مکنزی: سقوط حکومت افغانستان ریشه در توافقنامه دوحه داشت
۱۴۰۰ مهر ۸, پنجشنبه
مقامهای پنتاگون گفته اند که سقوط حکومت افغانستان و نیروهای امنیتیاش در ماه آگست احتمالاً ریشه در توافقنامه سال ۲۰۲۰ میان امریکا و طالبان داشت. در این توافقنامه خروج همه نیروهای امریکایی از افغانستان تعهد شده بود.
اعلانات بازرگانی
جنرال فرانک مکنزی، رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده امریکا، روز چهارشنبه به کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان امریکا گفت که با کاهش نیروهای امریکایی به زیر ۲۵۰۰ تن در ماه اپریل به دستور رئیس جمهور جو بایدن، فروپاشی حکومت زیر حمایت ایالات متحده امریکا شدت گرفت.
این جنرال امریکایی افزود: «امضای توافقنامه دوحه واقعاً تاثیر مخرب بر حکومت افغانستان و نیروهای نظامیاش داشت، پیش از همه از نظر روانی. اما ما یک تاریخ مشخصی را در مورد زمانی که ترک میکنیم و زمانی که آنها میتوانند انتظار بکشند که همه حمایتها پایان مییابد، تعیین کرده بودیم.»
اشاره او به توافقنامه ۲۹ ماه فبروری ۲۰۲۰ است که میان حکومت دونالد ترامپ و طالبان در قطر امضا شد. در این توافقنامه تعهد شده بود که نیروهای امریکایی تا ماه می ۲۰۲۱ افغانستان را ترک میکنند و طالبان به نوبه خود تعهداتی به شمول توقف حمله به نیروهای امریکایی و ائتلاف داده بودند.
مکنزی توضیح داد که «برای مدت زیادی» به این باور بوده است که اگر ایالات متحده امریکا شمار سربازان خود را به زیر ۲۵۰۰ تن کاهش دهد، حکومت افغانستان به صورت اجتنابناپذیری سقوط خواهد کرد «و بعداً نیروهای نظامی نیز سقوط خواهند کرد».
این مقام نظامی امریکا توضیح داد که علاوه بر تاثیر روانی توافقنامه دوحه، دستور ماه اپریل رئیس جمهور بایدن برای کاهش نیروها ضربه مخرب دیگری بر تلاشهای ۲۰ ساله در افغانستان بود، به خاطری که باعث شد نظامیان امریکایی از وضعیت اردوی افغانستان بیخبر بمانند و مشاوران امریکایی دیگر در میان واحدهای افغان حضور نداشتند.
لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده امریکا که در این جلسه استماعیه همراه با مکنزی حضور داشت، گفت که با تحلیل مکنزی موافق است. او افزود که در توافقنامه دوحه تعهد شده بود که حملات هوایی ایالات متحده علیه طالبان متوقف میشود: «بنابراین طالبان قویتر شدند، عملیات تهاجمی خود را علیه نیروهای امنیتی افغانستان شدت بخشیدند و افغانها هفتهوار تعداد زیادی را از دست میدادند.»
جلسه استماعیه مقامهای نظامی امریکا در روز چهارشنبه با اتهامزنیهای سیاسی نیز همراه بود. جمهوریخواهان تلاش میکنند رئيس جمهور بایدن را به لجبازی در قضیه افغانستان متهم کنند، و دموکراتها استدلال میکنند که این وضعیت ناشی از تصمیمهای نادرست حکومت ترامپ است.
جنرال مارک میلی، لوی درستیز اردوی ایالات متحده امریکا روز سه شنبه در یک جلسه استماعیه دیگر در مجلس سنا گفته بود که نتیجه جنگ افغانستان یک «شکست استراتژیک» بود و این جمله خود را روز چهارشنبه نیز تکرار کرد.
افغانستان: زندگی تحت حاکمیت طالبان
پس از تصرف قدرت توسط طالبان، زندگی روزمره در شهرهای افغانستان به آهستگی به حالت عادی برمیگردد. اما واقعیت این است که زندگی به صورت دراماتیک بهخصوص برای زنان تغییر کرده است.
عکس: WANA NEWS AGENCY/REUTERS
تنها مردان
ظاهراً صاحبان رستورانتها از آمدن دوباره مشتریان شان خوشحال اند، مانند این رستورانت در شهر هرات. اما در چوکیها فقط و فقط مشتریان مرد با لباسهای سنتی نشستهاند. زنان در بازارها و سرکها کمتر دیده میشوند.
