اورزولا فون دیرلاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در سخنرانی سالانه‌اش راجع به وضعیت اتحادیه اروپا، به رنگ‌های پرچم اوکرایین لباس پوشیده بود. در این سخنرانی که سیاستمداران ارشد اروپایی نیز حضور داشتند، فون دیر لاین، با نحوه پوشش خود، قبل از این که سخنرانی شروع شود، حمایتش را از اوکرایین در جنگ با روسیه نشان داد و این که این موضوع در صدر آجندا قرار دارد.

در حالی که اولینا زلنسکا، بانوی اول اوکرایین نیز به این مناسبت در پارلمان اتحادیه اروپا اشتراسبورگ حضور داشت، فون دیر لاین وعده تعهد «تزلزل‌ناپذیر» به کییف داد و یک پیام مصممانه به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در مسکو فرستاد.

رئیس کمیسیون اروپا گفت: «پوتین ناکام و اروپا غالب خواهد شد». او در ادامه گفت: «من می خواهم این را کاملا روشن کنم که تحریم های تصویب شده باقی می مانند.» او فهرستی از صدماتی را که تحریم ها بر روسیه وارد کرده است برشمرد. به گفته او بخش مالی روسیه «به اقدامات لازم برای سرپا نگه داشتن» نیاز دارد، تقریبا یک هزار شرکت بین المللی از روسیه خارج شده اند و میزان تولید موتر از سال گذشته تا به حال ۷۵ درصد کاهش یافته است.

اگر زلنسکا امیدوار بود که وعده هایی را راجع به تحریم های جدید و یا ارسال سلاح بشنود، احتمالاً ناامید شده است. اما فون دیرلاین خبر از یک بسته جدید ۱۰۰ میلیون یورویی داد که قرار است از آن برای کمک به بازسازی مکاتب ویران شده در اوکرایین و تمویل پلان هایی برای وارد کردن این کشور به بازار اتحادیه اروپا استفاده شود.

آنطور که مقتضای زمانه است، سخنرانی امسال در مقایسه با سخنرانی های پیشین فون دیر لاین، بیشتر بر روی موضوعات اصلی متمرکز بود، یعنی جنگ در اوکرایین و بحران انرژی ناشی از آن.

در گذشته از فون دیرلاین به خاطر سخنرانی سالانه اش انتقاد شده بود. یعنی این که او درباره دستاوردهای سال گذشته نتیجه گیری می کرد و اولویت های لازم برای سال آینده را تعیین می کرد.

برنامه ریزی برای زمستان

او در این سخنرانی جدی که با کلمات صریحی پوتین را خطاب قرار داد، در آستانه فصل زمستان مشکلی را که در ذهن بسیاری از اروپایی ها وجود دارد، فراموش نکرد و آن را مطرح کرد: یعنی بحران انرژی.

فون دیرلاین تاکید کرد: «قیمت گاز در مقایسه با دوران قبل از همه گیری کرونا بیش از ۱۰ برابر شده است. تامین هزینه های زندگی باعث نگرانی صاحبان میلیون ها کسب و کار و خانواده ها شده است».

بیشتر بخوانید: افزایش قیمت انرژی؛ حکومت آلمان بسته کمکی ۶۵ میلیارد یورویی را اعلام کرد

این سخنرانی فرصتی بود برای فون دیرلاین تا برنامه های کمیسیون را برای گذراندن فصل زمستان در اروپا و جلوگیری از ناآرامی های احتمالی اجتماعی به خاطر بالا رفتن هزینه انرژی معرفی کند. قرار است بر این اساس برای شرکت های تامین کننده انرژی که درآمد زیادی کسب می کنند، سقف درآمد تعیین شود، یعنی یک «سهمیه دوران بحران» که شرکت های سوخت فسیلی ملزم به پرداخت آن هستند. در کنار آن اقداماتی برای کاهش تقاضای انرژی در نظر گرفته شده است.  

از نظر سوفی پورنشلگل، سیاستمدار راست میانه از آلمان که تحلیلگر مسائل اروپا است، لحن فون دیرلاین در این سخنرانی کاملا عوض شده بود. پورنشلگل از مرکز سیاست اروپایی از این تغییر موضع استقبال کرد. او به دویچه وله گفت: «این نشان می دهد که او (فون دیرلاین) به باورهای ایدیولوژیک پایبند نیست، وقتی که می بیند آن ها دیگر با واقعیت همخوانی ندارند». پورنشلیگل به دویچه وله گفت: «این یک نشان واضح از تغییر مواضع است که ما در حال حاضر تجربه می کنیم».

