رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ریگا پایتخت لتونی در نشست برنامه "شرکای شرقی" دیدار کردند. این مذاکرات 18 ماه بعد از آخرین نشست صورت گرفت که سلسله حوادثی به شمول وضعیت آشفته اوکرایین را در پی داشت.

هدف این مذاکرات تقویت مناسبات اتحادیه اروپا با شش کشور اتحاد جماهیر شوروی سابق، یعنی ارمنستان، آذربایجان، روسیه سفید، گرجستان، مولداوی و اوکرایین می‌باشد. اتحادیه اروپا دو روز قبل از این نشست کمک 200 میلیون یورویی به برخی از این کشورها به شمول اوکرایین را برای تقویت تجارت‌های متوسط و کوچک وعده داد. اما انگلا مرکل صدر اعظم آلمان قبل از شروع این مذاکرات تاکید کرد که این نشست ابزاری برای توسعه اتحادیه اروپا نیست.

مرکل پیش از این که به ریگا سفر کند، به نمایندگان پارلمان کشور خود در برلین گفت: «به این دلیل، ما نباید انتظارات نادرست را برانگیزانیم که بعداً برآورده کرده نتوانیم.»

روسیه، موضوع اصلی

احتمالاً مناسبات با روسیه موضوع اصلی این نشست باشد. در جلسه نوامبر 2013 ویکتور یانوکوویچ رئیس جمهور پیشین اوکرایین از امضای یک توافقنامه همکاری‌های نزدیک ‌تر با اتحادیه اروپا سر باز زد و در عوض مناسبات نزدیک ‌تر با روسیه را در پیش گرفت. این تصمیم یانوکوویچ اعتراض‌هایی را در کیف برانگیخت که منجر به برکناری‌اش از قدرت شد. در پی آن، الحاق شبه جزیره کریمیا به روسیه منجر به منازعه‌ای در اوکرایین شد که تا حالا جان بیش از شش هزار تن را گرفته است.

پترو پوروشنکو، رئیس جمهور اوکرایین در جلسه ریگا گفت که کشورش "آماده مبارزه واقعی علیه فساد است و می‌خواهد محیط سرمایه‌گذاری را تقویت کند».

سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه قبلاً خط و نشان‌هایی تعیین کرده و گفته است که هرچند تلاش شش کشور اتحاد جماهیر شوروی سابق به مناسبات نزدیک ‌تر با اتحادیه اروپا یک تراژیدی نیست، اما نتایج این نشست «نباید به منافع فدراسیون روسیه آسیب بزند».

اما دونالد توسک، نخست وزیر سابق پولند و رئیس کنونی شورای اتحادیه اروپا این اظهارات وزیر خارجه روسیه را رد کرد و گفت: «مشارکت شرقی یک مسابقه زیبایی میان روسیه و اتحادیه اروپا نیست. اما بگذارید واضح بگویم که زیبایی مطرح است. اگر روسیه کمی نرم‌ تر، بیشتر فریبا و جذاب می‌بود، شاید کاستی‌های خود را با اقدام‌های مخرب، تهاجمی و تاکتیک ارعاب علیه همسایگان جبران نمی‌کرد.»

انگلا مرکل صدر اعظم آلمان انتقادهای دونالد توسک از روسیه را تایید کرد و گفت که «اتحادیه اروپا تفاوت‌های واضحی با روسیه دارد. ما می‌پذیریم که ملت‌های متفاوت شریک شرقی می‌توانند به راه خود ادامه بدهند، و ما مسیرهای متفاوت آن‌ها را می‌پذیریم.»