بد دادن رسمی است که در میان افغان‌ها مروج است. براساس این رسم، وقتی کسی مرتکب قتل می‌شود، خانواده قاتل یک دختر را به عقد یکی از اعضای خانواده مقتول در می ‌آورد تا این قضیه به صورت صلح ‌آمیز به پایان برسد و منجر به انتقام ‌گیری و خون ‌ریزی‌ های بیشتر نشود.

این تحقیق توسط موسسه ابتکار آزاد و مدنی برای صلح انجام شده و در این تحقیق، بیش از یک هزار نفر شرکت کرده و به سوال‌ها در مورد "بد دادن"، پاسخ داده‌اند. موسسه‌ای که این تحقیق را انجام داده، آمار و ارقام مشخصی در مورد بد دادن ندارد، اما اشتراک کنندگان تحقیق گفته‌اند که این رسم نسبت به سال‌های گذشته به مراتب کمتر شده است.

خدیجه امیری یکی از اعضای موسسه ابتکار آزاد و مدنی برای صلح روز یک شنبه 6 ثور 1394 در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: "یگانه عامل کاهش بد دادن، تعلیم و تربیه و بلند رفتن سطح آگاهی مردم است، زیرا مردم آگاهی بیشتر یافته و می‌دانند که بد دادن غیرقانونی است."

قضایای تکان ‌دهنده

مسوولان این موسسه می‌ گویند با آن که "بد دادن" کاهش یافته اما هنوز این رسم در بین مردم رواج دارد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که دختران زیر سن قربانی این رسم می‌شود.

اعضای این موسسه تاکید کردند، رسم "بد دادن" دخترانی را که قربانی می ‌کند که هیچ نقشی در قضایا ندارند و مجرم نیستند اما به خاطر جرمی که دیگران انجام داده‌اند، دختران قربانی می‌شوند.

خانم امیری گفت موسسه ابتکار آزاد و مدنی برای صلح در کنار تحقیق، مردم به خصوص زنان را نسبت به رسم بد دادن آگاهی داده‌اند: "فرهنگ اعتراض برای زنان در برابر رسم "بد دادن" برای زنان آموزش داده شده است. برای آن‌ها تفهیم شده که براساس قوانین و ارزش‌های دینی زنان هیچ مکلفیتی برای پذیرش این رسم ندارند."

برخی از قضایی که در نتیجه این تحقیق به دست آمده، تکان دهنده است. این تحقیق دریافته که در کنار "بد دادن" دختران خرد سال، بعضا دختر خانواده قاتل برای پسر خانواده مقتول که در افغانستان نیست و قبلا ازدواج کرده به بد داده شده است.

خاطره اسدی عضو دیگر این موسسه گفت: "دختری را نامزاد پسر شان می ‌کنند که پسر در ایران است و نامزد هم دارد. حالت به اندازه وخیم می‌شود که دختر باید یک قربانی کلان شود. و این دختر خدمتگار، کنیز و نوکر خانه باشد."

عدالت غیررسمی

یافته‌های این تحقیق نشان‌می‌دهد که نهادهای رسمی عدلی و قضایی در چنین فیصله‌ هایی نقش کمتری دارند زیرا این نهادها کوشش می ‌کنند که این قضایا را به شورا های محلی و غیررسمی محول کنند.

مسئولان این موسسه می ‌گویند وقتی قضایای قتل به شوراهای محلی که متشکل از متنفذین و ملا امامان است، محول می‌شود، آن‌ها فیصله می ‌کنند که برای خاموش کردن قضیه میان دو طرف، دختری به "بد" داده شود. این موسسه تاکید کرد که موسفیدان و ملاامام‌ ها بجای قربانی کردن دختران، برای کاهش "بد دادن" و مقابله با این پدیده فعالیت کنند.

خدیجه امیری گفت: "نتایج تحقیقات نشان می‌دهند بالاخص آنانی که مسئولیت امامت در مساجد را دارند، می‌ توانند برای کاهش رسم بد دادن مبارزه کنند و با پند و اندرز مردم را تشویق کنند که دیگر این رسم را تکرار نکنند."

موسسه ابتکار آزاد و مدنی برای صلح از حکومت نیز خواست تا تمام قضایا از طریق نهادهای رسمی فیصله شوند تا زنان و دختران قربانی رسم "بد دادن" نشوند.