عکس: WANA NEWS AGENCY/REUTERS
جدایی جنسیتی
یک پرده این دانشجویان یک دانشگاه خصوصی در کابل را از هم جدا میکند. طالبان رسماً جدایی جنسیتی در دانشگاهها را اعلام کرده اند. عبدالباقی حقانی، سرپرست وزارت معارف طالبان در کابل اعلام است: «دروس مشترک میان دختران و پسران با اساسات دین اسلام و نیز ارزشهای سنتی، اخلاق و عرف مغایرت دارد.»
عکس: AAMIR QURESHI AFP via Getty Images
آزادیهای از دست رفته
در مسیر راه به سوی یک مسجد در هرات: بعد از آنکه زنان در ۲۰ سال اخیر در اثر تلاشهای بینالمللی به آزادیهای بسیاری دست یافتند، وضعیت حالا به صورت اسفناکی تغییر کرده است. براساس اظهارات احمد الله وثیق، رئیس کمیسیون فرهنگی طالبان، قرار است حتی ورزش برای زنان ممنوع شود.
عکس: WANA NEWS AGENCY/REUTERS
کنترول دایمی
طالبان حالا در بسیاری جادهها پستههای کنترول ایجاد کرده اند. مردم از افراد شدیداً مسلح طالبان در هراس هستند و میخواهند تا حد ممکن جلب توجه نکنند. پوشیدن لباسهای غیرسنتی مانند دریشی همواره کمتر میشود.
عکس: Haroon Sabawoon/AA/picture alliance
طالبان در منطقه سبز کابل
آنچه مربوط به مالکیت میشود، نیز تغییر کرده است. این ویلای زیبا در محله شیرپور شهر کابل زمانی به عبدالرشید دوستم، یکی از جنگ سالاران و معاون سابق ریاست جمهوری تعلق داشت. دوستم حالا به ازبیکستان فرار کرده است.
عکس: WAKIL KOHSAR AFP via Getty Images
در انتظار کار
کارگران روزمزد در حاشیه سرکی در کابل نشستهاند و انتظار میکشند که کاری بیابند. از زمان تصرف قدرت توسط طالبان، اقتصاد افغانستان در کل فروپاشیده است؛ بسیاریها کارشان را از دست داده اند. براساس ارزیابی سازمان ملل متحد، بسیاری از مردم را در ماههای آینده، خطر فقر تهدید میکند.
عکس: Bernat Armangue/dpa/picture alliance
تظاهرات برای حقوق و آزادی
از زمان تصرف قدرت توسط طالبان، در شهرهای مختلف اعتراضهایی صورت گرفته که اغلباً توسط زنان برگزار شده اند. مثلاً این تصویر اعتراض در مقابل ارگ ریاست جمهوری در سوم سپتمبر را نشان میدهد. فعالان زن برای حقوق آموزش، کار و تساوی جنسیتی اعتراض میکنند؛ این تظاهراتها همواره با اعمال خشونت از جانب طالبان پایان داده شده اند.
عکس: REUTERS
نگرانی ملل متحد از برخورد خشونتآمیز طالبان
براساس گزارش سازمان ملل متحد، طالبان در افغانستان همواره علیه منتقدان با خشونت شدید برخورد میکنند. تظاهراتهای صلح آمیز علیه حاکمیت آنها، با زور منحل میشوند. چنانچه دفتر سازمان ملل متحد گزارش داده است، طالبان در برابر معترضان از دنده، شلاق و مهمات سنگین کار میگیرند، که در اثر آنها تا به حال دست کم چهار تظاهر کننده جان باخته اند.
عکس: Bilal Guler/AA/picture alliance
تظاهرات زنان حامی طالبان
برعکس، این زنان از وضعیت کاملاً احساس رضایت میکنند. آنها تحت محافظت طالبان، در جادهها راهپیمایی میکنند و شعار میدهند که از برخورد طالبان و طرز فکر آنها کاملاً راضی هستند. از نظر آنها زنانی برای آزادی و دموکراسی تظاهرات میکنند، ارزشهای غربی را تبلیغ میکنند. این زنان حامی طالبان برعکس شعار میدهند: ما آزادی و دموکراسی نمیخواهیم.
عکس: AAMIR QURESHI/AFP/Getty Images
حمایت از سیاست طالبان
این زنان پیش از تظاهرات به طرفداری طالبان، شعارهای شان را در یک سالون بزرگ دانشگاه در کابل هماهنگ کردند. خبرنگاران رسماً دعوت شده بودند تا از تظاهرات آنها گزارش دهند؛ تفاوت آشکار با اعتراضهای ضد طالبان که در آنها خبرنگاران مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند.