دوازدهم فبروری روز منع استفاده نظامی از کودکان است. هرچند وضعیت سربازگیری کودکان نسبت به یک دهه قبل بهتر شده، اما هنوز هم سربازگیری اطفال در نقاط بحرانی جهان ادامه دارد.
عکس: AFP/Getty Images/Ch. Lomodong
اعلانات بازرگانی
براساس آمار سازمان ملل متحد در حال حاضر بیش از ۲۵۰ هزار کودک سرباز در ۱۴ کشور جهان وجود دارند. ده سال قبل در ۲۰ کشور جهان از کودکان سربازگیری می شد، اما پس از امضای منشوری بین المللی برای "منع استفاده نظامی از افرادی که پایین تر از سن ۱۸ سال هستند"، شمار این کشورها کمتر شده است.
در سال ۲۰۰۷، زمانی که این منشور توسط ۱۰۵ کشور جهان در پاریس امضا شد نیز بیش از ۲۵۰ هزار سرباز کودک در جهان برآورد شده بود؛ با این حساب هنوز هم سربازگیری از کودکان به همان منوال ادامه دارد. سازمان ملل متحد خواهان تلاش بیشتر کشورها در زمینه منع این امر شده است.
افغانستان نیز از جمله کشورهایی است که هنوز از کودکان در مقاصد نظامی استفاده می شود. عبدالعزیز فروتن سخنگوی صندوق حمایت از کودکان در سازمان ملل متحد در افغانستان به دویچه وله گفت: «۵۷ مورد سربازگیری کودکان در افغانستان ثبت شده است. نگرانی ما این است که شمار سربازان کودک خیلی بیشتر از چیزی است که ما ثبت کرده ایم، چراکه امکان ثبت همه موارد وجود ندارد».
استفاده نظامی از کودکان در افغانستان هنوز نگران کننده است
This browser does not support the audio element.
کودکان هنوز هم از سوی جوانب درگیر جنگ افغانستان به عنوان نیروی جنگی استخدام می شوند، اسلحه به دست می گیرند، می کشند و هم کشته می شوند. براساس آماری که وجود دارد، استفاده از کودکان در مقاصد نظامی به ترتیب از سوی گروه تروریستی، شورشیان مسلح، ملیشه های محلی و حتی نیروهای قانونی دولتی در افغانستان صورت می گیرد.
آمار نشان می دهد میانگین سن کودکانی که در سطح جهان به سربازی گرفته می شوند بین هفت تا ۱۸ سال است. اخیرا گروه داعش در شرق افغانستان حتی کودکان پنج ساله را جبرا آموزش نظامی داده است.
سازمان ملل متحد همه ساله فهرستی را تحت عنوان "فهرست شرم" نشر می کند که تازه ترین آمار سربازگیری و استفاده نظامی از کودکان را بیان می دارد. در این فهرست در حال حاضر ۵۹ گروه مسلح و ارتش ۱۴ کشور جهان از کودکان سربازگیری می کنند.
بیشتر از هرجای دیگر در افریقا از کودکان سربازگیری می شود. نایجریا، سومالیا، مالی و سودان جنوبی کشورهایی هستند که بیشترین سربازان کودک را دارند. اکثر این سربازان کودک برای گروه های شورشی می جنگند.
در کشورهای سوریه، عراق، یمن، پاکستان، افغانستان، فیلیپین، کلومبیا و اوکرایین نیز از کودکان برای مقاصد نظامی استفاده می شود. کودکانی که اگر از این منازعات مسلحانه جان سالم هم به دربرند، سال های متمادی را با ضربه های هولناک روحی زندگی خواهند کرد.
سخنگوی یونیسف در افغانستان گفت که مواردی در این کشور وجود دارد که از کودکان در مراکز نظامی به عنوان خدمه استفاده می شود: «ما از همه جوانب درگیر می خواهیم که کودکان را در جنگ شریک نسازند. کودکان آینده سازان هستند و جای شان آغوش خانواده و مکتب است».
در افغانستان علاوه بر تروریستان، شورشیان، برخی نیروهای دولتی نیز از کودکان به عنوان خدمه استفاده می کنند. سازمان ملل متحد در صدد توظیف تیم های نظارتی بیشتر در مراکز ثبت نام در نیروهای امنیتی این کشور است تا از ثبت نام کودکان جلوگیری شود.
همچنان به تاریخ ۲۰ و ۲۱ ماه فبروری ۲۰۱۷ در پاریس اجلاس کشورهای جهان برای منع استفاده نظامی از کودکان یک بار دیگر برگزار می شود و هیاتی نیز از افغانستان به شمول مسئولان یونیسف در این کشور، اشتراک خواهند کرد.
رضا شیرمحمدی / کریستین کنیپ
تصویر: تلاش جهانی برای محو سربازگیری از کودکان
همه ساله در سراسر جهان کودکان مجبور می شوند که سلاح به دست بگیرند و به نفع گروه های ملیشه و یا ارتش های مختلف دولت ها بجنگند. سازمان ملل برای جلوگیری از این روند در سال جاری خواهان تلاش بیشتر جهانی شده است.
