جنجال بر سر ماجرای حمله هکرها در آلمان آن قدر بزرگ است که نمی توان به سادگی آن را نادیده گرفت. پیش از این وقایع باورنکردنی دیگری نیز رخ داده اند. به عنوان مثال، چند هفته پیش هوتل های زنجیره ای امریکایی "ماریوت" خبر داد که معلومات ۵۰۰ میلیون از مهمانان یک هوتل زیرمجموعه اش، به سرقت رفته است. در میان معلومات، اطلاعات بانکی افراد نیز وجود داشته است. این یک اتفاق خیلی بزرگ از این دست است.

یکی دیگر از اتفاقات بزرگ در زمینه درز اطلاعات، سرقت از سرویس انترنتی "یاهو" در سال ۲۰۱۳ بوده است که در آن معلومات بیش از یک میلیارد کاربر "یاهو" دزدیده شد. روشن است که این روند همچنان ادامه خواهد داشت و در جمع افراد متاثر، آلمانی ها نیز شامل خواهند بود. علاوه بر این، آلمان نیز هر از گاهی هدف حمله هکرها یا حملایت سایبری قرار می گیرد.

چند سال پیش فهمیده شد که "آژانس امنیت ملی" امریکا (ان اس ای) چند سال موبایل انگلا مرکل، صدراعظم آلمان را زیر نظارت داشته و از آن جاسوسی می کرده است. علاوه بر این، گزارش هایی درباره حمله هکرهای روسی به پارلمان فدرال آلمان یا بوندستاگ منتشر شد که در نتیجه آن بخشی از سخت‌افزارها تبدیل شدند. هر دو مورد برای آلمانی ها بسیار آزاردهنده بوده است. اما چرا دوباره این قصه تکرار شده است؟ آیا این بار دموکراسی ما با خطر روبرو است؟

چه رخ داده است؟

در ماجرای جدید، یک حساب تویتری که حالا بسته شده است، در ماه دسمبر معلومات شماری از سیاستمداران و افراد بانفوذ یا شهیر آلمان را در انترنت افشا کرد. این صفحه تویتر مانند یک تقویم، هر روز معلومات شخصی افراد را سلسله وار منتشر می کرد.

افرادی متاثر از این حمله انترنتی، اشخاص مشهوری مانند تیل شوایگر بازیگر سینما و سیاستمداران بالامقامی مانند فرانک والتر شتاینمایر رئیس جمهور و انگلا مرکل صدراعظم آلمان هستند. معلومات شخصی خانم انه گریت کرمپ کارنباور رهبر جدید حزب "دموکرات مسیحی" و اندریا ناهلس رهبر حزب "سوسیال دموکرات" نیز به این طریق منتشر شده اند. حدود ۱۰۰۰ نفر قربانی این درز اطلاعات انترنتی بوده اند. 

کدام جنبه این حمله سایبری جدید است؟

این که افراد شهیر و افراد بلندمرتبه هدف قرار گرفته اند، موضوع تازه و خاصی نیست اما این بار به جای این که کارکرد و مقام آنها هدف قرار بگیرد، معلومات شخصی آنها دزدیده شده است.

سون هرپیگ، مسئول پروژه سیاست امنیت بین الملل در "بنیاد مسئولیت جدید" می گوید: «تا به حال ما شاهد رسوایی های معلوماتی و جاسوسی سایبری از آلمان بوده ایم که در اثر آن معلومات حکومت یا پارلمان درز کرده اند اما نه معلومات شخصی افراد».

اما این بار، با این سرقت معلومات، نه تنها نشانی ایمیل یا شماره تلفون افراد منتشر شده، بلکه اطلاعات بانکی، چت ها و گفتگوهای شخصی آنها با خانواده، و عکس های شخصی افراد علنی شده است. در واقع، این بار کارکرد افراد هدف قرار نگرفته است بلکه خود این افراد و فضای خصوصی آنها مورد تهاجم بوده است. 

تفکرات آزاد هستند؛ یا حداقل این چنین بودند

این حمله به نحوی در واقع، حمله به "تفکرات" بوده است. افراد مشهوری معلوماتشان درز کرده است که دقت می کردند که چه چیزی را چه وقت و چگونه از خود برای عموم علنی بسازند. دیگر جنبه های زندگی این افراد همیشه رازآلود، شخصی و دور از بحث قرار داشته است. اما چه اتفاقی می افتد اگر کسی به یادداشت های روزمره این افراد دست پیدا کند؛ یادداشت هایی که هیچ کس نباید آن را بخواند؟

لویزه امتسبرگ نماینده پارلمان فدرال از حزب سبزها با نشر بیانیه ای در شبکه "انستاگرام" چنین واکنش نشان داده است: «شما بسیار خوار، رقت انگیز و ضعیف النفس هستید. یقینا وقتی شما به اتاق خواب و نشیمن ما، به دفترچه یادداشت و تماس های ما نگاه بیندازید، ما را آسیب می زنید».

از سرقت اطلاعات تا سرقت دموکراسی؟

اما نکته دیگری هم وجود دارد که حائز اهمیت است و بسیاری از منتقدان به آن پرداخته اند. ادارات امنیتی آلمان بسیار دیر از چنین سرقت انترنتی اطلاعات با خبر شده اند. بسیاری از افراد متاثر از این حمله، روز جمعه از طریق رسانه ها درباره سرقت معلومات باخبر شدند و اداره پولیس جنایی آلمان نیز شب قبل از آن (شب جمعه) از چنین حمله ای خبردار شد، این در حالی است که "اداره امنیت تکنولوژی معلوماتی" در ماه دسمبر از این واقعه اطلاع داشت. به این دلیل است که متخصصان انفورماتیک زیر انتقاد شدید قرار دارند. آیا باید چنین باشد؟

سون هرپیگ می گوید که درست نیست "اداره امنیت تکنولوژی معلوماتی" که فقط دو سال پیش تاسیس شد، زیر انتقاد باشد. او می گوید: «وظیفه این ادارات نیست که از حساب های شخصی سیاستمداران حفاظت کند. بنابراین من این را نارسایی حکومت نمی دانم».

به گفته او، احزاب آلمان خودشان مسئول امنیت حساب های انترنتی خود هستند و تا حالا نیز علاقه اندکی نشان داده اند تا این اداره با حساب های آنها سر و کار داشته باشد. برعکس، افراد شهیر بیشتر به حفاظت حساب های خود دقت کرده اند.

به همین ترتیب، این کارشناس امنیت اطلاعات، حمله اخیر انترنتی را خطری به دموکراسی نمی داند بلکه آن را هشداری برای توجه بیشتر به امنیت سایبری می داند. تاکنون واقعه ای مانند آنچه در انتخابات ریاست جمهوری امریکا رخ داد، در آلمان به وقوع نپیوسته است. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ در ایالات متحده، سازمان استخبارات دریافت که هکرهای اداره استخبارات اردوی روسیه به شبکه های حزب دموکرات نفوذ کرده تا با نشر اسناد و ایمیل های هیلری کلینتون، باعث بدنامی و شکست او شوند.

هرپیگ می گوید: «یقینا اصلا ماجرای جدید با قضیه ایالات متحده قابل مقایسه نیست. آن حمله برای سیستم امریکایی و دموکراسی آن تهدید محسوب می شد؛ بسیار حیاتی و خطرناک بود».

مارکو مولر / ع. ح.