با سقوط شهر کندز در شمال شرق افغانستان، وهم و هراس زیادی از پیشروی طالبان به وجود آمد. بسیاری‌ها نگران سقوط ولایات بغلان و تخار در نخستین روزهای سقوط کندز به دست طالبان بودند. تبلیغاتی که در فضای مجازی دست به دست می‌شد حتا ساکنان کابل را نیز نگران کرده بود.

شماری از باشندگان ولایات بغلان و غزنی به دلیل شایعاتی که در مورد حمله طالبان بر این دو شهر پخش می‌شد خانه‌های شان را ترک کردند، در روزهای اخیر شایعه سقوط کابل نیز گرم بود اما در عمل طالبان از کندز شکست خوردند و حملات گسترده این گروه بر شهر غزنی نیز دفع شد.

مقام‌ها در وزارت داخله به این باورند که طالبان می‌خواهند با راه‌اندازی جنگ روانی در بین مردم وحشت ایجاد کنند و با استفاده از این تاکتیک، روحیه مردم را تضعیف نمایند.

صدیق صدیقی سخنگوی وزارت داخله می‌گوید: «این‌های تلاش دارند که تجربه‌های 19 سال پیش را تکرار کنند. زمانی که این گروه وارد افغانستان شد به همین شیوه تبلیغات می‌کرد. اما شرایط امروز بسیار تغییر کرده است. ما در آن زمان اردوی ملی، پولیس ملی، قانون و انتخابات نداشتیم و حالا دیگر آن شرایط حاکم نیست.»

سخنگوی وزارت داخله تاکید کرد که مبارزه نیروهای امنیتی با گروه‌های تروریستی ادامه خواهد یافت و چنین تبلیغاتی هرگز نمی‌تواند تصمیم این نیروها را تغییر دهد.

تبلیغات ناخواسته

آگاهان مسایل سیاسی می‌گویند هزاران کاربر شبکه‌های اجتماعی ناخواسته و ناآگاهانه به نفع طالبان تبلیغات می‌کنند. براساس آمار نی، در حال حاضر یک میلیون و سه صد هزار نفر در افغانستان از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.

شاه حسین مرتضوی روزنامه نگار و آگاه مسایل سیاسی می‌گوید با سقوط شهر کندز طالبان نه تنها یک شهر را تصرف کردند بلکه رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز ناخواسته به تصرف این گروه در آمد چنانچه همه به نفع طالبان می‌نوشتند.

آقای مرتضوی گفت: «متاسفانه کاربران فیسبوک ناخواسته به ابزار تبلیغی طالبان تبدیل شده است. اگر طالبان یک ولسوالی را تصرف کند، تمام فضای مجازی پر از تبلیغات برای طالبان می‌شود. یا اگر یک شخصی را ترور می‌کنند و دست به حمله انتحاری می‌زنند، این صفحات پر از تبلیغات می‌شود.»

به باوری آقای مرتضوی کاربران صفحات اجتماعی فکر می‌کنند با این کار اطلاع رسانی کرده‌اند در حالی که در واقع سود آن را طالبان می‌برند.

خلای معلومات

آگاهان به این نظراند که ضعف حکومت در اطلاع رسانی به موقع و حتا خودداری سخنگویان حکومت از دادن اطلاعات به خبرنگاران یکی از دلایل اصلی کامیابی گروه‌های شورشی در جنگ روانی است.

سخنگویان حکومت در برخی موارد سکوت می‌کنند و یا در موقع معین اطلاع رسانی نمی‌نمایند در چنین مواردی است که شایعات و آوازه‌ها جای اطلاعات واقعی را می‌گیرد و طالبان از چنین شرایطی بیشترین استفاده را می‌کنند.

آقای مرتضوی می‌گوید: «به هر پیمانه‌ای که خلای معلومات وجود داشته باشد، به همان اندازه شایعات شکل می‌گیرد. مثلا شایعه‌ای که چند ولایت سقوط می‌کند و شایعه‌ای که کابل ممکن است سقوط کند، در چنین مواردی است که وقتی شایعه شکل می‌گیرد و حکومت معلومات نمی‌دهد، طبیعی است که طالبان بیشتر از این وضعیت استفاده می‌کنند.»

آگاهان می‌گویند با آنکه نیروهای حکومتی دست‌آوردهای خوبی در میدان جنگ دارند اما حکومت هنوز نتوانسته در میدان جنگ روانی با طالبان همگام به پیش برود. آگاهان می‌گویند برای بیرون رفت از چنین وضعیتی، دستگاه‌های تبلیغاتی حکومت باید بیشتر از این فعال باشند و نگذارند فضای رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به سود طالبان بچرخند.