سلول انفرادی راتکو ملادیچ 15 متر مربع وسعت دارد و دارای توالت، دوش و تلوزیون است. از طریق پنجره هوای صحی بحری از نزدیکی ساحل بحر شمال به این سلول می رسد. دروازه سلول غالباً باز است. به این ترتیب ملادیچ میتواند به سالن ورزشی و اتاق عبادت برود و یا در سالن عمومی به بازی فوتبال میزی بپردازد، آنهم شاید با رادوان کاراجیچ که مانند او در این زندان دادگاه خاص برای یوگوسلاویا به سر می برد.

یوهانه فون ورکوم که برای یک سازمان حمایت از خویشاوندان قربانیان سربرنیتسا فعالیت می کند، با اظهار تاسف و خشمگیانه در باره شرایط خوب زندان برای ملادیچ می گوید: «مانند این است که او در این جا در یک هوتل به سر ببرد. او خیلی خوب زندگی می کند، خیلی بهتر از قربانیانی که امروز در سربرنیتسا، در اردوگاه مهاجرین یا این جا در هالند زندگی می کنند. آنچه در این جا اتفاق می افتد برای قربانیان واقعاً وحشتناک است».

در سال 1995 حدود 8000 جوان، مرد و پیر بوسنیایی در سربرنیتسا به قتل رسیدند. راتکو ملادیچ با سربازان صربی اش که در این سال در زون تحت حمایت سازمان ملل متحد پیش روی کردند، متهم است که امر کشتار دسته جمعی را داده است و او حالا پاسخگوی این جنایات است.

سازمان ملل متحد دادگاه خاص برای مجرمان جنگی یوگوسلاویا را در سال 1993، دو سال قبل از کشتار سربرنیتسا تاسیس کرد. خانم نیرما جیلاچیچ، سخنگوی این دادگاه در این باره می گوید: «این واقعاً نخستین دادگاه بین المللی بود که تاسیس شد. مردم غالباً می گویند که این دادگاه دومی بعد از دادگاه نیورنبرگ است. اما دادگاه نیورنبرگ طبق خواسته قدرت های پیروز متحدین [در آلمان] بلافاصله بعد از جنگ دوم جهانی به وجود آمد. این دادگاه با تصمیم متفق القول دولت های عضو سازمان ملل تشکیل شد».

دادگاه خاص یوگوسلاویا را نباید با دادگاه بین المللی در دنهاگ اشتباه گرفت. دادگاه بین المللی از سال 2003 به این سو فعال شده است و برای رسیدگی به جنایت نسل کشی و جنایت جنگی در سرتاسر جهان تاسیس شده است. برعکس دادگاه یوگوسلاویا دارای صلاحیت خیلی محدود است: این دادگاه فقط در مورد جنایات جنگ یوگوسلاویا در آغاز سال های دهه 1990 کار می کند. 161 مورد اقامه دعوا در این زمینه وجود داشته است که 126 مورد آن پایان یافته است.

جریان محاکمه رادوان کاراجیچ تا هنوز ادامه دارد و شاید تا سال 2013 دوام کند. محاکمه ملادیچ ممکن است تا سال 2016 ادامه یابد. اگر گوران مدچیچ، که در حال فرار و آخرین شخص متهم به نسل کشی است، دستگیر شود، در این صورت محاکمه در دادگاه یوگوسلاویا زمان بیشتر ادامه خواهد یافت؛ بعد از آن دروازه این دادگاه به صورت نهایی مسدود خواهد شد.

اندرئاس رویتر/ مبلغ
ویراستار: عارف فرهمند