«ما باید گوش می دادیم»

فون دیر لاین در ادامه سخنرانی از واکنش اتحادیه اروپا به حمله روسیه به اوکرایین در ماه فبروری، تلاش های سال های گذشته برای آرام نگه داشتن پوتین و ناکامی در صرف نظر کردن از سوخت های فسیلی سخن گفت. 

او گفت: «یک قاره برای نشان دادن همبستگی به پاخاسته است». رئیس کمیسیون اروپا به ادغام پناهجویان اوکرایینی و میلیون ها یورو کمک به آن ها اشاره کرد و افزود: «اروپایی ها نه پنهان شدند و نه تردید نشان دادند. آن ها این شجاعت را داشتند که اقدام درست را انجام دهند». 

او بعد از آن با لحنی متواضعانه افزود: «درسی که باید از این جنگ بگیریم، این است که ما باید به آن هایی که پوتین را می شناسند، گوش فرا می دادیم». فون دیر لاین به این ترتیب به دگراندیشان روسی، تعدادی از کشورهای اروپای شرقی و مرکزی اشاره کرد.

فون دیرلاین در ادامه سخنرانی اش راجع به شکست در حذف سوخت های فسیلی در قرن بیستم اشاره کرد و گفت، این اقدام «اشتباه بوده است، نه فقط برای اقلیم، بلکه برای دارایی های عمومی و استقلال ما.  ما امروز هم هزینه های آن را پرداخت می کنیم». او افزود: «فقط چند آینده نگر به طور مثال دنمارک، نسبت به عاقبت آن هشدار دادند».

سیاستمداران ناراضی از حزب سبزها در واکنش به سخنان فون دیرلاین به این اشاره کردند که آن ها از چند دهه به این سو دراین باره هشدار داده اند.

نیلاس نیناس، عضو آلمانی پارلمان اروپا در توییتر نوشت که فون دیر لاین به این اذعان کرد که سبزها «تمام وقت حق داشته اند». نیناس افزود: «من امیدوارم، ... او در آینده بیشتر به حرف ما گوش بدهد».

به گفته پورنشلگل، اذعان به اشتباه اقدامی نجیبانه برای سیاستمداران است. او گفت: «فرهنگ اذعان به اشتباه در میان سیاستمداران بسیار بد است.» او افزود: «معنایش این است که سیاستمداران به جای این که اشتباهات شان را تصحیح کنند، وقت بیشتری را صرف پوشاندن آن می کنند که نتیجه معکوس دارد و صدمه می زند».

بیشتر بخوانید: اوکرایین می‌خواهد به آلمان برق صادر کند

نشان دادن «لحظه تحول» در اروپا

به هر حال، فون دیر لاین برخلاف سخنرانی های قبلی اش از وضعیت اتحادیه اروپا هیچ خبر جدیدی ارائه نکرد. به جای آن، تمرکز او بیشتر بر مدیریت بحران های جاری بود.

اراتکسه گارسیا پریز، یک نماینده اسپانیایی اتحادیه اروپا در گروه سوسیالیست های چپ میانه و دموکرات ها در مورد سخنرانی فون دیرلاین گفت که پارلمان اروپا «کلمات بسیار زیبایی را شنید، ... اما مسائل اجتماعی نادیده گرفته شد».

مانون اوبری، یک عضو چپ پارلمان اتحادیه اروپا که بیل های انرژی مصرف کنندگان نگران را به همراه داشت، توجه حاضران را به هزینه های بحران های کنونی جلب کرد. فون دیرلاین در پاسخ گفت که این نامه ها باید به مسکو فرستاده شوند.

در مجموع پورنشلگل به فون دیر لاین به خاطر سخنرانی اش نمره خوبی داد و گفت، رئیس کمیسیون اروپا «روشن کرد که اروپا در حال حاضر یک لحظه تعیین کننده تحول را تجربه می کند» و به این خاطر تغییر در سیاست خارجی، قوانین مالی و طرح ریزی راجع به انرژی غیرقابل چشم پوشی است.

او گفت: «من فکر می کنم، فون دیر لاین در این سخنرانی واژه های مناسبی را برگزید، از کلمات شعارگونه کمتر استفاده کرد و اولویت های درستی را تعیین کرد».

الا جوینر/م. ا.