"همسایگان افغان مان قهرمانان سینمای ایران هستند"
۱۳۹۴ خرداد ۱۰, یکشنبهدومین جشنواره فیلم های سینمای ایران در شهر کولن آلمان برگزار گردید. امسال این جشنواره از 29 تا 31 ماه می میلادی برگزار گردید. این فستیوال فیلم در انجمن فیلم ایالت نوردراین وستفالن آلمان در ساختمان موزیم "لودویگ" در شهر کولن برگزار شد.
شماری از این فیلمسازان که مقیم ایران هستند نیز در این جشنواره شرکت کرده بودند، اما برخی دیگر به دلیل مشکلات نتوانستند حضور یابند. اداره فرهنگ شهر کولن آلمان نیز در برگزاری این جشنواره فیلم سینماگران ایرانی و "فستیوال فیلم های ایرانی در آلمان" را یاری رسانده است.
فیلم افتتاحیه دومین جشنواره فیلم ایرانی در شهر کولن آلمان "شهزاده" یا "پرینس" ساخته محمود بهرازنیا بود. این فیلم زندگی یک پناهجوی افغان را از ایران تا آلمان به تصویر کشیده است. فیلم "شهزاده" و "چند متر مکعب عشق" دو فیلم با موضوع مهاجرت و پناهجویی از افغانستان بودند که در اولین شب این جشنواره به نمایش گذاشته شدند.
هردوی این فیلم ها به وضعیت مهاجران افغان پرداخته بودند که با دشواری های زیادی روبرو می گردند. سیامک پور شریف، مدیر این جشنواره گفت مسئله مهاجران افغانی در ایران و همچنان در اروپا یک موضوع خیلی خیلی مهم است، چه از بعد اقتصادی و چه از بعد اجتماعی و افزود: «فیلم چند متر معکب عشق با موضوع عشق به وضعیت مهاجران افغان در ایران پرداخته است که صدمات زیادی دیده اند. با فیلم آقای بهرازنیا "پرینس" خواستیم این را نشان بدهیم که اگر یک مهاجر افغان یا ایرانی به اروپا برسد، پذیرفته شود و شرایط برایش مهیا شود، چه اتفاقی می افتد».
پرینس یا شهزاده
فیلم شهزاده زندگی جلیل نظری یک جوان مهاجر افغان در ایران را به نمایش می گذارد که از یک کارگر معمولی به سینمای این کشور راه می یابد و رفته رفته به فستیوال های بین المللی راه پیدا می کند تا اینکه بعد از شرکت در فستیوال فیلم هامبورگ، در آلمان پناهنده می شود و با تحمل دشواری های فراوان برای خودش زندگی را می سازد که آرزویش را داشت.
محمود بهرازنیا، کارگردان این فیلم می گوید "من موضوع این فیلم را انتخاب نکردم، این موضوع فیلم بود که من را انتخاب کرد".
بهرازنیا و نظری بیش از یک دهه قبل در جریان فیلمبرداری فیلم "جمعه" به کارگردانی حسن یکتاپناه با هم آشنا شدند. برای بهرازنیا جالب بود که جلیل و همکار دیگر که افغان بودند از گروه فیلمبرداری جدا غذا می خوردند. او می گوید: «بعد از چند روزی پرسیدم که چرا این دو همکارمان پایین غذا می خورند و ما بالا؟ به من گفته شد که آنها افغان هستند و همین برایشان خوب است. من گفتم پس از امروز من می روم و با آنها پایین غذا می خورم».
همین بود که بهرازنیا تصمیم گرفت زندگی "جمعه" یا همان جلیل نظری را مستند سازی کند و در فیلمش به موضوع ادغام اجتماعی مهاجران در جوامع ایران و آلمان بپردازد. این فیلم نشان می دهد که اگر برای یک مهاجر موقعیت فراهم شود، می تواند مثل دیگر اعضای جامعه زندگی عادی داشته باشد.
جلیل نظری بازیگر نقش اول این فیلم یا همان شهزاده نیز در این جشنواره حضور داشت. او از سوی شرکت کنندگان در فستیوال به صورت گسترده مورد تشویق قرار گرفت. وی در مورد تاثیر نقشش در فیلم "شهزاده" بر وضعیت مهاجران تازه وارد به ایران و آلمان می گوید: «من فکر می کنم که این فیلم می تواند تاثیر خوبی بر وضعیت مهاجران افغانی و ایران و در کل همه مهاجران داشته باشد. در بخشی از فیلم ما نشان داده می شود که مهاجر از 12 سالگی تا 22 سالگی را در اردوگاه پناهندگان زندگی کرده بدون اینکه امکان خواندن زبان آلمانی، کار کردن و فعالیت مثبت را داشته باشد».
چند متر مکعب عشق
فیلم "چند متر مکعب عشق" ساخته زندگی مهاجران افغان در ایران را نشان می دهد که در حاشیه یک کارگاه فلزکاری زاغه نشین شده اند و به کشمکش درونی جامعه ایران در برخورد با مهاجران افغان و دادن موقعیت های اجتماعی به آنان می پردازد. هر چند موضوع اصلی فیلم روی دو جوان ایرانی و افغانی می چرخد که عاشق هم شده اند، اما از آغاز تا پایان، این فیلم وضعیت دشوار مهاجران افغان در ایران به نمایش در می آید.
فرهاد توحیدی، عضو و رئیس سابق خانه سینمایی ایران در رابطه با تاثیر سینمای ایران بر افغانستان گفت: «سینمای ایران تا امروز به گمان من توجه بسیار زیادی به همسایه های افغانی مان کرده و بازتاب خوبی در تغییر وضعیت اجتماعی افغان ها گذاشته است. همسایگان افغانی ما سالهاست که قهرمانان سینمای ایران هستند».
این دو فیلم با موضوع مهاجرت و پناهجویی افغان ها در "فسستیوال فیلم های ایرانی" در آلمان در حالی به نمایش گذاشته می شود که اخیرا انتقادهای زیادی در سطح بین المللی از سیاست "عقبگرای" این اتحادیه در قبال پناهجویان می شود.
امین فرزانه فر، رئیس فستیوال فیلم های ایرانی در آلمان می گوید: «اگر ما بتوانیم پیامی را به جامعه بین المللی برسانیم حتما این کار را می کنیم. طبیعیست که ما می توانیم موضوعات داغ بین المللی را انتخاب کنیم. با نشان دادن این فیلم ها در این فستیوال کوچک اگر بتوانیم تغییری در سیاست اتحادیه اروپا در قبال مهاجران و وضعیت مهاجران در ایران و در کل ایجاد کنیم، از آن استقبال می کنیم».
بر علاوه "شهزاده" و "چند متر مکعب عشق" فیلم های "بالا رفتن از پله ها"، "در دنیای تو ساعت چند است"، "چنارستان"، "اعترافات ذهن خطرناک من"، "ما زمان داریم"، "اسب حیوان نجیبی است"، "خداحافظی طولانی" و "قلب اتومی" نیز از ساخته های سینماگران ایرانی به نمایش گذاشته شدند.