عکس: picture-alliance/dpa/G. Habibi
کودکان سرباز افغانستان
در کنار شورشیان طالبان و ملیشه های مسلح دیگر گروه ها به شمول "دولت اسلامی" یا داعش، درچهارچوب نیروهای امنیتی این کشور نیز کودکان سرباز وجود دارند. همین چند روز قبل یک کودک افغان که با نیروهای پولیس این کشور در ولایت زابل همکاری می کرد، توسط طالبان به قتل رسید.
عکس: picture-alliance/dpa/G. Habibi
کودکان سرباز در جنگ سوریه
در جنگ سوریه نیز طرف های درگیر جنگ از کودکان به عنوان سرباز استفاده می کنند. براساس آمار سازمان ملل، حضور کودکان در میدان های جنگ در سوریه به یک امر روزمره تبدیل شده است.
عکس: Guillaume Briquet/AFP/Getty Images
کودکان سرباز در عراق
کودکان در جنگ عراق نیز در دو سوی جبهه جنگ قرار دارند. از کودکان به عنوان خدمه برای ملیشه ها و سربازان، جاسوس و یا منتقل کننده جنگ افزار استفاده می شود. نه تنها پسربچه ها، بلکه دختران نیز مجبور به خدمت می گردند.
عکس: Getty Images/AFP
کودکان سرباز در یمن
گفته می شود یک سوم جنگجویان را در این کشور کودکان تشکیل می دهند. جنگ یمن حالا دانه گسترده تری یافته است و سربازگیری کودکان در این کشور شدت یافته است.
عکس: Getty Images/AFP/S. Al-Obeidi
کودکان سرباز در سومالیا
سومالیا از دیر زمانی شاهد سربازگیری کودکان بوده است. در این کشور نیز علاوه بر شورشیان الشباب، نیروهای دولتی نیز در مواردی از کودکان سواستفاده می کنند. تنها الشباب یک هزار کودک سرباز دارد.
عکس: picture-alliance/dpa/epa Albadri
کودکان سرباز در سودان جنوبی
در سودان جنوبی در دست کم دو سال بیش از 16 هزار کودک مجبور شدند به خدمت سربازی تن بدهند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/S. Azim
کودکان سرباز در سودان
در سودان با اینکه قراردادهایی برای منع سربازگیری از کودکان به امضا رسیدهف اما بازهم براساس آمار سازمان ملل کودکان در اردوی این کشور خدمت می کنند.
عکس: DW/A. Stahl
کودکان سرباز در جمهوری افریفای مرکزی
در جمهوری افریفای مرکزی کودکان برای اشتراک در جنگ از سوی گروه های ملیشه ربوده می شوند و یا با استفاده از ترفندهای گوناگون فریب داده شده و اگر خواشته باشند خدمت مسلحانه را ترک کنند به قتل می رسند.
عکس: DW/A. Stahl
کودکان سرباز در کنگو
در جمهوری دموکراتیک کونگو سربازگیری کودکان از سال ها به این سو ادامه دارد. سازمان ملل از 10 گروه که این کار را می کنند نام برده است. توماس لوبانگا یگانه فرمانده ملیشه ای بود که به خاطر سربازگیری کودکان در گنگو در دادگاه لاحه محاکمه شد.
عکس: picture alliance/dpa
کودکان سرباز در نایجریا
در نایجریا علاوه بر استفاده از کودکان دختر و پسر در جنگ، برای برآورده کردن نیازهای جنسی و انجام حملات جنسی نیز استفاده می شود. در افغانستان نیز از کودکان برای انجام حملات انتحاری تاکنون بارها استفاده شده است.
عکس: UNICEF/NYHQ2010-1152/Asselin
کودکان سرباز در مالی
کودکان سرباز در مالی حالا شمارشان کمتر شده است؛ چراکه پس از مداخله نیروهای بین المللی در این کشور ساحه نفوذ اسلامگرایان تندرو محدود شده است.
عکس: picture-alliance/dpa/A.Ufumeli
کودکان سرباز در کلومبیا
در کلومبیا نیز شورشیان دست به سربازگیری از میان کودکان می زنند. حالا با نزدیک شدن به قرارداد صلح میان حکومت و شورشیان "فارک" امیدواری به رفع این پدیده هم بیشتر شده است.
عکس: AP
کودکان سرباز در فیلیپین
در فیلیپین نیز کودکان سرباز از طرف شورشیان مجبور می شوند تن به جنگ بدهند. حالا شورشیان "میلف" قرار است با دولت این کشور صلح کنند. این ممکن است به سربازگیری کودکان در این کشور پایان دهد.
عکس: DW/A. Stahl
کودکان سرباز در میانمار
در میانمار کودکان در خدمت سربازی در چهارچوب نیروهای اردوی این کشور مشغول بودند. این کشور صدها کودک را از چهارچوب نیروهای امنیتی اش خارج کرده است. سازمان ملل از این اقدام استقبال کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/P.Kittiwongsakul
سربازان کودک در ایران
در کشور همسایه افغانستان نیز از کودکان در تمرینات نظامی و نمایش قدت نظامی استفاده می شود. در جنگ هشت ساله این کشور با عراق نیز از کودکان استفاده شد. سازمان ملل متحد حالا کارزار "کودک، نه سرباز" را راه اندازی کرده و از همه کشورهای جهان خواهان همکاری و تلاش بیشتر برای توقف سربازگیری از کودکان شده است.
