در تحقیق جدیدی که برای بخش کمکهای بشری سازمان ملل متحد انجام یافته، گفته شده است که در ده سال گذشته، به صورت اوسط هر سال حدود صد کارمند امدادی کشته شده اند. همچنان در چهار سال گذشته، هر سال 40 کارمند امدادی ربوده شده اند.

جان ایگلند، که قبلا ریاست اداره هماهنگی کمکهای بشری سازمان ملل را به عهده داشت، گفت از سال 2005 به این سو 180 حمله جدی علیه کارمندان موسسات امدادی در افغانستان صورت گرفته است؛ به شمول کشتار هفت کارمند خارجی سازمان ملل متحد در افغانستان که در اول اپریل سال روان توسط تظاهرکنندگان خشمگین به قتل رسیدند.

به گفته او، حدود 150 حمله در سودان و صد حمله نیز در سومالیا علیه کارمندان امدادی صورت گرفته است. براساس گفتههای ایگلند، برعلاوه افغانستان و سودان، سریلانکا، عراق، پاکستان، جمهوری دموکراتیک کانگو و مناطق اشغالی فلسطینی به «جاهای بدی» برای کار در بخش امدادی تبدیل شده اند.

ایگلند که یکی از پژوهشگران این تحقیق برای سازمان ملل متحد است، گفت در مناطق در حال منازعه حکومتها و شورشیان تلاش میکنند بر آن کارمندان امدادی نفوذ کنند که اغلبا شهرت و اعتبار خود را به خطر میاندازند و کمکهای مالی طرفهای منازعه را میپذیرند.

جان ایگلند که اکنون ریاست «انستیتوت نارویژی برای امور بینالمللی» را به عهده دارد، افزود: «برخی گروههای امدادی کارهای غیرعادی انجام میدهند که بر همه تاثیر میگذارد».

ایگلند با شکایت از «نظامی سازی و سیاسی سازی کارهای بشردوستانه» گفت حکومتها تلاش میکنند ساحه فعالیت گروههای امدادی را به مناطق تحت کنترول شان محدود کنند.

به گفته جان ایگلند، نظامیان از کمکهای بشری به عنوان وسیلهای برای به دست آوردن «دل و دماغ» مردم استفاده میکنند. هرچند ایگلند از کشور خاصی نام نبرد، اما ایالات متحده امریکا از آنچه که تاکتیک به دست آوردن «دل و دماغ» مردم در عراق و افغانستان خوانده میشود، تحت انتقاد قرار داشته است.

او همچنان افزود که سیاسی شدن کمکهای بشری «هم دسترسی به قربانیان منازعه را و هم امنیت کارمندان امدادی را به خطر مواجه ساخته است». ایگلند گفت که هدف کمکهای بشری این است که بیطرف و مستقل بوده، در خدمت هیچ گروه یا حکومتی نباشد، اما به نیازهای بشری مردم پاسخ بگوید.

به گفته رییس «انستیتوت نارویژی برای امور بینالمللی»، با وجود خطرات فزاینده «جایی در روی زمین نیست که کارمندان امدادی نباید به آنجا بروند و یا نتوانند بروند».

خشونتهای اخیر در افغانستان، سازمان ملل متحد را تکان داده است. در اول اپریل تظاهرکنندگان خشمگین علیه سوزاندن قرآن توسط کشیشی در امریکا، بر دفتر ملل متحد در شهر مزار شریف در شمال افغانستان حمله کردند و هفت کارمند خارجی آن را کشتند.

گریگ ستار، از بخش مصوونیت و امنیت ملل متحد گفت با وجود «نگرانیهای قابل توجه» در پی سه حمله جدی در هجده ماه گذشته، ملل متحد در افغانستان میماند.

گریگ ستار افزود: «محیط دشواری است…. ما باید راههایی را برای ارایه خدمات سازمان ملل متحد در افغانستان پیدا کنیم. این چالش برانگیز است».

فرانس پرس/ عارف فرهمند

ویراستار: روح الله یاسر