فرار دهقانان افغان از خشکسالی و پناه بردن به کمپ‌های خیمه‌یی
۱۳۹۷ مهر ۱۹, پنجشنبه
مرادخان اسحاقزی، دهقانی در ولایت بادغیس، در عمر ۸۰ ساله اش برای دومین بار مجبور به ترک خانه اش شده است؛ نه به دلیل جنگ، بلکه به خاطر بدترین خشکسالی ای که او در عمرش دیده است.
این پیرمرد نحیف و متاثر شده از تغییرات اقلیمی، چندین دهه زندگی خود را صرف فعالیت در مزرعه گندم خود کرده است. مرادخان یکی از ۲۵۰ هزار تن از باشندگان غرب افغانستان می‌باشد که محصولات زراعتی، مواشی و منابع آبی شان در نتیجه خشکسالی از بین رفته است.
این وضعیت نامناسب سبب شده است که بسیاری خانواده‌ها در مناطق روستایی، مسیر صدها کیلومتری را که قسمت‌های آن توسط گروه طالبان و بخش‌های دیگر توسط نیروهای حکومتی افغانستان کنترول می‌شود، در لاری های کرایی برای رسیدن به شهر هرات بپیمایند. این افراد در حومه‌های شهر هرات در سرپناه‌های خیمه‌ای شب و روز خود را سپری می‌کنند.
مراد خان اسحاقزی که خانواده خود را از ولسوالی غورماچ ولایت بادغیس به شهر هرات آورده است، به خبرگزاری فرانسه گفت: «مزرعه‌ها و دامداری ما از بین رفتند. ما مرکب‌های خود را در بیابان رها کردیم چرا که نمی‌توانستیم آنان را علف بدهیم.»
وضعیت در کمپ‌های بیجاشدگان داخلی افغانستان در ماه های اخیر به دلیل خشکسالی و گرمی هوا و شدت گرفتن درگیری‌های مسلحانه، به گونه جدی به وخامت گراییده است.
گرد و غبار و باد بی وقفه معضل دیگری اند که به مشکلات ساکنان این پناه‌گاه‌ها، بیشتر از پیش افزوده اند.
کودکان در محلات بود و باش خود، به جز پاره‌های سنگ هیچ ابزاری برای سرگرمی در اختیار ندارند. این کودکان بشکه‌های آب مورد نیاز خانواده را از تانکرهایی که آب به این منطقه انتقال می‌دهند، پر می‌کنند و به سرپناه شان انتقال می‌دهند. علاوه بر آن، این کودکان دست به تگدی و جمع آوری زباله ها در شهر می‌زنند.
مردانی که با افتخار از خانواده های شان حمایت می کردند، حالا دست زیر الاشه نشسته و هیچ کاری انجام داده نمی توانند. اسحاقزی که یک لنگی سفید بر سر دارد، در بخشی از سخنان خود افزود: «اگر می توانستم که در بادغیس بمانم، حتی اگر تمام شهر هرات را برایم می دادید، اینجا نمی‌آمدم.»
در حالی که ۱۵ سال پیش، خانواده اسحاقزی یک بار دیگر هم به گونه مؤقتی خانه و کاشانه خود را در بادغیس ترک کرده بود، اما می گوید که این بار "بدترین حالت در زندگی اش" بوده است.
رقم روز افرون بیجاشدگان داخلی منتج به اعمال فشار بیشتر بالای مقام های افغان و گروه های مددرسان خارجی شده است. آنان در تلاش اند که پس از چندین ماه از آغاز این بحران به نیازمندی های غذایی، پناهگاه و خدمات صحی بیجاشدگان رسیدگی کنند.
توبی لانزر، هماهنگ کننده کمک های بشری سازمان ملل برای افغانستان با اشاره به فصل سرمای زمستان و نیازمندی جدی به کمک های جامعه جهانی ماه گذشته در شهر نیویارک گفته بود: «بیش از ۵.۵ میلیون تن به کمک های اضطراری [به دلیل خشکسالی و منازعه] نیاز دارند. اگر ما به نیازمندی های کوتاه مدتی اضطراری رسیدگی نکنیم، انکشافات بعدی همه دست‌آوردهایی را که در سال های گذشته داشتیم، از بین خواهد برد.»
کاهش چشمگیر در بارش باران و برف در سال گذشته، ۲.۲ میلیون شهروند افغانستان را در بخش های مختلف این کشور متاثر کرده است.
در حال حاضر، حدود ۱.۴ میلیون تن که بیشتر آنان در غرب افغانستان زندگی می کنند، به کمک های غذایی فوری نیاز دارند. دفتر هماهنگ کننده کمک های بشری سازمان ملل (اوچا) می گوید که آنان توانسته اند تنها به نیمی از این افراد تا به حال رسیدگی نمایند.
گزارش اوچا در ۲۰ سپتمبر امسال می رساند که بیش از هفتاد درصد خانواده های بیجا شده داخلی در غرب افغانستان مواد غذایی کافی در دسترس ندارند و ۳۳ هزار و ۲۰۰ کودک زیر سن پنج سال با سوء تغذیه روبرو هستند.
باشندگان در اردوگاه های بیجا شدگان داخلی در گفتگو با خبرگزاری فرانسه اظهار کرده اند که به دلیل نداشتن پول، ماه ها را با چای و نان خشک سپری کرده اند. این افراد توانایی خریداری میوه، سبزیجات و ترکاری را ندارند.
مراد خان اسحاقزی که با شش کودکش در خیمه نشسته اذعان کرد: «زیاد در قصه جنگ نیستیم. ما خوشحال بودیم که مصروف دهقانی خود بودیم اما به دلیل خشکسالی، کودکان ما در معرض جان باختن از گرسنگی قرار گرفته بودند.»
مشکل دیگر در اقامتگاه بیجا شدگان داخلی عدم تامین بهداشت عمومی است. در حالی که شمار اندک ساکنان اردوگاه ها به تشناب دسترسی دارند، اما صدها تن دیگر در معرض نیاز جدی به آن قرار دارند. در عین زمان، بسیاری ها در فضای باز رفع حاجت می کنند.
عبدالرزاق ۳۰ ساله یکی دیگر از باشندگان ولسوالی مرغاب ولایت بادغیس است. او می گوید: « ترک کردن خانه مانند این است که والدین را ترک کرده باشید.»
این مرد بیجا شده، هنگامی که گوسنفدانش یکی پی دیگر در برابر چشمانش تلف می شدند و چاره ای برای نجات شان نداشت، مجبور شد که به ده درصد بهای اصلی، گوسفندان باقیمانده را به فروش برساند و با این پول، خانم و کودکان را به این اردوگاه ولایت هرات منتقل کند.
عبدالرزاق گفت: «ما ترجیح می دهیم که اینجا بمیریم اما نمی خواهیم که به محل خشکی زده و جنگ دوباره برگردیم.»
با این همه، اسحاقزی که با مشکلات صحی روبرو است، حتی ده افغانی پول نقد در دسترس ندارد که برای داکتر بپردازد. او در هراس است احتمالا طول عمرش یاری نکند که بار دیگر به زادگاهش برود. او علاوه کرد: «شما می بینید که زندگی من در این دنیا تقریباً رو به اختتام است.»
aj/af(afp)