این نخستین و خونین‌ترین حمله در نوع خود بر یک محفل مذهبی در کابل در سال‌های اخیر است. این محفل شام سه شنبه در سالون هوتل اورانوس که یکی از هوتل‌های مجلل کابل است، رخ داد. مهاجم انتحاری زمانی خود را در بین اشتراک کنندگان این محفل منفجر کرد که یکی از قاریان با تلاوت قرآن در حال آغاز کردن محفل بود.

هوتل اورانوس از جمله مکان‌های لوکسی است که ثروتمندان در آن محافل عروسی برگزار می‌کنند. در زمان حمله حدود هزار نفر در این محفل حضور داشته‌اند.

مولوی عبدالرحمان رحمانی، عضو ولسی جرگه و از اشتراک کنندگان این حمله به دویچه وله گفت که دو و نیم دقیقه تاخیر در رسیدن به محفل سبب شد که از این حادثه جان سالم به در ببرد: «من بیرون دروازه بودم و یک دیوار با انفجار فاصله داشتم. دو و نیم دقیقه فرق من با صحنه انفجار بود.»

مسئول کیست؟

حملات انتحاری در افغانستان غالباَ توسط گروه‌های طالبان و داعش صورت می‌گیرد، اما حمله بر مراسم مذهبی به ندرت صورت گرفته است.

اندکی بعد از وقوع این حمله، یک پیام تویتری منسوب به ذبیح الله مجاهد سخنگوی گروه طالبان در صفحات مجازی دست به دست می‌شد که در آن این گروه مسئولیت حمله را به عهده گرفته است. اما این گروه فوراَ آن پیام را جعلی خوانده و تاکید کرد که در این حمله دست نداشته است. در پیام طالبان آمده است این حمله توسط عناصر شریر که در پی نفاق هستند و برای رسیدن به هدف از هیچ حمله‌ای ترس ندارند، انجام شده است.

شاخه خراسان گروه خودخوانده «دولت اسلامی» یا داعش که مسئولیت چندین حمله بزرگ را به عهده گرفته است، نیز در مورد حمله اخیر چیزی نگفته است.

وزارت داخله افغانستان بدون این که از گروه مشخصی نام بگیرد، می‌گوید که این حمله مانند حملات دیگر کار «دشمنان مردم افغانستان» است. آقای رحیمی گفت که این حمله کار کسانی است که «همیشه در مساجد، بازارها و مکان‌های عامه مردم را می‌کشند.»

محمد اشرف غنی رییس جمهور افغانستان این حمله را محکوم نمود و روز چهارشنبه را عزای عمومی اعلام کرد. روز چهارشنبه مراسم ختم قرآن به مناسبت این حمله در ارگ ریاست جمهوری برگزار شد.

بی‌خبری پولیس

وزارت داخله افغانستان می‌گوید مدیران این محفل پولیس را در جریان نگذاشته بودند و حوزه مربوطه از برگزاری چنین محفلی خبر نداشتند. نصرت رحیمی، معاون سخنگوی وزارت داخله به دویچه وله گفت: «تامین امنیت چنین محفلی اشد ضرورت بود ولی بدبختانه کسانی که این محفل را برگزار کرده بودند، نه حوزه امنیتی را خبر کرده بودند و نه هم قوماندانی امنیه را.»

آقای رحیمی افزود در صورتی که پولیس در جریان قرار می داشت، امنیت این محفل تامین می‌شد و انتحاری نمی‌توانست خود را به داخل هوتل برساند.

ولی آقای رحمانی گفت که پولیس در تامین امنیت این برنامه کوتاهی کرده است: «ما کوشش کردیم که برنامه را در هوتل بگیریم، برای این که امنیت هوتل نسبت به مساجد بهتر است. برای ما گفتند که امنیتی‌ها ۲۴ ساعت پیش در جریان بودند ولی ما نمی‌دانیم که چگونه انتحاری توانسته است وارد محفل شود.»

نفی مشروعیت مذهبی جنگ

در تابستان سال جاری زمانی که شورای عالی صلح گردهمایی علمای سراسر افغانستان را در خیمه لویه جرگه برگزار کرده بود، یک مهاجم انتحاری خود را در دروازه ورودی محوطه محفل منفجر کرد که تلفاتی نیز در پی داشت. در این گردهمایی تاکید شد که حملات انتحاری روا نیست و جنگ افغانستان مشروعیت دینی ندارد.

طالبان جنگ افغانستان را صبغه مذهبی می‌دهند و تبلیغ می‌کنند که برای نجات اسلام با حکومت و نیروهای خارجی در این کشور می‌جنگند. این گروه با استفاده از شعار جهاد علیه نیروهای خارجی از قریه‌های افغانستان سربازگیری می‌کنند و به جنگ شان وجهه مذهبی می‌دهند.

موقف شورای علمای افغانستان در سال‌های اخیر در مورد عملکردهای طالبان همواره محافظه‌کارانه بوده است. ولی در یک سال اخیر شورای علما و شورای عالی صلح کوشیده است تا مشروعیت مذهبی جنگ را از طالبان بگیرد. چنانچه علمای عربستان و اندونیزیا در کنفرانس‌های جداگانه حملات انتحاری در افغانستان را محکوم کرده و تاکید کرده است که جنگ افغانستان مشروعیت دینی ندارد.

علما می‌گویند با وجود حملات شورشیان بر گردهمایی‌ها مذهبی، به ابراز واقعیت‌ها ادامه خواهند داد. آقای رحمانی گفت: «اگر دشمن بخواهد از این طریق علما را تهدید کند تا بعد از این در مراسم شرکت نکنند، ما نماز داریم، نماز جمعه داریم، عید داریم و ما این مراسم را برگزار خواهیم کرد.»

مولوی عبدالبصیر حقانی، عضو شورای علمای کابل به دویچه وله گفت که این حملات در اسلام حرام است: «این حمله و این گونه رفتار حرام است و در هیچ دین روا نیست.»

ح. همراز، کابل