافت جایزه صلح نوبل اعلام شد. در این آلبوم عکس برندگان ده سال اخیر این جایزه را میبینید.
عکس: picture-alliance/dpa/AFP/Nemenov
۲۰۱۹- آبی احمد، نخست وزیر اتیوپیا
آبی احمد، نخست وزیر اتیوپیا به دلیل تلاش هایش برای صلح و همکاری بین المللی و به ویژه به خاطر ابتکار قاطعانه اش برای حل منازعه مرزی با کشور همسایهاش اریتریا مستحق این جایزه شناخته شد. اتیوپیا و اریتریا بعد از سالها خصومت در ماه جولای ۲۰۱۸ مناسبات شان را از سر گرفتند.
عکس: Ethiopian Prime Minister Office
۲۰۱۸- دنیس موکوگه از کانگو و نادیه مراد از عراق
دنیس موکوگه از کانگو و نادیه مراد از عراق به دلیل فعالیت هایشان علیه کاربرد خشونت های جنسی به عنوان سلاحی در جنگ ها و درگیری های مسلحانه مستحق دریافت این جایزه شناخته شدند. نادیه مراد، سفیر ویژه سازمان ملل خودش در جریان حملات داعش در عراق از سوی این گروه به عنوان برده جنسی مورد خشونت قرار گرفته بود، و دنیس موکوگه داکتر بیماریهای زنانه در کانگو است.
عکس: NTB Scanpix/Haakon Mosvold Larsen/Reuters
۲۰۱۷- کارزار بین المللی محو سلاح های هسته یی
کارزار بین المللی محو سلاح های هسته یی (Ican) به دلیل تلاش هایش برای جلب توجهات بین المللی به عواقب فاجعه بار استفاده از سلاح های هسته یی و همچنان تلاش هایی که برای رسیدن به پیمان هایی برای ممنوعیت سلاح اتومی داشت، مستحق این جایزه شد.
عکس: Getty Images/AFP/F. Coffrini
۲۰۱۶- خوان مانوئل سانتوس، رئیس جمهور کلمبیا
خوان مانوئل سانتوس، رئیس جمهور کلمبیا به دلیل تلاش هایش برای ختم جنگ داخلی بیش از ۵۰ ساله در این کشور متسحق این جایزه شناخته شد. پس از مذاکرات چهار ساله میان حکومت و شورشیان، رئیس جمهور خوان مانوئل سانتوس و تیمولیون خیمِنِز رهبر چریکهای فارک (نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا) یک پیمان صلح را به امضا رساندند.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Duenas Castaneda
۲۰۱۵- هیئت چهارگانه دیالوگ ملی تونس
هیئت چهارگانه دیالوگ ملی تونس به خاطر سهم قاطعانه شان در ایجاد دموکراسی کثرتگرا در تونس بعد از انقلاب موسوم به بهار عربی در سال ۲۰۱۱ مستحق این جایزه شد. این هیئت چهارگانه شامل اتحادیه عمومی کارگران تونس، کنفدراسیون صنعتی تونس، لیگ حقوق بشر تونس و اتحادیه ملی حقوقدادان این کشور است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Messara
۲۰۱۴- ملاله یوسفزی و کایلاش ساتیارتی
ملاله یوسفزی از پاکستان و کایلاش ساتیارتی از هندوستان مشترکا به دلیل مبارزات شان در برابر فشارها بر کودکان و نوجوانان و همچنان تلاش ها در راستای تقویت حقوق کودکان و حق تعلیم و تربیه آنها برنده این جایزه شدند. ملاله به دلیل تلاشهایش در راستای تعلیم کودکان از سوی طالبان هدف قرار گرفته و زخمی شده بود.
عکس: Reuters/Getty Images
۲۰۱۳- سازمان منع استفاده از اسلحه کیمیایی
سازمان منع استفاده از اسلحه کیمیایی (OPCW) مستقر در شهر لاهه هالند به دلیل تلاشهای گسترده اش برای از بین بردن سلاح های کشتار جمعی، جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
عکس: Getty Images/AFP/J. Thys
۲۰۱۲- اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا به دلیل این که در بیش از شش دهه پیشآهنگ صلح، دموکراسی و حقوق بشر در اروپا بوده، مستحق این جایزه شناخته شد. به این ترتیب کمیته نوبل از خدمات اتحادیه اروپا برای پیشبرد دموکراسی و صلح تقدیر کرد.
عکس: Reuters
۲۰۱۱- الن جانسون سیرلیف، لیما گبووی و توکل کرمان
الن جانسون سیرلیف، لیما گبووی هر دو از لایبریا و همچنان توکل کرمان از یمن به دلیل مبارزات بدون خشونت در راستای تقویت و ارتقای حقوق زنان مستحق این جایزه شناخته شدند.
عکس: dapd/DW-Montage
۲۰۱۰- لیو شیائو
لیو شیائو منتقد حکومت چین به دلیل مبارزه عاری از خشونت برای حقوق بشر در کشورش برنده جایزه صلح نوبل شد.