شاخه خراسان گروه "دولت اسلامی" یا داعش مسئولیت حمله مرگبار بر میدان هوایی کابل در ماه گذشته و یک سلسله انفجارها بر موترهای حامل طالبان در جلال آباد را به عهده گرفته است. این حملات تهدیدی برای طالبان پنداشته می‌شوند و ظاهرا این گروه شبه نظامی دشمن آشتی‌ناپذیر طالبان است.

در حالی که ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان تهدید ناشی از گروه "دولت اسلامی" را کم اهمیت جلوه می‌دهد و می‌گوید این گروه حضور موثری در افغانستان ندارد، فرماندهان محلی طالبان این تهدید را به سادگی رد نمی‌کنند.

بیشتر بخوانید: شاخه خراسان داعش را بشناسید

دو تن از اعضای استخبارات طالبان که برخی از حملات اخیر در جلال آباد را بررسی می‌کنند، به خبرگزاری رویترز گفتند این تاکتیک‌ها نشان می‌دهد که داعش هرچند جنگجو و منابع زیادی برای تسخیر مناطق ندارد، اما هنوز هم یک خطر است.

استفاده از ماین‌های چسبکی و مقناطیسی در موترهای حامل چهره‌های فعال در دولت و جامعه مدنی، روش طالبان برای بی‌ثبات سازی دولت پیشین بود. اکنون گروه داعش همین شیوه را برای آماج قرار دادن اعضای این گروه استفاده می‌کند.

مرتبط: قتل هدفمند حمیدالله عظیمی پیلوت نیروی هوایی افغانستان توسط طالبان

یکی از مقامات استخباراتی طالبان به رویترز گفت: "ما نگران ماین‌های چسبکی هستیم که قبلا در برابر دشمنان ما در کابل استفاده می‌کردیم. اگر به گونه موفقانه نتوانیم این حملات را کنترول کنیم، نگرانیم که رهبران ما را آماج قرار دهند."

شاخه خراسان گروه داعش در سال ۲۰۱۴ آغاز به فعالیت کرد و اوج فعالیت‌اش در سال ۲۰۱۸ بود. بعد از آن، این گروه شکست‌های سنگینی را در برابر طالبان و نیروهای امریکایی متقبل شد.

نیروهای طالبان در ننگرهار می‌گویند که چهارشنبه شب سه تن از اعضای گروه داعش را از بین برده اند. هنوز هم مقام‌های استخباراتی طالبان به این باورند که داعش توانایی ایجاد مشکلات کوچک در برابر طالبان را دارد. یکی از این مقام ها به خبرگزاری رویترز گفته است که "ساختار اصلی داعش فروپاشیده است و آن‌ها به گروه های کوچک برای انجام حملات تقسیم شده اند."

کاهش منابع مالی

طالبان بارها تاکید کرده اند که اجازه نخواهند داد از افغانستان به عنوان پایگاهی برای حملات علیه کشورهای دیگر استفاده شود. اما برخی از تحلیلگران غربی به این باورند که برگشت طالبان به قدرت گروه های مانند شاخه خراسان داعش و القاعده را که در دوره قبلی طالبان از افغانستان به عنوان پایگاه استفاده می کرد، تقویت خواهد کرد.

مرتبط: یک بنیاد خیریه در افغانستان به اتهام تمویل داعش تحریم گردید

روهان گوناراتنا، استاد مطالعات امنیتی در داشنگاه فن‌آوری نانیانگ سنگاپور می‌گوید بازگشت طالبان پیروزی بزرگی برای اسلام گرایان است. او می افزاید: "اسلام گرایان برگشت طالبان را جشن گرفته اند، بنابراین فکر می کنم افغانستان تیاتر جدید است."

باور به این است که شاخه خراسان گروه داعش بیشتر جنگجویان خود را از میان طالبان افغانستان و طالبان پاکستانی جلب می‌کند، اما تاکنون شیوه های عملکرد آن زیاد قابل درک نیست. این گروه به خاطر زیر کنترول درآوردن راه های قاچاق و منافع اقتصادی با طالبان می‌جنگد و از تاسیس خلافت جهانی پشتیبانی می‌کند. برعکس گروه طالبان تاکید می‌کند که علاقه‌ای به جنگ و نفوذ در خارج ندارند.

بیشتر بخوانید: منابع مالی گروه "دولت اسلامی" یا داعش

بسیاری از تحلیلگران و سازمان ملل تعداد جنگجویان داعش در افغانستان را زیر دو هزار نفر تخمین می‌کنند، در حالی که تعداد جنگجویان طالبان ۱۰۰ هزار تن برآورد شده است. پس از آزادی زندانیان تمام شهرها توسط طالبان، اکنون جنگجویان داعش احتمالاً بیشتر شده اند.

بنا بر گزارش ماه جون شورای امنیت سازمان ملل، روابط مالی و لوژستیکی شاخه خراسان گروه داعش با اصل گروه «دولت اسلامی» در سوریه ضعیف شده است، گرچه برخی از کانال‌های ارتباطی را هنوز هم حفظ کرده اند. در این گزارش آمده است که "باور به این است که منابع حمایتی از شاخه خراسان گروه داعش خشک شده است."

در همین حال این گزارش با اشاره به تنش‌های داخلی طالبان می‌گوید که این تنش‌ها ممکن جنگجویان بیشتری را تشویق به فرار و پیوستن به داعش کند. زیرا طالبان در تلاش گذار از یک گروه شورشی به یک حکومت اند.

سازمان ملل می‌گوید که شاخه خراسان گروه داعش در صورتی که خود را به عنوان تنها گروه مخالف حفظ کند و جنگجویان ناراضی طالب و دیگر شورشیان را جذب کند، فعال و خطرناک باقی می‌ماند.

Nw/af (Reuters)