داکتران به او گفته اند که وقت زیادی برای زندگی کردن ندارد. از آنچه کرده، به شدت پیشمان است، اما پیشمانی دیگر فایده ای ندارد. وی گفت: «راننده موتر بودم و جوان. چندین بار با زنان روسپی مقاربت جنسی محافظت نشده داشتم و حالا چندین سال است که مبتلا به بیماری ایدز می باشم».

شفق (اسم مستعار) که مردی میان سال می باشد، حالا در شفاخانه ای در کابل بستری می باشد و برای مرگش لحظه شماری می کند. براساس آمار ارائه شده از سوی سازمان جهانی صحت و اداره مبارزه با ایدز در وزارت صحت عامه افغانستان، حدود ۷۲۰۰ تن در این کشور به "اچ آی وی" مبتلا هستند. در این میان ۲۸۰۰ مورد بیمار مبتلا به ایدز ثبت شده اند که شفق یکی از آنها می باشد.

سال گذشته میلادی مقامات گفته بودند که در افغانستان تخمیناَ ۸۰۰۰ تن به ایدز مبتلا هستند

به گفته وزارت صحت عامه واقعات ابتلا به "اچ آی وی" در این کشور رو به افزایش است. فدا محمد پیکان، معین وزارت صحت عامه روز یکشنبه اول دسامبر در حاشیه مراسم روز جهانی مقابله با ایدز در کابل گفت: «ناآگاهی و دیدگاه بدبینانه‌ نسبت به مبتلایان به "اچ آی وی" در افغانستان وجود دارد و این امر مانع ثبت تمام واقعات شده است».

شفق هم این اضهارات را تایید کرد و گفت حتی خانواده اش با او برخورد نامناسبی ندارند. وی حتی بسیاری اوقات به خانه اش نمی رود و با دوستانش می ماند، اما بسیاری از دوستانش نیز از پذیرش او خودداری می کنند. شعار جهانی امسال برای روز جهانی مبارزه با ایدز "جوامع تفاوت ایجاد می کنند" می باشد.

علایم ایدز چیست و چطور وقایه می شود؟

یکی از مواردی که باعث افزایش مبتلایان به "اچ آی وی" در افغانستان شده نیز عدم آگاهی عامه از چگونگی وقایه می باشد. در برابر کسانی هم که آگاهی دارند، برخی تابوهای اجتماعی وجود دارد؛ مثلا خریدن "کاندوم" از دواخانه ها هنوز در این کشور نوعی شرم و کاری ناپسند خوانده می شود.

داکتر قدرت الله مبارک، متخصص درمان بیماری ایدز به دویچه وله گفت: «از چهار طریق یک فرد به این ویروس مبتلا می‌گردد؛ اول از طریق خون، دوم مقاربت جنسی محافظت نشده، سوم از مادر به طفل و چهارم از طریق تزریق مشترک توسط یک سرنگ یا استفاده مشترک از اشیاء نوک تیز مثل تیغ ریش تراشی».

به گفته داکتر مبارک رایج ترین نوع مبتلا شدن به "اچ آی وی" در افغانستان از طریق مقاربت جنسی محافظت نشده می‌باشد. مورد دیگر نیز موجودیت بیش از سه میلیون معتاد در این کشور و تزریق مشترک معتادان تزریقی از یک سرنگ می باشد که ثبت واقعات مبتلایان به ویروس را دشوارتر ساخته اند.

داکتر احسان الله احسان مسئول تخنیکی برنامه مبارزه با ایدز در افغانستان به دویچه وله گفت: «در میان سه میلیون معتاد در افغانستان، حدود ۴۰ هزار و ۹۰۰ معتاد تزریقی ثبت شده اند که بیشتر در معرض ابتلا به "اچ آی وی" قرار دارند». وی اظهار امیدواری کرد که سال ۲۰۲۰ حدود ۹۰ درصد از مبتلایان به "اچ آی وی" در افغانستان شناسایی و ثبت گردند.

معین وزارت صحت عامه افغانستان افزود بررسی‌های این وزارت نشان می دهد که ابتلا به این ویروس در میان معتادان تزریقی و زنان و مردان دارای روابط جنسی ناسالم رو به افزایش است. آقای پیکان تاکید کرد: «برای جلوگیری از افزایش بیماری ایدز در افغانستان باید آگاهی دهی در رابطه به مقاربت جنسی و اسفتاده معتادان از سرنگ تزریق گسترش یابد».

ایدز و "اچ آی وی" فرق دارند؟

ویروس "اچ آی" ممکن است در ناقلان وجود داشته باشد، اما فرد مبتلا به ویروس بیمار نگردد؛ چراکه سیستم دفاعی بدنش در برابر آن مقاومت می کند. در صورتی که ویروس در بدن فرد مبتلا فعال شود و باعث تخریب سیستم ایمنی گردد، فرد مبتلا به بیماری ایدز شده است.

بیماری ایدز سه مرحله دارد. مرحله ابتدایی که فرد مبتلا شده تنها علایم سرماخوردگی را دارد و تشخیص بیماری اش دشوار است.  مرحله  دوم عفونت مزمن می‌باشد که در این مرحله سیستم ایمنی بدن در مقابل ویروس "اچ آی" ضعیف می‌گردد. مرحله سوم ایدز است که در این مرحله بیماری پیشرفت می‌کند و درمانش مشکل می‌باشد. در مواردی حداکثر ۲۵ سال طول می کشد تا علایم ایدز در یک فرد نمایان شود. در برخی موارد نیز بیماران بیشتر از ۱۰ سال نمی توانند زندگی کنند.

به گفته معین وزارت صحت عامه افغانستان، بیماری ایدز در میان برخی گروه‌های اجتماعی خاص در این کشور رو به افزایش می‌باشد و کودکانی که والدین شان به ایدز مبتلا هستند، به شدت درمعرض ابتلا به ویروس "اچ آی وی" قرار دارند. با وصف افزایش شمار مبتلایان، میزان ثبت آنان کاهش را نشان می دهد. پیکان بیان داشت: «در سال ۱۳۹۷ تعداد ۱۸۳ مورد واقعات ایدز در مراکز صحی ثبت شده و در سال جاری این رقم به ۱۵۰ مورد می‌رسد».

ایدز یکی از بیماری های کشنده در جهان محسوب می‌شود. براساس آمار سازمان جهانی صحت حدود ۳۸ میلیون نفر در جهان به این ویروس مبتلا هستند. سال گذشته میلادی یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن به تازگی به این ویروس مبتلا شده اند و ۷۷۰ هزار نفر براثر آن مرده اند. این سازمان تلاش می کند تا سال ۲۰۲۰ شمار مبتلایان جدید و مرگ و میر ناشی از این بیماری را به ۵۰۰ هزار نفر در سال کاهش دهد. در سال ۲۰۱۸ حدود ۶۲ درصد از بزرگسالان و ۵۴ درصد از كودكان مبتلا به این ویروس در كشورهای با درآمد متوسط ، تحت درمان ضد ویروسی مادام العمر قرار گرفته اند.

غضنفر عادلی، کابل

چند نکته معلوماتی در مورد ایدز: