در تازه‌ترین مورد از ناامنی‌ها، روز دوشنبه یک مهاجم انتحاری طالبان در کابل ۲۶ تن را کشت و بیش از ۴۰ تن دیگر را زخمی کرد. یک روز قبل‌اش گروه طالبان هنگام تصرف مرکز یک ولسوالی در ولایت مرکزی غور بر یک شفاخانه حمله برده و ۳۵ فرد ملکی را قتل عام کردند.

جنگ‌های شدید میان نیروهای امنیتی و شورشیان طالبان در شماری از ولایت‌های افغانستان به خصوص در بغلان، بدخشان و کندز در شمال، قندهار، هلمند و ارزگان در جنوب و شماری از ولایت‌های شرقی جریان دارد.

طالبان و دیگر گروه‌های شورشی حملات شان را در سراسر افغانستان شدت بخشیده اند. براساس آمار سازمان ملل متحد، در نیمه نخست سال روان میلادی ۱۶۶۲ فرد ملکی در جنگ افغانستان کشته شده اند. برعلاوه طالبان، گروه خودخوانده «دولت اسلامی» یا داعش و همچنین جنبش اسلامی ازبیکستان نیز در افغانستان فعال اند.

منتقدان می‌گویند که حکومت رئیس جمهور اشرف غنی به جای رسیدگی کردن به تهدیدات بزرگی که از ناحیه گروه‌های شورشی متوجه کشور است، با هرج و مرج و اختلافات سیاسی درونی درگیر است.

روشن نشدن پالیسی ایالات متحده امریکا در قبال افغانستان وضعیت را بدتر کرده است. رئیس جمهور ایالات متحده امریکا هنوز استراتژی اش  را در مبارزه علیه طالبان و داعش  نهایی نکرده است.

اولویت‌بندی نامناسب

شمار سیاست‌مدارانی که راه خود را از اشرف غنی جدا می‌کنند و یا عملاَ موضع مخالف می‌گیرند، روز به روز افزایش می‌یابد. در میان حلقات داخل حکومت، عبدالرشید دوستم معاون اول رئیس جمهور، عطا محمد نور والی بلخ و محمد محقق معاون دوم ریاست اجرائیه از جمله سیاستمداران مطرحی اند که در مخالفت با غنی قرار گرفته اند. این سیاستمداران اخیراَ ائتلافی را تشکیل داده و خواستار اصلاحات سیاسی و شریک ساختن در قدرت شده اند.

بیشتر بخوانید: تشکل ائتلاف سیاسی جدید میان دوستم، نور و محقق

گردهم آمدن چهره‌های تنظیمی علیه حکومت در افغانستان چیز تازه‌ای نیست، اما مساله قابل نگرانی این است که شماری از تکنوکرات‌ها که از حمایت جامعه بین‌المللی برخوردار بوده اند نیز نگرانی شان  را از شیوه حکومت‌داری غنی ابراز کرده اند. رنگین دادفتر سپنتا، مشاور پیشین امنیت ملی افغانستان و رحمت الله نبیل، رئیس پیشین امنیت ملی این کشور شامل جبهه دیگری از اپوزیسیون غنی اند.

علاوه بر این، جبهه‌های مخالف دیگری نیز وجود دارند. تا حالا چند بار تظاهرات گسترده ضد حکومتی در کابل برگزار شده است و به تکرار گردهمایی‌هایی برپا می‌شود که در آن مردم و سیاستمداران شدیدترین انتقادها از اشرف غنی را انجام می دهند.

بیشتر بخوانید: جریان سیاسی جدید «محور مردم افغانستان» به فعالیت آغاز کرد

عطا محمد نور، والی بلخ و از مخالفان درون حکومتی غنی به دویچه وله گفت: «غنی هیچگاهی به وعده‌های انتخاباتی خود عمل نکرد. اصلاحاتی به وجود نیامد، توافقنامه حکومت وحدت ملی که در سال ۲۰۱۴ امضا شده بود هرگز اجرا نشد و وضعیت امنیتی بدتر شد، به خصوص در شمال کشور.»

نور که در انتخابات سال ۲۰۱۴ از عبدالله عبدالله، رئیس اجرائیه حکومت وحدت ملی حمایت می‌کرد، افزود: «همه تصمیم‌ها را یک حلقه کوچک در کابل می‌گیرد. این باید تغییر کند.»

هرچند غنی این اتهام‌ها را رد می‌کند، اما کارشناسان می‌گویند که غنی بازی خطرناک سیاسی را انجام می‌دهد، آن‌هم در یک زمان بسیار حساس.

صدیق پتمن، تحلیلگر مسایل افغانستان به دویچه وله گفت: «مردم همه روزه در حملات مسلحانه کشته می‌شوند، اما رئیس جمهور و وزیران‌اش مصروف سیاست‌های داخل حکومت اند. اولویت حکومت باید آوردن صلح در کشور باشد.»

حمایت بین‌المللی

غنی بی‌توجه به مخالفت‌های داخلی توانسته است که حمایت بین‌المللی را با خود داشته باشد. او خود را یک متحد با اعتماد ایالات متحده امریکا ثابت کرده است. او در نشست وارسا توانست موافقت کشورهای عضو ناتو را به ادامه تمویل نیروهای امنیتی افغانستان به دست بیاورد. او همچنین در تلاش افزایش فشارهای بین‌المللی بر پاکستان است تا دست از حمایت از طالبان بردارد.

اما کارشناسان می‌گویند که یکی از دلایل خرابی وضعیت امنیتی و سیاسی افغانستان حمایت بلا قید و شرط بین‌المللی از غنی است. پتمن می‌گوید: «غنی به حمایت بین‌المللی اتکا می‌کند و این باعث می‌شود که گاهی اوقات نیازمندی به حمایت داخلی را فراموش کند.» از او جامعه بین‌المللی می‌خواهد که غنی را به پاسخگویی کشانده و حمایت‌های خود از حکومت افغانستان را مشروط سازند.

مسعود جهش/ ع. ف.