پیش از آن که وین جیابائو به اروپا سفرش را آغاز کند، در هفته گذشته به کابینه اش گفت که حل بحران قرضداری اروپا مورد علاقه زیاد چین می باشد.
هانگ لی از دفتر وزارت خارجه چین گفته است که «چین حاضر است اکنون و در آینده به کشورهای اروپایی کمک کند». او تصریح نموده است که برخی اقدامات برای تحکیم همکاریهای اقتصادی قبلاً صورت گرفته اند، به طور مثال چین شروع به خریداری اوراق بهادار اتحادیه اروپا کرده است.

تحکیم بازارها؟

بحران قرضه های اروپایی موضوع اصلی مذاکرات را در سفر وین جیابائو به برلین تشکیل می دهد. ابرهارد زاند شنایدر، از شورای روابط خارجی آلمان معتقد است که ثبات واحد پولی یورو هم برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا، و هم برای چین بسیار مهم است. او گفت: «امکان ندارد چین همین حالا یونان و یورو را نجات بدهد». زاند شنایدر می گوید قرضداری ملی یک موضوع دو جانبه نیست، بلکه موضوع چند جانبه است و بنابراین چین باید به مذاکراتش با اتحادیه اروپا آغاز کند.

دخایر ارزی ( اسعاری) خارجی چین بیش از 3 هزار میلیارد دالر امریکایی یا حدود 2.1 هزار میلیارد یورو می باشد که در سطح جهانی بیشترین ذخایر ارزی یک کشور را تشکیل می دهد. یک چهارم این ذخایر به یورو می باشد. مطابق به اعلامیه حکومت چین، این کشور قبلاً از ماه اپریل به این سو به ارزش میلیاردها دالر قرضه های کشورهای اروپایی را خریداری کرده است.

گو زویوو، دانشمندی در دانشگاه بن آلمان معتقد است که بازدید و ین جیابائو بیشتر جنبه اذعانی خواهد داشت. او می گوید این بازدید تا «زمانی که بحران یورو خرابتر نشده است» می تواند تاثیر مثبت داشته باشد. همچنان این بازدید می تواند سابقه ای دایر بر این ایجاد کند که نه تنها بانک جهانی و صندوق بین المللی پول، بلکه همچنان اقتصاد شگوفانی مانند اقتصاد چین علاقه دارد به اروپا در حل بحران هایش کمک کند.

قطعه دیگری بر موزاییک همکاریها

درنخستین دور مشورتهای حکومتی بین آلمان و چین، سیزده وزیر چینی وین جیابائو را همراهی می کنند. برای چین این یک نوع همکاری کاملاً تازه است.
زاند شنایدر معتقد است که این نشست سران دولتها بیشتر بیانگرآن است که تا چه حد این دو کشور همدیگر را درک می کنند. زاند شنایدر می گوید: «همکاری بین آلمان و چین در گذشته نهایت زیاد بوده است. در واقعیت امر این ( نوع همکاری) علاوه کردن یک قطعهء دیگر برموزاییک دوستی چین و آلمان می باشد».
او معتقد است که این شکل همکاری نمونه آن است که چقدر در زمان سختیها همکاری بین المللی مهم می باشد.

رعایت حقوق بشر به مثابه یک اصل ضروری

چالش بزرگ برای دوستی آلمان و چین هنگامی شروع شد که انگلا مرکل صدراعظم آلمان فدرال در سپتمبر 2007، از دلایی لاما، رهبر مذهبی تبت پذیرایی کرد. پیکنگ این را توهینی به خود شمرد و گفت که آلمان «درامور داخلی اش مداخله می کند».

دیدار صدراعظم آلمان با رهبر دینی تبیتیها موجب آن شد که بسیاری از مذاکرات رسمی که بین چین و آلمان برنامه ریزی شده بودند، یا حذف شوند و یا اینکه به تعویق بیفتند. مناسبات دو جانبه به آهستگی بهبود یافت. در سال 2010 احساس می شد که مناسبات بین مرکل و وین جیابائو بهبود یافته است.

با این هم، مرکل با استفاده از هر فرصت می خواهد با حکومت چین درمورد حقوق بشر صحبت کند. هرچند چینی ها همیشه صبورانه به او گوش می دهند، هرگز به نظر نمی رسد که کدام تاثیری داشته باشد.

در آلمان اما حقوق بشر یک بخش جدایی ناپذیر سیاست داخلی را تشکیل می دهد . گو زویوو می گوید: «پیکنگ درک می کند که سیاست داخلی نقشی دارد و به همین دلیل است که رهبران غربی موضوع حقوق بشر را با چین مورد تاکید قرار می دهند. آنها به طور فزاینده ای می خواهند فشار آورند تا چین خود را تغییر بدهد». او اشاره می کند که دیگر رسم شده است هر جایی سخن از همکاریهای اقتصادی باشد، مسئله حقوق بشر نیز مطرح شود.

هنوز معلوم نیست که آیا این گفتگوها تاثیری برجای می گذارند یا نه. دو روز پیش از آنکه نخست وزیر چین عازم اروپا گردد، آی وی وی ، هنرمند سرشناس چین که از ماه اپریل به این سو زندانی بود، آزاد گردید.

البته همه تحلیلگران نه، بلکه برخی از آنها رهایی آی وی وی را نشانه ای از برداشتن یک گام چین به سوی اروپاییان دانسته اند. ژان پیر کابیستن از دانشگاه باپتیست هانکانگ به خبرگزاری آلمان گفته است که مطمئناً زمان انتخاب شده برای رهایی آی وی وی، با مسافرت وین جیابائو نخست وزیر چین ارتباط دارد. اما «مسائل بیشتر از مسافرت وین جیا بائو درعقب آزادی آی وی وی وجود دارند».

کاو هییه / رسول رحیم
ویراستار: عاصف حسینی