علاوه بر مهاجرانی که به افغانستان برگشته‌اند، حدود یک میلیون نفر در داخل این کشور به دلیل جنگ و ناامنی از خانه‌ها و روستاهای شان بیجا شده‌اند. رساندن کمک‌های زمستانی به این تعداد از برگشت کنندگان و بیجاشدگان کار ساده‌ای نیست.

وزارت مهاجرین، دفتر کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و سایر نهادهای همکار تلاش دارند تا پیش از شدید شدن سرمای زمستان، نیازمندی‌های برگشت کنندگان را رفع کنند.

فاضل احمد عظیمی، معین مسلکی وزارت مهاجرین روز سه شنبه (۹ قوس/ ۲۹ نوامبر) در یک کنفرانس خبری در کابل گفت که پلان عمل برای کمک به بیجاشدگان و برگشت کنندگان از ولایت هرات آغاز و به سایر ولایات گسترش می‌یابد: «ما برنامه خود را از ولایت هرات آغاز کردیم. در مراحل بعدی از تمام ولایات خواسته شده تا مطابق پالیسی ملی بیجاشدگان، پلان خود را تنظیم نمایند.»

براساس پالیسی بیجاشدگان، هر وزارت خانه مکلف است تا نیازمندی‌های بیجاشدگان و افغان‌هایی را که از مهاجرت برگشته اند مرفوع سازد. حکومت افغانستان با همکاری نهادهای بین‌المللی تلاش دارد تا راهکاری را برای اسکان مهاجرین عودت‌کننده و بیجاشدگان داخلی روی دست گیرد. به همین منظور پالیسی ملی بیجاشدگان داخلی و عودت‌کنندگان را ایجاد کرده است.

در جنگ های  سال جاری خورشیدی، بیش از ۹۰ هزار خانواده از ولایات کندز، فراه، ارزگان، ننگرهار، فاریاب، هلمند، غزنی، سرپل، پکتیا، بغلان و بادغیس در ۹ ماه گذشته بیجا شده اند که به گفته مقامات در وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان، ۳۳ درصد این خانواده‌ها دوباره به محلات اصلی برگشته اند.

بیشتر بیجاشدگان در این شب و روز در زیر خیمه‌هایی زندگی می‌کنند که امکانات گرم کردن در آن‌ها وجود ندارد و فقر و تنگدستی زندگی در این خیمه‌های سرد را به خصوص برای کودکان دشوارتر کرده است.

امتحان بزرگ

عودت مهاجرین از ایران و پاکستان و رسیدگی به وضعیت بیجاشدگان داخلی آزمون بزرگی برای حکومت افغانستان در زمستان پیش رو شمرده می‌شود. اخیراَ در ولایت جوزجان سرمای زمستان و برفباری شدید جان ۲۰ تن از بیجاشدگان داخلی را گرفت.

قسیم حیدری، معین اداره مبارزه با حوادث طبیعی در این کنفرانس گفت در صورتی که بیجاشدگان داخلی دوباره به خانه‌های شان بر نگردند، کمک رسانی به آن‌ها کار دشواری خواهد بود.

آقای حیدری گفت: «بیجاشده‌ها برای ادامه زندگی شان باید در مناطق و خانه‌های اصلی شان برگردند. جایی که این‌ها منابع برای ادامه زندگی دارند برگردند، اما متاسفانه ما در این زمینه مشکلاتی داریم که مانع رفتن بیجاشدگان به مناطق اصلی شان می‌شود، چون این مناطق ناامن است.»

حکومت افغانستان می گوید از میان بیجاشدگان داخلی تنها ۳۴ هزار خانواده دوباره به مناطق اصلی شان برگشته‌اند و دیگران همچنان آواره هستند.

این در حالی است که دولت افغانستان برای رسیدگی به عودت‌کنندگان و بیجاشدگان داخلی، از جامعۀ جهانی ۱۵۰ میلیون دالر کمک درخواست کرده است.