خروج سربازان امریکایی و ناتو از افغانستان روز شنبه این هفته رسماً آغاز شد. اردوی آلمان فدرال می‌خواهد ۱۱۰۰ سربازش را که در آنجا مستقر اند، تا نیمه ماه آگست به خانه بیاورد.

آیا دولت‌های کمک‌دهنده در این شرایط خاص که خطر افزایش خشونت‌ها نیز وجود دارد، افغانستان را تنها می‌گذارند؟ هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان فدرال در دیدارش از افغانستان در پایان هفته گذشته برخلاف این تصور، اطمینان داد که آلمان به کمک‌هایش به این کشور ادامه خواهد داد.

ماس گفت که با وجود خروج نیروها، آلمان یک شریک قابل اعتماد در کنار مردم افغانستان می‌ماند: «البته که ما در بخش‌های دیگر، به حمایت مان ادامه می‌دهیم.»

آلمان و دیگر کشورهای غربی در واقع این امکانات را دارند که از انکشاف آینده در افغانستان حمایت کنند. یورگن هارت، سخنگوی سیاست خارجی جناح پارلمانی احزاب اتحادی «دموکرات مسیحی» و «سوسیال مسیحی بایرن» در مصاحبه با دویچه وله گفت که خروج سربازان ناتو از یک نگاه تأثیر مثبت نیز ایجاد خواهد کرد.

او توضیح داد: «این [خروج] هم بر طالبان و هم بر حکومت فشار وارد می‌کند که در مذاکرات کنونی پیشرفت کنند.» به گفته او، شرکای غربی افغانستان نیز می‌توانند در این زمینه فشار وارد کنند: «آنها می‌توانند مثلاً از تاثیرگذاری شان در بخش حمایت اقتصادی استفاده کنند.»

حمایت مالی به عنوان ابزار فشار

هارت به بودجه وزارت انکشاف و همکاری‌های اقتصادی آلمان فدرال اشاره کرد که ۳۷۵ میلیون یوروی آن برای کمک به افغانستان اختصاص یافته است.

این سیاستمدار حزب دموکرات مسیحی آلمان توضیح داد: «این پول برای هر حکومتی در افغانستان بسیار مهم است. با این پول می‌توان مثلاً معاشات کارمندان دولتی، مکاتب و پروژه‌های زیرساختی را تمویل کرد. افغانستان به این کمک‌ها وابسته است.»

او افزود که آلمان کمک‌هایش به افغانستان را به پیشبرد اهداف تعیین شده کنونی مشروط خواهد کرد: «آلمان مثلاً در زمینه کیفیت خوب دروس مکاتب و حفظ حقوق زنان ارزش قایل است. در مورد کمک‌های آینده آلمان بسیار مهم است که تا چه حدی این خواست‌ها عملی می‌شوند.»

«طالبان خواهان جنگ داخلی نیستند»

الینور زاینو، مدیر دفتر بنیاد آلمانی «کونراد ادناور» در کابل گفت که شرکای غربی افغانستان می‌توانند از این کشور به شیوه‌های دیگری نیز حمایت کنند. او گفت که از کارمندان این بنیاد و دیگر سازمان‌های سیاسی مستقر در کابل خواهش شده که در اول ماه می به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای یک تا دو هفته از افغانستان خارج شوند، اما این به معنای پایان فعالیت‌ها در افغانستان نیست.

او در مصاحبه با دویچه وله به علاقمندی طالبان به یک راه حل سیاسی اشاره کرد، زیرا فقط به این صورت آن‌ها می‌توانند در درازمدت به هر دو هدف مهم شان، یعنی خروج کامل سربازان بین‌المللی و سهم گیری در حکومت دست یابند: «اگر آن‌ها تلاش کنند که اهداف شان را با خشونت تحقق ببخشند، در این صورت این تلاش ممکن است به یک جنگ داخلی منجر شود. این را طالبان نیز نمی‌خواهند.»

از دید خانم الینور زاینو، افزون بر آن طالبان خواهان به رسمیت شناختن بین‌المللی نیز هستند: «آنها می‌خواهند به عنوان یک قدرت دولتی نگریسته شوند، نه به عنوان یک گروه چریکی. بر این اساس، دولت‌های غربی نیز می‌توانند به عنوان میانجی از این روند حمایت کنند.»

او افزود که در هر صورت میانجیگری تنها توسط بازیگران بیرونی، مثلاً دولت‌های همکار یا ملل متحد می‌تواند صورت بگیرد، «زیرا هر گروه افغانی در نقش میانجی وابسته به علایقی خواهد بود و به سختی از سوی همه جوانب مورد پذیرش قرار خواهد گرفت و یا ممکن است باز هم به منازعه میان افغان‌ها دامن بزند.»

نگرانی از آینده

با وجود این، در میان مردم افغانستان این بیم وجود دارد که مذاکرات بین الافغانی که حالا متوقف شده است، در آینده نیز به جایی نرسد.

نادیه ناشر، رئیس «بنیاد زنان رضاکار افغان» در آلمان با تأکید به ادامه کمک‌های آلمان به افغانستان می‌گوید که هدف آلمان همیشه این بوده است که یک نظام دولتی قابل اعتماد در افغانستان ایجاد شود: «حالا نیز باید در راستای این هدف تلاش شود. برای این امر در برخی بخش‌ها بنیاد خوبی وجود دارد، زیرا تعداد زیادی از افغان‌ها لیبرال و میانه رو هستند.»

او می افزاید که با وجود این همه خواست‌ها برای تغییر، در حال حاضر بسیاری افغان‌ها از یک آینده مبهم رنج می‌برند: «همه کارمندان ما ترس دارند که ممکن است جنگی رخ دهد، اگر مذاکرات جاری به شکست مواجه شود.»

به این دلیل نادیه ناشر به حمایت از مردم افغانستان تاکید می‌کند: «افغانستان را تنها نگذارید!»

کرستین کنیپ/ ح. م.